Konkurencyjność przedsiębiorstw z obszarów wiejskich w województwie wielkopolskim

• Autorzy: Joanna Wiśniewska

Warianty tytułu

The competitiveness of rural-based enterprises in Poland's Wielkopolska region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest badanie konkurencyjności przedsiębiorstw na obszarach wiejskich. Potrzeba badania wynika z warunków, w jakich funkcjonują przedsiębiorstwa poza rolnictwem na obszarach wiejskich, oraz roli, jaką pełnią w zrównoważonym rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich i gospodarki narodowej. W badaniu wykorzystano modelowe ujęcie konkurencyjności przedsiębiorstw opisanej za pomocą potencjału konkurencyjnego, pozycji konkurencyjnej i strategii konkurencji przedsiębiorstwa. Materiał badawczy uzyskano w drodze ankietyzacji przedsiębiorców. Badanie przeprowadzono wśród losowo dobranych podmiotów na obszarach wiejskich w Wielkopolsce. Stwierdzono, że przedsiębiorczość na obszarach wiejskich opiera się na tradycyjnych instrumentach konkurencyjności, które umożliwiają jej uzyskanie bieżącej przewagi konkurencyjnej. Przedsiębiorstwa kształtują własną konkurencyjność w oparciu o jakość, cenę i bliskie kontakty z odbiorcami produktów. Zajmując podobne pozycje konkurencyjne niewyróżniające ich wśród konkurentów, koncentrują się na utrzymaniu bieżącej sprzedaży. Ustalano istniejące zagrożenia trwałości przewagi konkurencyjnej badanych przedsiębiorstw na obszarach wiejskich. Najważniejsze to obawa przed ryzykiem oraz brak środków finansowych na podejmowanie nowych rozwiązań gospodarczych i rynkowych. Podmioty są za mało elastyczne i za słabo adaptują się do nowej sytuacji rynkowej. W warunkach rosnącej krajowej i zagranicznej konkurencji na rynkach lokalnych o uzyskaniu trwałej przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw na obszarach wiejskich decydować będzie zdolność do współpracy i innowacji technologicznej, produktowej i rynkowej.(abstrakt oryginalny)

EN

The paper studies the competitiveness of non-agricultural enterprises doing business in rural areas. It examines the conditions in which these enterprises operate and the role they play in the sustainable economic development of rural areas and the economy as a whole. The author uses a model of enterprise competitiveness reflected in the competitive potential, competitive position and competitive strategy of the studied businesses. Wiśniewska collected her research material through questionnaires. She surveyed random businesses based in rural areas in Poland's western Wielkopolska region. The author found that entrepreneurship in rural areas is largely based on traditional instruments of competitiveness that enable rural-based businesses to secure a competitive advantage. The enterprises surveyed shape their competitiveness on the basis of product quality, price and close relations with buyers, the author says. The article examines existing threats to the competitiveness of the studied enterprises. The most important threats are risk avoidance and a lack of financial means to undertake new economic and market solutions, the author notes. The businesses surveyed are inflexible and poorly adapted to new market conditions, according to Wiśniewska. At a time of growing domestic and international competition on local markets, rural-based firms will enjoy a lasting competitive advantage only if they decide to work together and embrace product, process and market innovation, the author concludes. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konkurencyjność; Przedsiębiorczość; Obszary wiejskie; Strategia przedsiębiorstwa; Międzynarodowe strategie marketingowe

EN

Competitiveness; Entrepreneurship; Rural areas; Corporation strategies; International marketing strategies

