Systemy nadzoru korporacyjnego w krajach Europy Środkowej i Wschodniej - geneza, podobieństwa, różnice, perspektywy

• Autorzy: Monika Fiedorczuk

Warianty tytułu

Corporate Governance in Central and Eastern Europe Countries - Origins, Similarities, Differences, Perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest omówienie podstawowych aspektów dotyczących specyfiki narodowych systemów nadzoru korporacyjnego w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. W pierwszej części autorka opisuje podstawowe teoretyczne aspekty koncepcji nadzoru korporacyjnego oraz przytacza najbardziej typowe cechy systemów nadzoru w krajach wysoko rozwiniętych. W dalszej kolejności omówione zostały główne obszary oddziaływania prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych na rozwój wybranych mechanizmów nadzoru korporacyjnego w państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Proces prywatyzacji wpłynął m. in. na strukturę własności spółek, rolę państwa w tej własności czy możliwości rozwoju mechanizmów rynkowych nadzoru korporacyjnego, jak rynek kapitałowy czy rynek fuzji i przejęć. Systemy nadzoru korporacyjnego w analizowanych krajach wykazują zarówno określone podobieństwa, jak i różnice, z których najistotniejsze opisane zostały w dalszej części artykułu. Uzupełnieniem jest próba opisania perspektyw, czynników wspomagających i opóźniających rozwój systemów nadzoru w analizowanych państwach. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper focuses on corporate governance systems specificity in Central and Eastern European (CEE) states. In the first part, the author explains the main theoretical aspects of corporate governance and the most typical features of corporate governance systems in developed economies. Next part of the paper provides a description of how the privatization has influenced on selected corporate governance mechanisms in CEE countries. The main areas of this influence are: companies ownership structure, the role of the state in the ownership, development of capital market or mergers and acquisitions market. Corporate governance systems in CEE countries demonstrate both similarities, and differences, main of which are analyzed in other part of the article. In the last part the author makes an attempt to describe the perspectives of corporate governance systems in CEE economies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ład korporacyjny; Prywatyzacja; Struktura własnościowa

EN

Corporate governance; Privatisation; Ownership structure

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 2013
• Numer: R. 11, nr 1, cz. 1
• Strony: 179--193

Twórcy

autor

Monika Fiedorczuk

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Aluchna M., Słomka A. (2001), Geneza rozwoju koncepcji nadzoru korporacyjnego (I). Teoria agencji, "Przegląd Organizacji", nr 9.
• Balcerowicz L. (1997), Socjalizm, kapitalizm, transformacja. Szkice z przełomu epok, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bebchuk L.A., Roe M.J. (1998), A Theory of Path Dependence In Corporate Governance and Ownership, Columbia University School of Law, Working Paper No. 131, http://www.law.columbia.edu/center_ program/law_economics/wp_listing_1/wp_author, dostęp dnia 15.10.2012.
• Blair M.M. (1995), Ownership and Control. Rethinking Corporate Governance for the Twenty-First Century, The Brookings Institution, Washington D.C.
• Bogacz-Miętka O. (2011), Kompendium wiedzy o nadzorze i kontroli nad przedsiębiorstwem, CeDeWu, Warszawa.
• Czerniawski R. (2011), Kierunki regulacji ustawowych w zakresie ładu korporacyjnego w Polsce, w: Dobija D., Koładkiewicz I. (red.), Ład korporacyjny. Podręcznik akademicki, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Frydman R., Rapaczyński A. (1995), Prywatyzacja w Europie Wschodniej. Czy państwo traci na znaczeniu?, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Grabowiecki J. (2006), Grupy kapitałowo-przemysłowe keiretsu w nowych uwarunkowaniach rozwojowych gospodarki Japonii. Przyczyny regresu, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Gray C.W. (1996), In Search of Owners: Privatization and Corporate governance in Transition Economies, "The World Bank Research Observer", August, Vol. 11, No. 2.
• Hardi P., Buti K. (2012), Corporate Governance Variables: Lessons from a Holistic Approach to Central-Eastern Europe Practice, "Corporate Governance", Vol. 12, No. 1, tłumaczenie M. Aluchna w: "Przegląd Organizacji" 4/2012.
• Jensen M.C. (1983), Organization Theory and Methodology, " The Ac-counting Review, April, v. LVIII, No. 2.
• Jerzemowska M. (2002), Nadzór korporacyjny, PWE, Warszawa.
• Jeżak J. (2002), Czynniki determinujące efektywność nadzoru właścicielskiego - doświadczenia zachodnie i krajowe, "Nasz Rynek Kapitałowy", nr 3 (135).
• Koładkiewicz I. (1999), Nadzór korporacyjny. Perspektywa międzynarodowa, Wydawnictwo Poltex, Warszawa.
• Kozarzewski P. (2006), Prywatyzacja w krajach postkomunistycznych, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
• Kuznetsov A., Kapelyushnikov R., Dyomina N. (2008) Performance of closely held firms in Russia: evidence from firm level data, "The European Journal of Finance", Vol. 14.
• Leban R., Pasechnyk T. (2008), The transition economies systems of corporate governance, w: Corporate Governance Around the World, Naciri A. (ed.), Routledge, London.
• Lis K.A., Sterniczuk (2005), Nadzór korporacyjny, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Mallin C.A. (2007), Corporate Governance. Second Edition, Oxford University Press, Inc., New York.
• Mesjasz C. (2011), Corporate governance systems and codes of good practicies in Central Eastern Europe, w: Współczesne problemy nadzoru korporacyjnego, Jerzemowska M. (red.), Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 2/1.
• Mesjasz C. (2007), Problemy nadzoru korporacyjnego w Polsce w warunkach transformacji gospodarczej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Nr 727.
• Oplustil K. (2010), Instrumenty nadzoru korporacyjnego (corporate governance) w spółce akcyjnej, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Shkolnikov A., Wilson A. (2008), From Sustainable Companies to Sustainable Economies: Corporate Governance as a Transformation Development Tool, Centre for International Private Enterprise, Issue Paper No. 0804, www.cipe.org, dostęp dnia 30.10.2011.
• Shleifer A., Vishny R.W. (1997), A Survey of Corporate Governance, "Journal of Finance", Vol. LII, No. 2, June.
• Weimer J., Pape J.C. (1999), A Taxonomy of Systems of Corporate Governance, "Corporate Governance: An International Review", Vol. 7, Issue, wersja elektroniczna, http://alexandria.tue.nl/repository/books/515631.pdf, dostęp dnia 23.09.2012.
• World Federation of Exchanges, http://www.world-exchanges.org/statistics/domestic-market-capitalization, dostęp dnia 09.01.2013.
• Zalega K. (2003), Systemy corporate governance a efektywność zarządzania spółką kapitałową, SGH w Warszawie, Warszawa.