Użyteczna sztuka rankingów ekonomiczno-społecznych

• Autorzy: Tomasz Kuszewski , Agata Sielska

Warianty tytułu

The Useful Art of the Social-Economic Rankings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł identyfikuje zalety i wady różnych metod sporządzania rankingów. Temat jest ważny i aktualny, choćby wobec dyskusji o metodach oceny poziomu rozwoju i dobrobytu w poszczególnych krajach. W artykule, na przykładzie krajów Unii Europejskiej, rozpatruje się metody rangowania obiektów pochodzące z wielowymiarowej analizy statystycznej oraz metody wywodzące się z optymalizacji wielokryterialnej. Porównania metod odbywają się w dwóch płaszczyznach: wpływu na porządek obiektów zbioru zmiennych diagnostycznych przy ustalonej metodzie wykonania rankingu albo wpływu wybranej metody przy ustalonym zbiorze zmiennych diagnostycznych, Nasze spostrzeżenia i obliczenia można traktować również jako jeden z głosów w wymianie poglądów toczącej się wokół raportu Komisji ds. Mierzenia Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecznego kierowanej przez J.E. Stiglitza i A. Sena. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the paper is to identify advantages and disadvantages of various methods of constructing rankings. The subject of our study is important due to the international debate on development and welfare measurement methods and ways of comparing results obtained for different countries. Because GDP per capita does not allow sufficient assessment, countries are compared on the basis of many criteria and results are usually presented in form of rankings. We discuss different outranking methods originating from multidimensional statistical analysis and multicriteria optimization and compare them taking into consideration the effect of each method and each set of criteria on the final result. Our remarks are illustrated by rankings of development and economic performance built for European Union countries. Our observations and results can be regarded also as an opinion in the discussion on the report of the International Commission on Measurement of Economic Performance and Social Progress chaired by J.E. Stiglitz and A. Sen. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ranking; Metodologia diagnozowania ekonomicznego; Mierniki statystyczne; Porównania międzynarodowe

EN

Ranking; Methodology of economic diagnosis; Statistical indicators; International comparisons

• Czasopismo: Współczesna Ekonomia
• Rocznik: 2010
• Tom: 4
• Numer: nr 1
• Strony: 143--162

Twórcy

autor

Tomasz Kuszewski

• University of Finance and Management in Warsaw, Poland

autor

Agata Sielska

• University of Finance and Management in Warsaw, Poland

Bibliografia

• Afriat S., The Construction of a Utility Function from Expenditure Data, "International Economic Review", nr 1, 1967 (v.8).
• Bremond J., Salort M., Leksykon wybitnych ekonomistów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Diewert W.E., Axiomatic and Economic Approaches to International Comparisons, [w:] International and Interarea Comparisons of Income, Output and Prices, Heston A. (ed.), University of Chicago Press 1999.
• Gal T., Stewart T. J., Hanne T. (ed.), Multicriteria decision making: advances in MCDM models, algorithms, theory and applications, Kluwer Academic Publishers, Boston 1999.
• Hradílek Z., Juřica L., Gurecký J., Krejčí P., New method Agrepref for the priority location of remote controlled disconnectors in the distribution network, Proceedings of PEA, 506(7)-506(14), 2006.
• KolendaM., Taksonomia numeryczna. Klasyfikacja, porządkowanie i analiza obiektów wielocechowych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2006.
• Kołodko G.W., Wędrujący świat, Prószyński i S-ka, Warszawa 2009.
• Kowanda C., Ranking europejski: "Polska w Unii. Pierwsze 5 lat", dodatek do tygodnika "Polityka", 25.04.2009.
• Matarazzo B., A pairvise criterion comparison approach: The MAPPAC and PRAGMA methods, [w:] Bana e Costa C. (ed.), Readings in Multiple Criteria Decision Aid, Springer Verlag, Berlin 1990.
• Ochocki A., Ludność, edukacja, poziom życia - problemy globalne, "Wiadomości Statystyczne", nr 8, 2009.
• Roy B., ELECTRE III: Un algorithme de classement fondé sur une représentation floue des préférences en présence de critčres multiples, Cahiers du Centre d'Etudes en Recherche Opérationnelle, 20(1):3-24, 1978.
• SmoczyńskiW., Od ogona do głowy, "Polityka", 13.10.2009.
• Stacewicz J., Stereotypy rozwoju a ekonomia, PWE,Warszawa 1991.
• Stanisz A., Przystępny kurs statystyki, t.1, StatSoft, Kraków 2006.
• Stec M., Ranking poziomu rozwoju krajów Unii Europejskiej, "Gospodarka Narodowa", nr 7-8, 2008.
• Stiglitz J.E., Sen A., Fitoussi J-P., Report by the Commission on the Measurement of Economic Performance and Social Progress, opublikowany 14.09.2009, http://www.stiglitz-sen-fitoussi.fr/en/documents.htm, grudzieD 2009.
• Trzaskalik T. (red.), Metody wielokryterialne na polskim rynku finansowym, PWE, Warszawa 2006.