Instytucjonalne ramy ochrony konkurencji w Polsce - historia i współczesność

• Autorzy: Anna Moszyńska

Warianty tytułu

Institutional Framework of Competition Protection in Poland - History and Present

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł koncentruje się na przedstawieniu genezy polskiego prawa antykartelowego i działalności pierwszych organów antymonopolowych: Sądu Kartelowego i Ministra Przemysłu i Handlu. Dalsze uwagi poświęcone zostały zagadnieniu współczesnego modelu ochrony konkurencji w Polsce. Szczególny nacisk został położony na status organu antymonopolowego i kwestię jego politycznej neutralności. Pomimo wprowadzenia w 2000 r. wyboru Prezesa UOKiK w drodze konkursu i wyposażenia go w ustawowe gwarancje niezależności, siedem lat później powrócono do wcześniejszych rozwiązań. Obecna regulacja nie pozwala na całkowite oderwanie organu antymonopolowego od bieżącej polityki rządu. Tylko zaś pełna niezależność zabezpieczyłaby interesy ogółu, pozwoliłaby na urzeczywistnienie ustroju opartego na konkurencji i nie pozostawiłaby miejsca dla politycznych ingerencji kolejnych ekip rządowych. Utrzymanie tak ważkiej kwestii w nurcie bieżącej polityki stanowi zbyt duże ryzyko i - w świetle teorii i praktyki konkurencji - nie ma żadnego uzasadnienia. (abstrakt oryginalny)

EN

This article focuses on the presentation of the origins of Polish antitrust law and its first authorities: Cartel Court and the Minister of Industry and Trade. Further attention has been devoted to the issue of the contemporary model of competition in Poland. Particular emphasis has been placed on the status of the antitrust authority and the question of its political neutrality. Despite the introduction of the President of the OCCP election by open competition and providing its guarantees of independence in 2000, seven years later legislator returned to the previous solutions. The present regulation does not allow to a complete separation of antitrust office from the current government's policy. Only full independence would secure interests of all, allow for the realization of the system based on competition and would leave no room for political interference by successive Polish governments. Leaving such weighty issues in the mainstream of the current policy is too much risk and for which - in the light of the theory and practice of competition - there is no justification. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona konkurencji; Polityka antymonopolowa; Prawo antymonopolowe

EN

Competition protection; Antitrust policy; Anti-monopolistic law

• Czasopismo: Ekonomia i Prawo
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: nr 2
• Strony: 245--259

Twórcy

autor

Anna Moszyńska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Banasiński C., Ewolucja ustawodawstwa antymonopolowego w Polsce, [w:] C. Banasiński (red.), Ochrona konkurencji i konsumentów w Polsce i Unii Europejskiej (studia prawno-ekonomiczne), Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa 2005.
• Błachucki M., Sądownictwo antymonopolowe w Polsce - Historia i ustrój, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa 2011.
• Błachucki M., System postępowania antymonopolowego w sprawach kontroli koncentracji przedsiębiorców, UOKiK, Warszawa 2012.
• Eucken W., Podstawy polityki gospodarczej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2005.
• Grabski W., O własnych siłach. Zbiór artykułów na czasie, Gebethner i Wolff, Warszawa-Kraków-Lublin-Łódź-Paryż-Wilno-Zakopane 1926.
• Grossekettler H., Franz Böhm (1895-1977), [w:] The Elgar Companion to Law and Economics, J.G. Backhaus (red.), Edward Elgar, Cheltenham, Northampton 2005.
• Krajewski M., Historia gospodarcza Polski do 1989 roku. Zarys problematyki, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, Włocławek 2000.
• L.P., Kartele a kryzys, "Kurjer Lubelski" z 5 lutego 1932 r., r. X, nr 36/1932.
• Landau Z., Rozwiązanie kartelu cementowego w Polsce w 1933 r., "Studia Historyczne", z. 1/1972.
• Landau Z., Rozwój ustawodawstwa kartelowego w Polsce międzywojennej na tle polityki kartelowej rządu, "Kwartalnik Historyczny", z. 1/1972, s. 69-86.
• Łapa M., Przymusowa kartelizacja przemysłu II Rzeczypospolitej w latach 1925-33, "Acta Universitatis Lodziensis. Folie Historiae", nr 60/1997.
• Nowy sposób wyboru prezesa UOKiK, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,4055743.html (28.02.2013).
• Podolska A., Polska ustawa kartelowa w II Rzeczypospolitej, "Czasopismo Prawno-Historyczne", t. LII, z. 1-2/2000.
• Podolska-Meducka A., Polskie ustawodawstwo kartelowe w latach 1918-1939, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003.
• Podolska-Meducka A., Projekty ustawy kartelowej w Polsce międzywojennej, "Czasopismo Prawno-Historyczne", t. LIV, z. 2/2002.
• Podolska-Meducka A., Sąd Kartelowy w Polsce i jego orzecznictwo w latach 1933-1935, "Czasopismo Prawno-Historyczne", t. LIII, z. 2/2001.
• Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939 (reprint wydany przez Polską Agencję Prasową), Warszawa 2003.
• Sopoćko A., Modzelewski W., Bielawny J., Polityka antymonopolowa, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa "Dom Organizatora", Toruń 1989.
• Stefaniuk M., Ewolucja ustroju polskiej administracji publicznej w dziedzinie ochrony konkurencji w latach 1998-2008, [w:] J. Parchomiuk, B. Ulijasz, E. Kruk (red.), Dziesięć lat reformy ustrojowej administracji publicznej w Polsce. Ogólnopolska konferencja naukowa, Łańcut, 12-14 czerwca 2008, Oficyna a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2009.
• Tannenbaum H., Zakłamanie kartelowe, "Kurier Warszawski" z 17 marca 1939 r., nr 17/ 1939.
• Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Historia Urzędu, http://uokik.gov.pl/historia_urzedu.php (27.02.2013).
• Ustawa z dnia 2 lipca 1920 r. o zwalczaniu lichwy wojennej, Dz. U., nr 67, poz. 449.
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 31 sierpnia 1926 r. o zabezpieczeniu podaży przedmiotów powszedniego użytku, Dz. U., nr 91, poz. 527.
• Ustawa z 28 marca 1933 r. o kartelach, Dz. U., nr 31, poz. 270.
• Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. w sprawie zmiany ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o kartelach, Dz. U., nr 86, poz. 529.
• Ustawa z dnia 13 lipca 1939 r. o porozumieniach kartelowych, Dz. U., nr 63, poz. 418.
• Ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U., nr 27, poz. 157.
• Ustawa z dnia 28 stycznia 1987 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w gospodarce narodowej, Dz. U., nr 3, poz. 18.
• Ustawa z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym, Dz. U., nr 14, poz. 88.
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 kwietnia 1990 r. w sprawie utworzenia sądu antymonopolowego, Dz. U., nr 27, poz. 157.
• Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej, Dz. U., nr 106, poz. 496.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U., nr 78, poz. 483.
• Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz. U., nr 122, poz. 1319.
• Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów, Dz. U., nr 31, poz. 381.
• Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz. U., nr 50, poz. 331.
• Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych, Dz. U., nr 99, poz. 660.
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, Dz. U., nr 227, poz. 1505.

Identyfikatory

DOI

10.12775/EiP.2013.019