PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2013 | nr 2 | 39--68
Tytuł artykułu

Wpływ służb wywiadowczych na kształtowanie polityki zagranicznej państw zachodnich na przykładzie Stanów Zjednoczonych

Warianty tytułu
The Impact of Intelligence Agencies on Shaping Western States' Foreign Policy. The Example of Unites States
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Służby specjalne w państwach demokratycznych mają bardzo silny społeczno-kulturalny wizerunek; trudno przecenić również ich rolę polityczną. Z jednej strony powszechnie uważa się, że "wolność sama się nie obroni" i potrzebuje profesjonalnych instytucji, stanowiących tarczę dla naturalnej wrażliwości systemu demokratycznego z punktu widzenia bezpieczeństwa, związanej z fundamentalnym znaczeniem wolności jednostki. Z drugiej strony wszelkiego rodzaju teorie spiskowe żywią się przekonaniem, że za wydarzeniami stoi jakaś potężna, tajemna siła, intuicyjnie wyczuwana przez "niewierzących w przypadek", zwykłych ludzi; przeważnie za siłę taką uchodzą właśnie tajne służby. W obu przypadkach jawią się one jako podmioty mające wielką moc, znające prawdziwe oblicze świata lub wręcz oblicze to kształtujące. Taki wizerunek służb specjalnych mają również elity polityczne, które uważają te służby za rzetelne źródło informacji - obiektywnej, niejawnej wiedzy o świecie, dającej podstawy do formułowania odpowiedniej polityki. Wiedza ta jest, z uwagi na prestiż służb specjalnych, przyjmowana w sposób dość bezkrytyczny - nawet charyzmatyczni przywódcy, niebędący najczęściej ekspertami w zakresie wywiadu, nie uważają za właściwe polemizowanie z profesjonalistami w tej dziedzinie. W państwie demokratycznym nadzór nad działaniami służb specjalnych ma charakter dość ograniczony - decydenci nie chcą ingerować w działania "strażników demokracji", stanowiących hermetyczne środowisko, mówiące niezrozumiałym językiem, otoczone aurą tajemniczości. Kontrola bardzo często jest zastąpiona zaufaniem, biorącym się właśnie z tej aury, świadomie wytwarzanej przez same służby. Jest to szczególnie widoczne w Stanach Zjednoczonych, gdzie tradycyjnie sfera polityki jest oddzielana od sfery wojskowej i wywiadowczej; amerykańscy politycy powtarzają często, że nie chcą się wtrącać w sprawy operacyjne, od których są dowódcy. Podejście takie rodzi szereg istotnych problemów natury politycznej, czego dowodzą liczne przykłady z ostatniego dwudziestolecia. (fragment tekstu)
EN
Intelligence agencies in democratic countries are perceived as powerful actors who defend freedom, but which also secretly are behind important political events and have in-depth knowledge about them. Politicians commonly believe that intelligence data can be a basis for decision-making. Supervision over intelligence is limited, due to politicians' lack of professional intelligence-gathering knowledge and the professional image of the agencies. Numerous examples from the history of American intelligence over the last 25 years show that such an image is overestimated. The main reasons for the weakness of American intelligence are: lack of motivation, staffing and incompetence, bureaucratisation, the commoditization of intelligence, technological fanaticism, shortcomings in protection against personal espionage, expansion of the national security sector, and a lack of proper supervision. To improve the situation, politicians should be aware that intelligence cannot be a substitute for policy and its bases. Supervision should be strengthened, and the powers allowed the intelligence agencies limited. Human analysis should be the centre of interest and the importance of technology should not be overestimated. (original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
