Efektywność przedsiębiorstw handlu zbożem a ich lokalizacja względem rynków zaopatrzenia

• Autorzy: Agnieszka Bezat , Stanisław Stańko

Warianty tytułu

Efficiency of Polish Grain Trade Enterprises and Their Localization Relative to the Supply Markets

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pracy podjęto problem określenia zależności między efektywnością przedsiębiorstw handlu zbożem a ich lokalizacją względem rynków zaopatrzenia. W badaniu jako główną metodę parametryczną zastosowano stochastyczną metodę SFA (bazującą na funkcji translogarytmicznej), jako weryfikacyjną metodę nieparametryczną - deterministyczną metodę DEA. Przyjęcie zintegrowanego podejścia - łączącego zalety obu metod przy ograniczeniu ich słabych stron - umożliwiło zachowanie analogii podczas porównywania wyników i formułowanie wiarygodnych wniosków. W celu weryfikacji zależności między efektywnością a lokalizacją przedsiębiorstw uzyskane wskaźniki efektywności technicznej, zarówno w podejściu stochastycznym (modele S1-S5), jak i deterministycznym (modele D1-D5), odniesiono do lokalizacji względem rynków zaopatrzenia. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono występowanie zależności między dwiema analizowanymi zmiennymi. (abstrakt oryginalny)

EN

Within the framework of the paper the problem of assessment of relationship between the efficiency of grain trade enterprises and their localization related to supply markets was analyzed. In the research, as a main method, the parametric stochastic SFA method (based on the translogarytmic function), and, as a verification method, the nonparametric deterministic DEA method were applied. The use of the integrated approach that combines the advantages of both methods while limiting their weaknesses allowed comparing the results and formulating reliable conclusions. In order to verify an existence of the relationship between the efficiency and localization of enterprises the obtained indicators of technical efficiency for both the stochastic (models S1-S5) and deterministic (models D1-D5) approaches were related with the localization relative to the supply markets. On the basis of the results the dependency of the two analyzed variables was found. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Efektywność przedsiębiorstwa; Handel artykułami żywnościowymi; Metoda DEA (analiza obwiedni danych)

EN

Enterprise effectiveness; Food trade; Data Envelopment Analysis (DEA)

• Czasopismo: Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, Ekonomika Rolnictwa
• Rocznik: 2011
• Tom: 98
• Numer: z. 4
• Strony: 36--48

