Oddzielenie własności od kontroli, czyli o istocie ładu korporacyjnego

• Autorzy: Agnieszka Słomka-Gołębiowska

Warianty tytułu

Separation of Ownership from Control Or the Essence of Corporate Governance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przeanalizowanie sposobów ograniczania kosztów oddzielenia własności od kontroli w przedsiębiorstwie, poprzez efektywnie działające instytucje ładu korporacyjnego. Zalicza się do nich regulacje prawne oraz mechanizmy rynkowe, takie jak: konkurencja na rynku produktów i czynników produkcji, w szczególności na rynku kapitałowym i na rynku pracy dla menedżerów, rynek przejęć, system wynagrodzeń dla menedżerów oraz bezpośredni nadzór nad spółką sprawowany przez radę nadzorczą. Artykuł rozpoczyna się od wyjaśnienie pojęcia "oddzielenie własności od kontroli" w dużych przedsiębiorstwach. Następnie wskazano przyczyny występowania tego zjawiska w życiu gospodarczym. W dalszej części artykułu przedstawiono potencjalne koszty oddzielenia własności od kontroli w przedsiębiorstwach. Najwięcej uwagi poświęcono omówieniu sposobów ich ograniczenia, czyli istocie ładu korporacyjnego. (fragment tekstu)

EN

The separation of ownership and control is the phenomenon associated with joint-stock companies, particularly publicly held, in which shareholders possess little or no direct control over management decisions. Due to the diffusion of ownership shareholders transfer most of their control rights to managers that specialize in the day-to-day management of the company. Managers may be tempted to act in their own interests because of information asymmetries between them and shareholders. The separation of ownership and control permits larger size of organizations and hierarchical decision making. It also enables investors to limit financial risk by diversifying and withdrawing capital as the market conditions change. The separation of ownership and control brings not only benefits, but also costs. These costs are mitigated by number of corporate governance institutions that reduce information asymmetries by solving adverse selection and moral hazard as well as give managers incentives to act in shareholders' interests. They embrace competition on product and factor markets, including capital markets and the market for corporate control, managerial financial incentives and supervisory board. They are complementary to each other. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ład korporacyjny; Spółki akcyjne; Własność w gospodarce; Kontrola

EN

Corporate governance; Joint stock companies; Ownership in economy; Control

• Czasopismo: Ekonomia i Prawo
• Rocznik: 2008
• Tom: 4 Własność i kontrola w teorii i praktyce. Cz. 2
• Strony: 131--148

