Adam Smith - prekursor etyki gospodarczej

• Autorzy: Helena Przybyła

Warianty tytułu

Adam Smith - a Forerunner of Business Ethics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przybliżenie sylwetki Adama Smitha, jednego z liderów szkockiego Oświecenia, pozwala na poszerzenie obrazu tej epoki oraz przypomnienie, że ekonomia polityczna w jej klasyczno-liberalnej postaci jest odkryciem filozofa społecznego, konkluzją rozbudowanego systemu teoretycznego. Celem tego opracowania jest uzasadnienie tezy, że Smith nie negował znaczenia etyki ani w postępowaniu człowieka, ani w życiu gospodarczym. Selektywna i uproszczona recepcja dorobku Smitha spowodowała upowszechnienie się poglądu, jakoby twórca ekonomii uzasadnił zbędność etyki w zastosowaniu do kwestii gospodarczych. (fragment tekstu)

EN

The article presents the most important Adam Smith's ethical and economic views in the light of the moral philosophy of the Enlightenment period. In a paper Theory of Moral Sentiments and Wealth of Nations Smith used two main notions: sympathy and individual interest, on the basis of which he analysed human being as a social being and the provision of his needs. Adam Smith has been recognized as one of the forerunners of the present-day scientific Bussines Ethics because of at least three reasons: first - his research methods caused common existence of positive and normative ideas, second - he was competent in both ethics and economy and third - he represented a moderate attitude to his research work. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia myśli ekonomicznej; Filozofia ekonomii; Teoria ekonomii; Etyka; Etyka działalności gospodarczej; Homo oeconomicus; Ekonomia polityczna

EN

History of economic thought; Philosophy of economics; Economic theory; Ethics; Business activity ethics; Homo oeconomicus; Political economy

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 35 Etyczny wymiar działalności gospodarczej : wybrane zagadnienia
• Strony: 11--49

Twórcy

autor

Helena Przybyła

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• K. Haremska: Zło kapitalizmu. W: Filozofia wolnego rynku. "Znak - Idee" 1994, nr 6, s. 143-154.
• B. Klimczak: Etyka gospodarcza. Wrocław 1999, s. 5.
• B. Klimczak: Zachowania etyczne w działalności gospodarczej - aspekt dydaktyczny. W: Etyka biznesu. Ogólnokrajowa Konferencja. Łódź 1994, s. 305-306
• A. Sen: Czy pojęcie etyki biznesu ma sens ekonomiczny? W: P.M. Minus: Etyka w biznesie. Warszawa 1995, s. 59.
• G. Musiał: Z badań nad dziejami ekonomii jako dziedziny nauki. W 210-tą rocznicą śmierci Adama Smitha (1723- -1790). "Kwartalnik Historii Nauki i Techniki" 2000, nr 1
• S. Jedynak: System etyczny Adama Smitha. "Studia Filozoficzne" 1971, nr 5
• M. Blegvad: Adam Smith jako filozof nauki. "Studia Filozoficzne" 1986, nr 10
• P. Ogrodziński: Uspołecznienie w filozofii Adama Smitha. "Studia Filozoficzne" 1989, nr 9, s. 123-133
• J. Ziółkowski: Adam Smith i moraliści szkoccy a początki nauki o społeczeństwie. "Ekonomista" 1985, nr 4-5
• S. Zabieglik: Elementy filozofii społeczno-ekonomicznej w Bogactwie narodów Adama Smitha. "Ekonomista" 1999, nr 4
• J. Chodorowski: Adam Smith (1723-1790). Wrocław 1980.
• G. Szulczewski: Prekursorzy etyki życia gospodarczego: Adam Smith. "Prakseologia" 1995 nr 1-2 s 131-138.
• S. Zabieglik: Adam Smith. Warszawa 2003, s. 6.
• W. Adams, J.W. Brock and R.L. Heilbroner: Adam Smith Goes to Moscow. Princeton 1994.
• S. Zabieglik: Szkocka szkoła filozofii common sense u. "Studia Filozoficzne" 1986, nr 3, s. 83-98.
• P. Ogrodziński: Społeczeństwo obywatelskie w brytyjskiej literaturze filozoficznej (1640-1830). "Studia Filozoficzne" 1987, nr 9, s. 25-50.
• A. Smith: Teoria uczuć moralnych. Warszawa 1989, s. 319.
• M. Ossowska: Myśl moralna Oświecenia angielskiego. Warszawa 1966, s. 200-201, 320.
• M. Rutkowski: Pojęcie "sympathy" w etyce Davida Hume'a. "Studia Filozoficzne" 1988, nr 1, s. 13-25
• M. Rutkowski: Teoria idealnego obserwatora. "Studia Filozoficzne" 1987, nr 5, s. 75-86.
• D. Hume: Traktat o naturze ludzkiej. T. II. Kraków 1952, s. 284.
• D. Hume: Badania dotyczące zasad moralności. Warszawa 1975, s. 310 301.
• I. Dąmbska: O konwencjach i konwencjonalizmie. Wrocław 1975, s. 11-18.
• M. Ossowska: Motywy postępowania. Z zagadnień psychologii moralności. Warszawa 1958, s. 182-188.
• A. Smith: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. T. I. Warszawa 1954 s 21
• M. Kuniński: Z chaosu ład. O samorzutnym powstawaniu porządku społecznego. W: Filozofia wolnego rynku. "Znak - Idee" 1994, nr 6, s. 7.
• R.L. Heilbroner: Wielcy ekonomiści. Czasy. Życie. Idee. Warszawa 1993, s. 283.
• M. Blaug: Metodologia ekonomii. Warszawa 1995, s. 90-91.
• L. Kołakowski: Główne nurty marksizmu. Powstanie - Rozwój - Rozkład. Londyn 1988, s. 226.
• J.A. Schumpeter: History of Economic Analysis. London 1955, s. 112.