Twórcy

autor

Agnieszka Bezat

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Stanisław Stańko

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Angulo L.F., Rialp J. 2007: The effect of Marketing Efficiency, Brand Equity and Customer Satisfaction on Firm Performance: An Econometric Model and Data Envelopment Approach, [w:] Improving Business reporting: new rules, new opportunities, new trends, Giuffrè Edditore, [Tryb dostępu: dostępne na: http://webs2002.uab.es/dep-economiaempresa/Jornadas/Papers/2006/Angulo.pdf, data odczytu: grudzień 2010].
• ARR 2008: Rynek zbóż w Polsce, [Tryb dostępu:http://www.bip.minrol.gov.pl/DesktopModules/Announcement/ViewAnnouncement.aspx?ModuleID=1564&TabOrgID=1683&LangId=0&AnnouncementId=10153&ModulePositionId=2199, data odczytu: styczeń 2011].
• Athanassopoulos A. 2004: Assessing the selling function in retailing: insights from banking, sales forces, restaurants and betting shops, [w:] Cooper W.W. (ed.), Seiford L.M., Zhu J. 2002: Handbook on data envelopment analysis, Kluver Academic, Boston-London, s. 455-479.
• Bates J.M., Baines D., Whynes D.K. 1996: Measuring the efficiency of prescribing by general analysis, "Journal of Operational Research Society", 47:12, s. 1443-1451.
• Battese G.E., Coelli T.J. 1995: A Model for Technical Inefficiency Effects in a Stochastic Frontier Production Function for Panel Data, "Empirical Economics", 20, s. 25-332.
• Bucklin L.P. 1978: Productivity in Marketing, Chicago, IL, AMA - American Marketing Association.
• Charnes, A.C., Cooper W.W., Li S. 1989: Using Data Envelopment Analysis to Evaluate Efficiency in the Economic Performance of Chinese Cities, "Socio-Economic Planning Sciences", vol. 6, 325-344.
• Coelli T.J. 1996: A Guide to Frontier Version 4.1. A Computer Program for Stochastic Frontier Production and Cost Function Estimation, Armidale: University of New England, CEPA Working Papers.
• Daraio C., Simar L. 2007: Advanced Robust and Nonparametric Methods in Efficiency Analysis. Methodology and Applications. Methodology and Applications, Series: Studies in Productivity and Efficiency, Springer, New York, s. 2, 148.
• Doutt J.T. 1984: Comparative Productivity Performance in Fast-Food Retail Distribution, "Journal of Retailing", 60, s. 98-106.
• EMS 2000: Efficiency Measurement System by Scheel H., Software Version 1.3, University Dortmund [Data odczytu: maj 2011].
• GUS 2010: Rocznik Statystyczny Rolnictwa, [Tryb dostępu:http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_rs_rocznik_rolnictwa_2010.pdf].
• GUS 2009: Rocznik Statystyczny Rolnictwa, [Tryb dostępu:http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_rls_rocznik_rolnictwa_2009.pdf].
• GUS 2008: Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, [Tryb dostępu: http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_rls_rocznik_rolnictwa_2008.pdf].
• GUS 2007: Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, [Tryb dostępu: http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_rls_rocznik_rolnictwa_2007.pdf].
• Helta M., Świtłyk M. 2008: Efektywność techniczna spółek Agencji Nieruchomości Rolnych w latach 1994-2006, "Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G", T. 95, z. 1, Warszawa.
• Keat P., Young P. 2003: Managerial Economics: Economic Tools for Today's Decision Makers, 4th Edition, Pearson Education Inc., s. 292-293.
• Kowalski Z. 1992: Kategorie efektywności produkcji w świetle funkcji produkcji, "ZER", nr 4.
• Kreko B. 1973: Lehrbuch der linearen Optimierung, Deutscher Verlag der Wissenschaften, Berlin.
• Mortimer D., Peacock S. 2002: Hospital Efficiency Measurement: Simple Ratios vs Frontier Methods, Australia: Centre of Health Program Evaluation, Working Paper 135.
• Prędki A. 2003: Analiza efektywności za pomocą metody DEA: Podstawy formalne i ilustracja ekonomiczna, "Przegląd statystyczny", z. 1, s. 87.
• R, R Development Core Team 2008: A language and environment for statistical computing, R Foundation for Statistical Computing, Vienna, [Tryb dostępu: http://www.R-project.org.].
• Rembisz W. 2011: Analityczne właściwości funkcji produkcji rolniczej, Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy, nr 544, Wyd. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Rembisz W., Sielska A., Bezat A. 2011: Popytowo uwarunkowany model wzrostu produkcji rolno-żywnościowej. Program Wieloletni 2011-2014, Raport nr 13, Wyd. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Rusielik R. 1999: DEA - zastosowanie w badaniach efektywności spółek AWRSP, [w:] Strategiczne modele funkcjonowania spółek handlowych AWRSP, Akademia Rolnicza w Szczecinie, s. 113-176.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D. 1995: Ekonomia, T. 1. PWN, Warszawa.
• Sellers-Rubio R., Más-Ruiz F.J. 2009: Technical efficiency in the retail food industry: the influence of inventory investment, wage levels and age of the firm, "European Journal of Marketing", 43:5/6, s. 652-669.
• Seremak-Bulge J., Łopaciuk W. 2006: Zmiany krajowej podaży zbóż i ich przetworów, [w:] Ewolucja rynku zbożowego i jej wpływ na proces transmisji cen (red.) J. Seremak-Bulge, Program Wieloletni, Raport nr 38, Wyd. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Stańko S. 2007: Tendencje na rynku zbóż, [w]: Czy grozi Polsce kryzys zbożowy (w świetle pozarolniczego wykorzystania ziarna) (red.) B. Klepacki, Wyd. Wieś Jutra, Warszawa.