Twórcy

autor

Agnieszka Słomka-Gołębiowska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Aluchna M., Słomka A., Koncepcje nadzoru korporacyjnego I. Teoria agencji, "Przegląd Organizacji" 2001, nr 10.
• Balcerowicz L., Uwagi o pojęciu własności, "Studia Filozoficzne" 1986, nr 4.
• Baysinger B., Butle H., Corporate Governance and the Board of Directors: Performance Effects of Changes in Board Composition, Journal of Law, Economics, and Organization 1985, No. 1, s. 101-124.
• Becht M., Bolton P., Röell A., Corporate Governance and Control, National Bureau of Economic Research 2002, s. 6-10.
• Berle A., Means G., The Modern Corporation and Private Property, Macmillan Publishing Co., New York 1932.
• Demsetz H., Lehn K., The Structure of Corporate Ownership: Causes and Consequences, The Journal of Political Economy 1985, No. 93, s. 1155-1177.
• Fama E., Agency Problems and the Theory of the Firm, Journal of Political Economy 1980, No. 88, s. 288.
• Fama E., Jensen M., Separation of Ownership and Control, Journal of Law and Economics 1983a, Vol. 26, s. 301-325.
• Grossman S., Hart O., The Costs and Benefits of Ownership: A Theory of Vertical and Lateral Integration, "Journal of Political Economy" 1986, No. 94, s. 691-719.
• Hermalin B., Weisbach M., Boards of Directors as an Endogenously Determined Institution: A Survey of the Economic Literature, Economic Policy Review 2002, s. 7-26.
• Hermelin B., Weisbach M., The effects of board composition and direct incentives on firm performance. Financial Management, Financial Management Association 1991, No. 20.
• Ippolito R., James W., LBOs Reversions and Implicite Contracts, Journal of Finance 1992, No. 67, s. 139.
• Jensen M., Agency Costs of Free Cash Flow, Corporate Finance and Takeovers, American Economic Review 1986, No. 76, s. 323-329.
• Jensen M., The modern Industrial Revolution, Exit, and the Failure of Internal Control System, Journal of Finance 1993, No. 3, s. 831-880.
• Jensen M., Meckling W., Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure, Journal of Financial Economics 1976, No. 3, s. 305-360.
• Jensen M., Murphy K., Performance Pay and Top-Management Incentives, Journal of Political Economy 1990, No. 98, s. 225-264.
• Gilson R., Executive Compensation and Corporate Governance, An Academic Perspective, Annual Institute on Securities Regulation 1992, No. 24.
• Kaplan S., The Effects of Management Buyouts on Operating Performance and Value, Journal of Financial Economics 1989, No. 24, s. 217-254.
• Kesner I., Directors' stock ownership and organizational performance: an investigation of Fortune 500 companies, Journal of Management 1987, No. 13, s. 499-507.
• La Porta R., Lopez-de-Silanes F., Shleifer A., Vishny R., Inwestor Protection and Corporate Governance, Journal of Financial Economics 2000, No. 58, s. 3-27.
• Lis K., Sterniczek H., Nadzór korporacyjny, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005, s. 25-42.
• Marks S., The separation of ownership and control, Boston University School of Law, Boston 1999, s. 694.
• McColgan P., Agency theory and corporate governance: a review of the literature from a UK perspective, University of Strathclyde, Glasgow 2001.
• Mesjasz C., Kontrakty i relacja przedstawicielstwa w nadzorze nad przedsiębiorstwem, Organizacja i Kierowanie 1998, nr 4.
• Milgrom P., Roberts J., Economics, Organization and Management, Englewood Cliffs, Prentice-Hall, New Jersey 1992.
• Molz R., Managerial domination of boards of directors and financial performance, Journal of Business Research 1988, No. 16, s. 235-249.
• North D., Institutions, Institutional change and economic performance, The Cambridge University Press, Cambridge 1990, s. 3-4.
• Romano R., A Guide to Takeovers: Theory, Evidence and Regulations, Yale Journal of Regulations 1992, No. 9, s. 119.
• Rosenstein S., Wyatt J., Outside directors, board independence, and shareholder wealth, Journal of Financial Economics 1990, No. 26, s. 175-191.
• Schellenger M., Wood D., Tashakori, Board of director composition, shareholder wealth, and dividend policy, Journal of Management 1989, No. 15, s. 457-467.
• Schmidt R., Does board composition really make a difference}, Conference Board Record 1975, No. 12, s. 38-41.
• Shleifer A., Vishny R., Survey on corporate governance, Journal of Finance 1997, No. 52, s. 737-783.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, PWN, Warszawa 1995, s. 468.
• Stout L., The Unimportance of Being Efficient: An Economic Analysis of Stock Market Pricing and Securities Regulation, Michigan Law Review 1988, No. 87, s. 613-709.
• The Nature of the Firm, Economics 1937, Vol. 4.
• Vance S., Corporate governance: assessing corporate performance by boardroom attributes, Journal of Business Research 1978, No. 6, s. 203-220.
• Weisbach M., Outsider Directors and CEO Turnover, Journal of Financial Economics 1988, No. 20, s. 431.
• Williamson O., Credible Commitments: Using Hostages to Support Exchange, American Economic Review 1983, No. 73, s. 519-540.
• Williamson O., The Economic Institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting, The Free Press, New York 1985, s. 60.
• Williamson O., The Transaction Cost Economics: The Governance of Contractual Relations, Journal of Law and Economics 1979, No. 22, s. 233-261.