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 3
• Strony: 81--110

Twórcy

autor

Joanna Wiśniewska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Adamkiewicz-Drwiłło H.G. [2002], Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Adamkiewicz-Drwiłło H.G. [2005], Konkurencyjność przedsiębiorstw w świetle Strategii Lizbońskiej, w: Konkurencyjność przedsiębiorstw w świetle Strategii Lizbońskiej, red. J. Bieliński, CeDeWu.pl Wydawnictwa Fachowe, Warszawa.
• Barney J. [1991], Firm Resource and Sustained Competitive Advantage, "Journal of Management" Vol. 17, No. 1.
• Bryła P. [2009], Determinanty rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń wynikających z implementacji programu SAPARD, "Wieś i Rolnictwo" nr 2.
• Chrapek G. [2009], Rozwój przedsiębiorczości indywidualnej na obszarach wiejskich Podkarpacia w latach 1995-2007, "Wieś i Rolnictwo" nr 4.
• Copus A., Dubois A., Hedström M. [2011], Expanding horizons: local embeddedness and local engagement among small firms in the European countryside, "European Countryside" No. 3.
• Czarnecki A., Heffner K. [2003], Pozarolnicza działalność gospodarcza w strukturze funkcjonowania wsi aglomeracji łódzkiej, "Wieś i Rolnictwo" nr 1.
• Dolata M., Łuczka-Bakuła W. [2005], Stan i kierunki rozwoju infrastruktury gospodarczej obszarów wiejskich Wielkopolski, Wyd. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
• Dolata M. [2013], Infrastruktura gospodarcza jako czynnik kształtujący rozwój regionu, "Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu" Rzeszów.
• Dzikowska M., Gorynia M. [2012], Teoretyczne aspekty konkurencyjności przedsiębiorstwa - w kierunku koncepcji eklektycznej?, "Gospodarka Narodowa" nr 4.
• Flak O., Głód G. [2012], Konkurencyjni przetrwają. O przedsiębiorstwie, metodach badania konkurencyjności i twoich szansach na sukces rynkowy, Difin, Warszawa.
• Florkowski W.J. [2011], Innowacyjność a MSP - przykład organizacji współpracy nad innowacją, w: Uwarunkowania sprawności innowacyjnej przedsiębiorstw, red. H. Mruk, R. Nestorowicz, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Gałganek-Napierała M. [2011], Sektor MSP - bariery i stymulatory innowacyjności, w: Uwarunkowania sprawności innowacyjnej przedsiębiorstw, red. H. Mruk, R. Nestorowicz, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Gierszewska G., Romanowska M. [2009], Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, Wyd. Naukowe PWE, Warszawa.
• Gorynia M. [2009], Konkurencyjność przedsiębiorstwa, w: M. Gorynia, E. Łaźniewska, Kompendium wiedzy o konkurencyjności, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Henry M., Drabenstott M. [1996], A new micro view of the US rural economy, "Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review" No. 2.
• Jackson J.E., Klich J., Rzymska K. [2000], Nowe przedsiębiorstwa w transformacji polskiej gospodarki, "Gospodarka Narodowa" nr 5-6.
• Kapusta F. [2008], Agrobiznes, Difin, Warszawa.
• Kłodziński M., Okuniewski J. [1999], Problemy przedsiębiorczości na wsi w krajach Unii Europejskiej. Wnioski dla Polski i obszarów przygranicznych, "Wieś i Rolnictwo" nr 4.
• Kłodziński M. [2006], Aktywizacja społeczno-gospodarcza gmin wiejskich i małych miast, IRWiR PAN, Warszawa.
• Kłodziński M. [2010], Mikroprzedsiębiorczość na obszarach wiejskich, "Wieś i Rolnictwo" nr 2.
• Kłodziński M. [2011], Kondycja ekonomiczna sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2008-2009 a problemy rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej, "Wieś i Rolnictwo" nr 2.
• Kłodziński M. [2012], Bariery wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, "Wieś i Rolnictwo" nr 2.
• Kropsz I., Kutkowska B. [2008], Stan przedsiębiorczości na obszarach wiejskich Dolnego Śląska, "Wieś i Rolnictwo" nr 1.
• Łaźniewska E., Gorynia M. (red.) [2012], Konkurencyjność regionalna. Koncepcje - strategie - przykłady, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Łuczka-Bakuła W. [2007], Rynek żywności ekologicznej. Wyznaczniki i uwarunkowania rozwoju, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Łuczka-Bakuła W., Idczak J. [2005], Pomoc publiczna w zakresie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, w: Rolnictwo a rozwój obszarów wiejskich, red. M. Kłodziński, W. Dzun, IERWiR PAN, Warszawa.
• Małysz J. [1998], Procesy integracyjne w agrobiznesie (ABC integracji), Centrum Doradztwa i Edukacji w Rolnictwie, Poznań.
