Wybrane narzędzia współczesnego protekcjonizmu handlowego

• Autorzy: Tadeusz Sporek

Warianty tytułu

The Modern Protectionistic Devices

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesny protekcjonizm oparty na zasadach neoliberalnych różni się zasadniczo od protekcjonizmu lat 30., gdyż ma charakter selektywny w odróżnieniu od globalnego, regionalny różniący się od narodowego oraz pozataryfowy w stosunku do tradycyjnego w formie celnej. Narzędzia pozataryfowe ogólnie można zdefiniować jako wszystkie środki polityki rządu i przedsiębiorstw, które służą ograniczeniu lub przekształceniu struktury towarowej oraz kierunków międzynarodowej wymiany towarów i usług. Problem narzędzi pozataryfowych uaktualnił się, gdy na skutek nawrotu tendencji protekcjonistycznych ten rodzaj instrumentów polityki handlowej stał się substytutem ceł i jedną z głównych przeszkód dalszej liberalizacji. Eliminacja protekcjonizmu w latach 90. okazała się nierealna, gdyż miejsce tradycyjnych barier zajmują nowe, bardziej aktualne formy protekcjonistyczne. Polityka wolnego handlu przeszła więc do historii. Zdaniem Hansa Eckerta Scharrera, dyrektora Instytutu Gospodarki Światowej w Hamburgu (HWWA - Wirtschafts- forschungs), współczesne ograniczenia pozataryfowe przybierają na znaczeniu, gdyż liberalizacja nieskutecznie i nieterminowo je eliminuje, a stopień ich zróżnicowania wzrasta. Pojawiło się stwierdzenie, że współczesny protekcjonizm w wyniku integracji regionalnej stał się ogólnoświatową grą zespołową.(fragment tekstu)

EN

Protectionism was and still is an important form of the economic policy although it underwent a serious evolution in the global international trade. In its original form it occured as customs, customs policy, bonuses and reduced tariffs for producers and domestic exporters. After the war the number of protectionistic devices and restrictions considerably increased because some new and more up-to-date forms applied as extra tariff were added, among them: the quantitative, exchange and paratariff restrictions which were dominat in the international economics relations. The up-to-date and effective forms of the contemporary protectionism are para-tariff devices, i.e. equalization fees, various internal taxes, fiscal and tax restrictions, antidumping, Voluntery Export Restraints (VER), and sanitary norms, as well as the changes in a rate of exchange. The present interest in them results from the recurrence of the protectionistic tendencies in the world economy despite the attempt to delimit them in the form of the important discussion and GATT-WTO negotiations. One also forgets about the positive aspects of the protectionism which appears in the form of an increasing demand and international consumption as well as the advantages in the regulation of the organizational, political and even social order. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Protekcjonizm handlowy; Protekcjonizm pozataryfowy; Pozataryfowe bariery handlowe; Postępowanie antydumpingowe; Cła antydumpingowe; Dobrowolne ograniczenie eksportu; Hedging

EN

Protectionism in trade; Non-tariff protectionism; Non-tariff trade barriers; Antidumping proceedings; Antidumping duty; Voluntary export restraint (VER); Hedging

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 1999
• Numer: nr 8 Międzynarodowe stosunki gospodarcze
• Strony: 7--34

Twórcy

autor

Tadeusz Sporek

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• J. Wieczorek: Systemy pozataryfowych środków ochrony rynku. "Sprawy Międzynarodowe" 1983, nr 3, s. 122.
• R.E. Baldwin: Non-tariff Distortions of International Trade: Some Preliminary Empirical Evidence. Washington D.C. 1970, s. 5.
• R. Ławniczak: Bariery pozataryfowe. Narzędzia polityki handlowej i neoprotekcjonizmu lat siedemdziesiątych. Poznań 1975, s. 45
• T. Sporek: Sterowanie handlem międzynarodowym. Katowice 1997, s. 30-47.
• R.E. Baldwin i J.W. Steagall: An analisys of US international trade commision decisions in antidumping, countervailing duty and safeguard cases. "Centre for Economic Policy Research", Discussion Paper 1994 No 990.
• N. Grimwade: Anti-dumping Policy after the Uruguay Round - an Appraisal. National Institute Economic Review, February 1996, s. 98-105.
• Z. Puślecki: Ochrona handlowa Wspólnoty Europejskiej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Seria Nauki Ekonomiczne nr 7, Poznań 1994, s. 141.
• P. Messerlin: Anti-dumping regulations or pro-cartel law? The EC chemical cases. "The World Economy" 1990, No 13.
• E. Kaliszuk: Antydumping w EWG - konsekwencje dla polskich eksporterów. "Wspólnoty Europejskie" 1992, styczeń, s. 19.
• J. Pawlicki: Cynk po brukselsku. "Gazeta Wyborcza" z 6.02.1997 r., s. 14.
• C.F.J. Boonekamp: Voluntary Export Restraints. "Finance & Devolepment" 1987, December, s. 3.
• M. Kostecki: Export Restraint Arrangements. World Economy 1987.
• I. I. Diumulen: Bariery na torgowych putiach. Moskwa 1977, s. 128
• T. Sporek: Dylematy integracji gospodarczej. Katowice 1995, s. 87.
• T Sporek: Międzynarodowa integracja gospodarcza. Katowice 1995, s. 48-59.
• T. Sporek: Tradycyjny i współczesny protekcjonizm w handlu zagranicznym. Zeszyty Naukowe AE, Katowice 1994, nr 133.