39--68
Opis fizyczny
Twórcy
Bibliografia
  • T. Weiner, Dziedzictwo popiołów. Historia CIA, Poznań 2009.
  • U. Ulfkotte, Pod osłoną mroku. Wielkie wywiady bez tajemnic, Warszawa 2008, s. 103-108; 116-120.
  • R.M. Gates, From the Shadows: The Ultimate Insider s Story of Five Presidents and How They Won the Cold War, New York 1996, s. 449.
  • R. Kessler, CIA od środka. Ujawnione tajemnice najpotężniejszego wywiadu na świecie, Warszawa 1994, s. 278-286.
  • N. Miller, W służbie amerykańskiego wywiadu, Warszawa 2002, s. 400-401.
  • R.L. Russell, CIA's Strategic Intelligence in Iraq, "Political Science Quarterly" 2002, nr 2, s. 191-207.
  • M. Leśniewski, Druga wojna w Zatoce Perskiej i amerykańska okupacja Iraku 2003-2006, [w:] P. Ostaszewski (red.), Konflikty kolonialne i postkolonialne w Afryce i Azji 1869-2006, Warszawa 2006, s. 855-859.
  • M.M. Dziekan, Irak: religia i polityka, Warszawa 2005, s. 14.
  • K. Stefanek, Amerykańskie plany instytucjonalnej odbudowy Iraku i próby ich realizacji, [w:] A.. Płaczek, K. Stefanek, Irak na początku XXI wieku, Łódź 2007, s. 110, 142.
  • W. Szymborski, Irak Casus belli, "Sprawy Międzynarodowe" 2003, nr 2, s. 38-39.
  • B.. Woodward, Stan zakłamania, Warszawa 2007, s. 201, 203-204.
  • P. Durys, P. Pacholski, Broń masowego rażenia Iraku: ocena i ewolucja zagrożenia, Warszawa 2002, s. 8-10.
  • G. Jones, The Next Horror in Somalia, "Los Angeles Times" z 10 grudnia 2005 r.
  • W. Michnik, Długa droga do wojny - USA I przyczyny II wojny w Zatoce Perskiej, [w:] W. Dzielski, W. Michnik (red.), Irak - dylematy amerykańskiej interwencji, Kraków 2007, s. 126.
  • G. Tenet, DCI Statement on the Belgrade Chines Embassy Bombing, 22 czerwca 1999 r. - www.cia.gov/news-information/speeches-testimony/1999/dci_speech_072299.html.
  • H. Świętek, Wojna z Irakiem w 2003 roku. Główne przyczyny, "Żurawia Papers", 2011, z. 17, s. 46.
  • M.F. Gawarycki, A. Bógdał-Brzezińska, Cyberterroryzm i problemy bezpieczeństwa informacyjnego we współczesnym świecie, Warszawa 2003, s. 121-128.
  • Halo, Wieli Brat słucha, 28 maja 2006 r. - http:// swiat.newsweek.pl/halo-wielki-brat-slucha, 14532,1,1.html.
  • B. Woodward, Plan ataku, Warszawa 2004, s. 53.
  • Iraq's Continuing Programs for Weapons of Mass Distruction, National Intelligence Estimate, październik 2002 r. kluczowe tezy dokumentu dostępne na stronie: www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB80/wmd15.pdf.
  • R. Kuźniar, Polityka I siła: studia strategiczne, zarys problematyki, Warszawa 2005, s. 299.
  • Off Target: The Conduct of the War and Civilian Casualties in Iraq, Human Rights Watch, grudzień 2003 r.
  • P. Pillar, Unheeded Intelligence, "Foreign Affairs" marzec/kwiecień 2006 r.
  • M. Mazzetti, E. Schmitt, C.I.A. Agents in Libya Aid Airstrikes and Meet Rebels, "Washington Post" z 30 marca 2011 r.
  • R. Grenier, The US in Syria: Hiding behind the CIA, 9 sierpnia 2012 r. - www.aljazeera.com/indepth/opinion/2012/08/201288113045172386.html.
  • E. Schmitt, C.I.A. Played Major Role Fighting Militants in Libya Attack, "The New York Times" z 1 listopada 2012 r.
  • G. Miller, CIA Spied on bin Laden from Safe Hou.se, "The Washington Post" z 6 maja 2011 r.
  • H. Cooper, Obama Announces Killing of Osama bin Laden, "The New York Times" z l maja 2011 r.
  • K. Dilanian, CIA Led U.S. Special Forces Mission against Osama bin Laden, "Los Angeles Times" z 2 maja 2011 r.
  • J.A. Gentry, A Framework for Reform of the U.S. Intelligence Community, raport z 6 czerwca 1995 r. - www.fas.org/irp/gentry/.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171291105

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.