Problem mocarstwowości Francji w ujęciu historycznym (do 1945 roku)

• Autorzy: Marta Pachocka

Warianty tytułu

France as a Superpower in its Historical Context (until 1945)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł obejmuje trzy zasadnicze części. W pierwszej zostały nakreślone ramy teoretyczne dalszych rozważań, podjęte próby definicji pojęć "mocarstwowość" i "mocarstwo", przedstawione przykładowe klasyfikacje mocarstw oraz określone czynniki decydujące o potędze państw. W drugiej części położono nacisk na tradycję mocarstwowości w dziejach Francji. Na wybranych przykładach przedstawiono ewolucję mocarstwowej pozycji Hexagone'u, odwołując się kolejno do okresu panowania Ludwika XIV, obecności Napoleona Bonapartego na francuskiej scenie politycznej oraz doby rządów Napoleona III. Następnie, w trzeciej części omówiono międzynarodową pozycję III Republiki, zwracając uwagę na jej politykę zagraniczną, w tym kolonialną, od lat 70. XIX wieku do niemieckiej agresji w czerwcu 1940 r., oraz skutki II wojny światowej dla jej miejsca w porządku międzynarodowym. (fragment tekstu)

EN

In the early twenty-first century, France has the necessary geographic, geopolitical, demographic, economic, military (nuclear), political and cultural potential to be one of the most powerful states within the international system. Its position and capabilities are, however, questioned, while stressing only its desire to be a superpower. This article analyzes the international position of France in historical perspective (from the seventeenth century to 1945), assuming that this state is an example of the evolution from a global superpower to a regional power. In the first part of the article, the theoretical framework for the further analysis has been included, the attempts to define the concepts of the great power and superpower have been taken, the classifications of great powers have been presented and the factors determining the power of states have been identified. In the second part, the author shows the evolution of a great power status of France on a few examples from its history, referring to the reign of Louis XIV, the times of Napoleon Bonaparte and the rule of Napoleon III. In the third part of the article, the international position of the Third French Republic is discussed, with particular emphasis on its foreign policy, including colonial one, since the 1870s to the German invasion in June 1940. The effects of World War II for its position in the international system are also described. The author concludes that France was a global superpower in two historical moments (the absolute monarchy of Louis XIV and the French Empire of Napoleon I), and is now a regional power with global interests. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stosunki międzynarodowe; Polityka zagraniczna; Historia

EN

International relations; Foreign policy; History

• Czasopismo: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 1
• Strony: 165--201

Twórcy

autor

Marta Pachocka

Bibliografia

• Badie B., Smouts M. -C., Le retournement du monde, 2e ed., Presses de Sciences Po et Dalloz, Paris 1995.
• Baszkiewicz J., Historia Francji, Ossolineum, Wrocław 2004, s. 249.
• Bazylow L., Historia powszechna 1789-1918, Książka i Wiedza, Warszawa 1986, s. 119-120.
• Bernard Ph., Dubief H., The decline of the Third Republic, 1914-1938, Cambridge University Press, Cambridge1988, s. 196-197.
• Bieleń S., Ciągłość i zmiana ról międzynarodowych Rosji, w: Nowe role mocarstw, red. B. Mrozek, S. Bieleń, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996, s. 45.
• Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002, s. 117.
• Boniface P., La France est-elle encore une grande puissance?, Presses de Sciences Po, Paris 1998, s. 29-30.
• Bryła J., Strefy wpływów w stosunkach międzynarodowych. Aspekty teoretyczne i praktyczne na przykładzie supermocarstw, Poznań 2001, s. 37.
• Bury J. P. T., France, 1814-1940, Routledge, London-New York 2003, s. 110.
• Ceram C. W., Bogowie, groby i uczeni. Powieść o archeologii, PIW, Warszawa 1994, http://nnk.art.pl/bujnos/blada/ocr/bogowie/bogowie.txt, 12.01.2011.
• Discours du General de Gaulle de Brazzaville, 30.01.1944, http://www.charles-de-gaulle.org/pages/l-homme/accueil/discours/pendant-la-guerre-1940-1946/discours-de-brazzaville-30-janvier-1944.php, 12.01.2011.
• Discours du General de Gaulle prononce a la radio de Londres, 18.06.1940, http://www.charles-de-gaulle.org/pages/l-homme/dossiers-thematiques/1940-1944-la-seconde-guerre-mondiale/l-appel-du-18-juin/documents/le-texte-de-l-appel-du-18-juin-1940.php, 12.01.2011.
• Dobrzycki W., Historia stosunków międzynarodowych 1815-1845, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa 2007, s. 68-69.
• Dossier La Francophonie, La Documentation francaise, 10.2008, http://www.ladocumentationfrancaise.fr/dos-siers/francophonie
• Eentretien dans le "Le Nouvel Observateur", par J. Daniel, 28.05.1998, s. 130.
• Encyklopedia politologii, red. M. Żmigrodzki, Tom 5. Stosunki międzynarodowe, red. T. Łoś-Nowak, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2002, s. 221.
• Entretien dans l'hebdomadaire "Jeune Afrique" 24.02.1998, s. 117-118.
• Fortescue W., The Third Republic in France, 1870-1940: conflicts and continuities, Routledge, London-New York 2000, s. 211-212.
• Fremont-Vanacore A., La France en Europe, Armand Colin, Paris 2007, s. 18.
• Gabig J., Rola Francji we współczesnych przemianach politycznych Europy, Dom Wydawniczy Duet, Toruń 2003, s. 45.
• Gałganek A., Zmiana w globalnym systemie międzynarodowym: supercykle i wojna hegemoniczna, Wyd. Nauk. UAM, Poznań 1992, s. 13.
• Hilgemann W., Kinder H., Atlas historii świata. Tom II. Od rewolucji francuskiej do czasów współczesnych, Prószyński i Spółka, Warszawa 2000, s. 136-139.
• Karta Narodów Zjednoczonych, http://www.unic.un.org.pl/dokumenty/karta_onz.php

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2011.1.7