• Marini M.B., Mooney P.H. [2006], Rural Economies, w: The handbook of rural studies, eds. P. Cloke, T. Marsden, P. Mooney, Sage Publications, London.
• Nurzyńska I. [2011], Rola instytucji w procesie promowania i rozwoju przedsiębiorczości na terenach wiejskich, "Wieś i Rolnictwo" nr 3.
• PARP [2012], Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2010-2011, Warszawa.
• Pierścionek Z. [2007], Strategie konkurencji i rozwoju przedsiębiorstwa, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Porter M.E. [1980], Competitive Strategy, Free Press, New York.
• Porter M.E. [1985], Competitive Advantage, Free Press, New York.
• Porter M.E. [1990], The Competitive Advantage of Nations, Macmillan, London.
• Porter M.E. [1998a], Clusters and the New Economics of Competition, "Harvard Business Review" Vol. 76, No. 6.
• Porter M.E. [1998b], On Competition, Harvard Business School Press, Boston.
• Porter M.E. [2006], Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, MT Biznes, Warszawa.
• Porter M.E. et al. [2004], Competitiveness in Rural U.S. Regions: Learning and Research Agenda, Economic Development Administration, U.S. Department of Commerce and Harvard Business School, Institute for Strategy and Competitiveness.
• Prahald C.K., Hamel G. [1990], The Core Competence of the Corporation, "Harvard Business Review" Vol. 68, No. 3.
• Psyk-Piotrowska E. [2004], Rozwój lokalny a aktywizacja i przedsiębiorczość na obszarach popegeerowskich, "Wieś i Rolnictwo" nr 1.
• Ratajczak M. [2010], Kondycja ekonomiczna małych i średnich przedsiębiorstw na obszarach wiejskich Warmii i Mazur, "Acta Scientiarum Polonorum" nr 9(2).
• Skawińska E. [2002], Konkurencyjność przedsiębiorstw - nowe podejście, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Szczepaniak I., Wigier M. [2003], Identyfikacja czynników wpływających na innowacyjność małych i bardzo małych firm przemysłu spożywczego, "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej" nr 4.
• Tederko Z. [2010], Rozwój przedsiębiorczości na cennych przyrodniczo obszarach wiejskich, "Wieś i Rolnictwo" nr 1.
• Traill W.B., Pitts E. (eds.) [1998], Competitiveness in the food industry, Blackie Academic & Professional, London.
• Tuzimek B. [2002], Przedsiębiorczość w społeczności lokalnej. Wymiary sukcesu wiejskich przedsiębiorców (cz. I), "Wieś i Rolnictwo" nr 2.
• Tuzimek B. [2002], Przedsiębiorczość w społeczności lokalnej. Miejsce w społeczności lokalnej i postawy przedsiębiorców wobec integracji z Unią Europejską (cz. II), "Wieś i Rolnictwo" nr 4.
• Urbanowska-Sojkin E. (red.) [2011], Podstawy wyborów strategicznych w przedsiębiorstwach, Wyd. Naukowe PWE, Warszawa.
• Wernerfelt B. [1984], A Resource-based View of the Firm, "Strategic Management Journal" Vol. 5, No. 2.
• Wernerfelt B. [1995], The Resource-Based View of the Firm: Ten Years After, "Strategic Management Journal" Vol. 16, No. 3.
• Wilczyńska K. [1983], Infrastruktura wsi i rolnictwa - ekonomiczne studium problemu, rozprawa doktorska, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
• Wilkin J. [2010], Wielofunkcyjność rolnictwa, kierunki badań, podstawy metodologiczne i implikacje praktyczne, IRWIR PAN, Warszawa.
• Wilkin J. [2011], Wielofunkcyjność wsi i rolnictwa a rozwój zrównoważony, "Wieś i Rolnictwo" nr 4.
• Wiśniewska J. [2012a], The location patterns of small and medium-sized enterprises' international activities: the case of Poland, w: Global Competitiveness in a Time of Economic Uncertainty and Social Change: Current Issues and Future Expectations, eds. E. Kaynak, T.D. Harcar, IMDA, Hummelstown.
• Wiśniewska J. [2012b], Umiędzynarodowienie przedsiębiorstw na obszarach wiejskich, "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej" nr 3.
• Woods M. [2013], Rural development, globalization and European regional policy: perspectives from DERREG project, "Geographia Polonica" Vol. 86, No. 2.
• Woods M., McDonagh J. [2011], Rural Europe and the world: globalization and rural development (editorial), "European Countryside" No. 3.
• Zawalińska K. [2009], Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce, IRWiR PAN, Warszawa.
• Zawisza S. [2010], Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na przykładzie gminy Gostycyn, "Acta Scientiarum Polonorum" nr 9(2).
• Zegar J.S. [2012], Współczesne wyzwania rolnictwa, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.