Determinanty trwałości gospodarowania na dzierżawionych gruntach rolnych w Polsce na tle wybranych państw Europy Zachodniej

• Autorzy: Adam Majchrzak

Warianty tytułu

Determinants of the Sustainability of Farming on Leased Agricultural Land in Poland in Comparison With Selected Western European Countries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W państwach Europy Zachodniej dzierżawa jest dominującą formą gospodarowania gruntami rolnymi. Jest to uwarunkowane zarówno tradycją tej instytucji, ale także zakresem regulacji prawnych, które gwarantują trwałość stosunku prawnego oraz zapewnią dzierżawcy samodzielność prowadzenia działalności wytwórczej w oparciu o przedmiot dzierżawy. Celem artykułu jest próba oceny instrumentów służących ochronie gospodarowania na dzierżawionych gruntach rolnych w Polsce, na tle rozwiązań mających zastosowanie w państwach Europy Zachodniej. W niniejszej pracy dokonano przeglądu regulacji dotyczących kształtowania długości stosunku dzierżawy, obowiązku dbania o zachowanie jakości zasobu, a także kryteriów determinujących wysokość czynszu dzierżawnego. Na tej podstawie wykazano, iż regulacje prawne determinujące trwałość dzierżawy w Polsce, dalece odbiegają od unormowań przewidzianych w większości państw Europy Zachodniej. To powoduje, iż także pozycja prawna dzierżawcy w Polsce jest słabsza niż ma to miejsce na zachodzie Europy, co oceniane jest za zjawisko niekorzystne dla struktury agrarnej Polski.(abstrakt oryginalny)

EN

In Western Europe the lease is the dominant form of land management in agriculture. This is not only due to the tradition of this institution, but also to the scope of the regulations that guarantee the stability of the legal relationship and ensure the independence of the lessee in production process based on the subject of the lease. This article attempts to assess the instruments for the protection of farming on leased agricultural land in Poland in comparison with solutions applicable in after countries of Western Europe. In this paper, a review of regulations relating to the length of the lease, the obligation to care for the preservation of the quality of the resource, as well as the criteria for determining the amount of the rent, is examines. On this basis, it has been shown that the regulations determining the stability of the lease in Poland deviate far from the norms provided in most Western European countries. This implies that the legal position of a lessee in Poland is weaker than it is in the rest of Western Europe, which is a negative assessment from point of view the of agrarian structure in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Grunty rolne; Dzierżawa gruntów; Czynsz; Struktura agrarna

EN

Arable land; Land lease; Rent; Agrarian structure

• Czasopismo: Progress in Economic Sciences
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1
• Strony: 15--27

Twórcy

autor

Adam Majchrzak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, doktorant

Bibliografia

• Ciaian P., Kancs d'A., Swinnen J.F.M., 2010. EU Land Markets and the Common Agricultural Policy. Centre for European Policy Studies (CEPS), Bruksela.
• Czyżewski A., Henisz-Matuszczak A., 2006. Rolnictwo Unii Europejskiej i Polski. Studium porównawcze struktur wytwórczych i regulatorów rynków rolnych. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Krawczyk J., 2007. Zakres swobody gospodarowania przez dzierżawcę na dzierżawionym gruncie w prawie niemieckim. "Przegląd Prawa Rolnego" nr 1.
• Lichorowicz A., 2008. Dzierżawa gruntów rolnych [w:] A. Stelmachowski (red.), Prawo rolne. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
• Lichorowicz A., 1986. Dzierżawa gruntów rolnych w ustawodawstwie krajów zachodnioeuropejskich (studium prawno porównawcze). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego DCCLXXX, Prace prawnicze, Zeszyt 18, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Kraków.
• Lichorowicz A., 2011. Dzierżawa [w:] J. Panowicz-Lipska (red.), System prawa prywatnego. Tom 8. Prawo zobowiązań - część szczegółowa. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Marks-Bielska R., Kisiel R., Danilczuk J., 2006. Dzierżawa jako podstawowa forma zagospodarowania popegeerowskiego mienia. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Olsztyn 2006.
• Orzeczenie Sądu Najwyższego z 20 maja 1957 r., I CR 589/56 (OSN z 1959 r., nr 3, poz. 68).
• Rynek ziemi rolniczej; stan i perspektywy, 2011. Raporty rynkowe nr 14, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy, Agencja Nieruchomości Rolnych, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
• Sadowski A., 2009. Własność a użytkowanie gruntów rolnych. Zarys tendencji rozwojowych. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Stankiewicz D., 2003. Zasady dzierżawy gruntów rolnych w wybranych krajach UE. Informacja nr 100 Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, Warszawa.
• Suchoń A., 2007. Dzierżawa gruntów rolnych a rozwój obszarów wiejskich. "Studia Iuridica Agraria" tom VI.
• Suchoń A., 2008. W kwestii nowego modelu dzierżawy gruntów rolnych. "Przegląd Prawa Rolnego" nr 1(3).
• Suchoń A., 2007. Zmiana wysokości czynszu w czasie trwania stosunku dzierżawy gruntów rolnych. "Przegląd Prawa Rolnego" nr 1.
• Swinnen J., Ciaian P., Kancs d'A. Study on the Functioning of Land Markets in the EU Member States under the Influence of Measures Applied under the Common Agricultural Policy. Final Report, Centre for European Policy Studies (CEPS).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 23 maja 1983 r., IV CR 569/82.
• Zadura A., 2012. Dzierżawcy pod ochroną, "Rolnik dzierżawca" nr 8(185).

Identyfikatory

DOI

DOI:http://dx.medra.org/10.14595/PIES/01/001