Wypalenie zawodowe a motywacja do pracy

• Autorzy: Joanna Lipowska

Warianty tytułu

Occupational burnout and work motivation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł przedstawia związki wypalenia zawodowego z motywacją do pracy. Najbardziej popularne koncepcje wypalenia zawodowego, są jednocześnie koncepcjami motywacyjnymi, mówiącymi o tym, że wypalenie zawodowe występuje u pracowników wysoce zmotywowanych do pracy, którzy doświadczają rozczarowania i frustracji swoich wysokich, idealistycznych, a nawet nierealistycznych oczekiwań w pracy związanej z intensywnym kontaktem interpersonalnym z pacjentami, uczniami, klientami. Przedstawiona jest także koncepcja wypalenia zawodowego jako przeciwieństwa zaangażowania, w którym jednym z najistotniejszych elementów jest własna stała i zaspokajana motywacja. W artykule przedstawiono środowiskowe oraz indywidualne czynniki sprzyjające wypaleniu zawodowemu. Zaprezentowano także metody zapobiegania wypaleniu zawodowemu, metody zwalczania go i niwelowania jego skutków, a także odzyskiwania utraconej motywacji do pracy poprzez koncentrację na budowaniu zaangażowania, zamiast zwalczania negatywnych czynników facylitujących wypalenie zawodowe. Dzięki koncentracji na zaangażowaniu wymiary wypalenia zawodowego zmieniają się w wymiary zaangażowania: wyczerpanie emocjonalne jest zastąpione przez entuzjazm, zgorzknienie będące wyrazem depersonalizacji, przez współczucie i empatię, a obniżone poczucie osiągnięć osobistych przez efektywność i poczucie kompetencji. (abstrakt ze strony domowej czasopisma)

EN

The article presents relationship between occupational burnout and work motivation. The most popular concepts of burnout are motivational theories, based on an assumption that burnout concerns highly motivated employees, who experience disappointment and frustration of their idealistic and/or unrealistic job expectations at work connected with intensive interpersonal contact with patients, pupils, clients. A concept of burnout as an opposite to engagement with its most essential element of sustainable motivation and satisfaction has been described. Environmental, situational and individual factors facilitating burnout have been presented. Methods of preventing burnout as well as methods of contending with it and those dealing with minimising its effects have been described; recovering work motivation by focusing attention on building engagement, instead of contending with negative aspects facilitating occupational burnout. When burnout is counteracted with engagement, three dimensions of burnout are replaced by dimensions of engagement: emotional exhaustion is changed into enthusiasm, bitterness into compassion and empathy, and finally lowered self-efficacy into efficacy and self-competence. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wypalenie zawodowe; Motywacja do pracy

EN

Professional burnout; Work motivation

• Czasopismo: Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1 (14)
• Strony: 11--25

Twórcy

autor

Joanna Lipowska

• Personnel Profile

Bibliografia

• Deci E.L., Ryan R.M. (2008), Self-Determination Theory: AMacrotheory of Human Motivation, Development, and Health, "Canadian Psychology", Vol. 49 (3).
• Fernet C., Guay F., Senecal C. (2004), Adjusting to Job Demands: The Role of Work Self-Determination and Job Control in Predicting Burnout, "Journal of Vocational Behavior", Vol. 65 (1).
• Fernet C., Gagné M., Austin S. (2010), When does quality of relationships with coworkers predict burnout over time? The moderating role of work motivation, "Journal of Organizational Behavior", Vol. 31 (8).
• Gagne M., Deci E.L. (2005), Self-determination theory and work motivation, "Journal of Organizational Behavior", Vol. 26.
• Maslach C. (2003), Job burnout: new directions in research and intervention, "Current Directions in Psychological Science", Vol. 12 (5).
• Maslach C., Jackson S. (1981), The measurement of experienced burnout, "Journal of Occupational Behavior", Vol. 2 (2).
• Maslach C., Leiter M. P. (2008), Early predictors of job burnout and engagement, "Journal of Applied Psychology", 93 (3).
• Maslach C., Schaufeli W. B., Leiter M. P. (2001), Job burnout, "Annual Review of Psychology", Vol. 52 (1).
• Moneta G.B. (2011), Need for achievement, burnout, and intention to leave: Testing an occupational model in educational settings, "Personality and Individual Differences", Vol. 50 (2).
• Parker P.D., Martin A. J., Colmar S., Liem G. A. (2012), Teachers' workplace well-being: Exploring a process model of goal orientation, coping behavior, engagement, and burnout, "Teaching and Teacher Education", Vol. 28.
• Pines A.M. (2011), Wypalenie w perspektywie egzystencjalnej, [w:] Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Warszawa.
• Ryan R.M., Deci E.L. (2000), Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development and well-being, "American Psychologist", Vol. 55 (1).
• Sęk H. (2011a), Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego w modelu społecznej psychologii poznawczej, [w:] Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Warszawa.
• Sęk H., (2011b), Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości zapobiegania, [w:] Sęk H., (red.). (2011), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Warszawa.