W poszukiwaniu nowych rozwiązań dla systemu finansowego

• Autorzy: Judyta Przyłuska

Warianty tytułu

In the Search of a New Solution within the Financial System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dziś rządy państw posiadają monopol na emisję pieniędza i zarządzanie nim poprzez banki centralne. Korzystając z tego przywileju, ciągle zwiększają dług publiczny i pośrednio wymuszają nieustanną kreację pieniądza (gdy przyrost długu jest szybszy niż przyrost PKB). Coraz większe wydatki publiczne generują coraz większy dług, który musi być spłacony w przyszłości. Dług ten może być regulowany tylko nowym pieniądzem, którego jeszcze nie ma. Teoretycznie - pieniądz powinien mieć pokrycie we wzroście PKB i pochodzić z podatków, ale problem współczesnej piramidy długów publicznych pokazuje, że dług narasta znacznie szybciej aniżeli PKB. W tej sytuacji ściągnięcie większych podatków na potrzeby spłaty długu oznacza przymusowe wywłaszczenie obywateli, co wiąże się z wysokimi kosztami politycznymi. W konsekwencji, wzrost wydatków publicznych i zaciąganie coraz większych zobowiązań oznacza nieuniknioną kreację pieniądza26. To z kolei wywołuje nieuchronną, pełzającą inflację, rosnące deficyty budżetowe oraz długi, które w przypadku wielu państw stają się niemożliwe do spłacenia. Niektórzy ekonomiści mówią nawet o hiperinflacji na światową skalę. Naczelną przesłankę upadku pieniądza papierowego wielu upatruje w dzisiejszych, głównych poglądach na temat pieniądza, uważając je za błędne. Zasadnicza różnica między pieniądzem towarowym a pieniądzem papierowym polega na elastycznej ilości pieniądza w obiegu. W przypadku pierwszym, pieniędz (złoto) jest zasadniczo nieelastyczny, a w drugim, (papier) jest całkowicie elastyczny. Ta elastyczność jest dla rządów wielką zaletą, gdyż pozwala władzom monetarnym na ustabilizowanie gospodarki. Podaż pieniądza w systemie fiat money i ciągła ekspansja ilości pieniądza w obiegu - przy obecnych uregulowaniach - powodują systematyczne zniekształcenia cen i dezorientację uczestników rynku oraz destabilizację gospodarki w czasie. Brak równowagi zakłóca wzrost, który spotyka się z nieefektywnymi działaniami banków(fragment tekstu)

EN

Intensified crises and indebtedness problems on the world scale, which we are witnessing at present, provoke reflection on whether there is an alternative for the contemporary financial system. The article is aimed at the presentation of the idea of an electronic currency with all its advantages and disadvantages. It is gaining popularity and perhaps it might replace today's paper currency in the future. Taking into account the lack of non-serial publications on the topic in the literature, the author wrote the article based on the Internet sources, primarily German and English. At the beginning there is a description of centralisation and decentralisation of money from the historical perspective against the background of the recent events: growing general social dissatisfaction with the system based on banking manipulations, bankruptcies and scandals. The following sections present the virtual money systems which are being improved all the time in face of the technological progress, particularly in the area of advanced technologies. The practical accomplishments in the area, though treated experimentally, may have a considerable impact on the operation principles of cashless or transaction money turnover. In the conclusion, it is underlined that innovative ideas, though frequently disrespected, have become important over the time. Thus, also in this case, expectedly, the Internet revolution will continue, which may have an impact on the new ways of the e-money turnover.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Finanse; Emisja pieniądza; Produkt krajowy brutto (PKB); Banki centralne; Pieniądz fiat

EN

Finance; Money issuing; Gross domestic product (GDP); Central banks; Fiat money

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2013
• Numer: z. 128
• Strony: 9--24

Twórcy

autor

Judyta Przyłuska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bibliografia

• Aus der Steckdose ins Portemonnaie - Bitcoins, die Währung der Zukunft?, http:// www.topdealz.de/bitcoins/bitcoins-wahrung-der-zukunft/15079.
• Bestes Zahlverfahren 2011 - Dritter Platz für den Bitcoin, http://www.bitcoin. de/?gclid=CLz2qYCW6awCFQJO3godrDuIMw
• Binswanger H. Ch., Spirala wzrostu. Pieniądz, energia i kreatywność w dynamice procesów rynkowych, Zysk i S-ka, Poznań 2011.
• Bitcoin Charts, http://bitcoincharts.com/markets/mtgoxUSD_depth.html.
• Bitcoin, e-waluta drugiej generacji, http://www.libertarian.pl/.
• Bitcoin gefährliste open source Project aller Zeiten, http://t3n.de/news/.
• Duronio B., And Neu Europeans Are Dumping Euros For Bitcoin, Business Insider, czerwiec 2012.
• Fisher I., Purchasing Power of Money, Macmillan, New York 1913.
• Friedman M., Methodology of Positive Economics, University of Chicago Press, Chicago 1953.
• Galbraith J. K., Pieniądz. Pochodzenie i losy, PWE, Warszawa 1982.
• Gruszecki T., Świat na długu, KUL, Lublin 2012.
• Hacker-Währung Bitcoin. Geld aus der Steckdose von Christian Stöcker, http://www. spiegel.de/netzwelt/netzpolitik/0,1518,765382,00.html.
• Keynes J. M., Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Maneli M., Historia doktryn polityczno-prawnych. Wiek XIX-XX. Część II. Liberalizm- pozytywizm, szkoły psychologiczna i socjologiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1964.
• Międzynarodowe bankructwa i afery bankowe, red. P. Masiukiewicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Mises L., Human Action: a treatise on economics, Foundation for Economic Education, Chicago 1996.
• Paypal polegnie z powodu WikiLeaks, http://www.libertarian.pl/.
• Przyłuska J., Wirtualny pieniądz, "Gazeta Bankowa" maj 2012, nr 5/1133.
• Reichel J., Rzecz o pieniądzu dla lokalnych społeczności, czyli małe jest najpiękniejsze, Wydawnictwo Zielone Brygady, BZB, Kraków 1997, nr 19.
• Rothbard M. N., Złoto, banki, ludzie - krótka historia pieniądza, Fijor, Warszawa 2003.
• Schlichter D. S., Paper Money Collapse, The Folly of Elastic Money and the Coming Monetary Breakdown, John Wiley & Sons, New York 2011.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. I i II, PWN, Warszawa 1954.
• The FED's Real Monetary Problem byThomas Luongo, http://www.lewrockwell.com/ orig6/luongo7.1.1.html.
• The Rise and Fall of Bitcoin, http://www.wired.com/magazine/2011/11/mf_bitcoin/all/.
• Why I'm Putting All My Savings Into Bitcoin, http://falkvinge.net/2011/05/29/ why-im-putting-all-my-savings-into-bitcoin/.
• Wyciślak S., Efekt zarażania. Rozprzestrzenianie się kryzysu finansowego. Contagion effect, http://www.audytryzyka.com/index.php?inc=14&id_arty=12908512587270.
• Zahlungsart Bitcoin als Chance für Unternehmen, http://blog.bitcoin.de/zahlungsartbitcoin- unternehmen.