Panika roku 1907 - kryzys finansowy 2008. Sto lat budowania kreatywnego kapitalizmu

• Autorzy: Witold Kwaśnicki

Warianty tytułu

The Panic in 1907 - The Financial Crisis in 2008. One Hundred Years of Creative Capitalism Building

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zwykle porównuje się niedawny kryzys finansowy roku 2008 z Wielką Depresją roku 1929. Czy jednak ten kryzys finansowy nie powinien być porównany z kryzysem zainicjowanym paniką w roku 1907? Przedstawiona będzie krótka analiza obu kryzysów. Analiza ta dokonana zostanie na podstawie historii Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdzie oba wspominane kryzysy zostały zapoczątkowane. Podstawowe jednak pytanie, na jakie autor artykułu spróbuje udzielić odpowiedzi, brzmi: na ile wydarzenia na początku XX wieku ukształtowały historię gospodarek przez następne sto lat oraz na ile oczekiwane zmiany porządku instytucjonalnego po roku 2008 mogą być porównywalne z rewolucyjnymi zmianami tego porządku po roku 1907 (np. powstanie Systemu Rezerwy Federalnej w 1913 r., uchwalenie 16. poprawki do Konstytucji USA, umożliwiającej pobór podatku od dochodów osobistych, rozrost i omnipotencja agencji rządowych)?(abstrakt oryginalny)

EN

Usually, current financial crisis of 2008 is compared to the Great Depression of 1929. But there are some evidence that our current financial crisis has much more similarities and analogies to the crisis initiated by the panic in 1907. A brief analysis of both crises is presented. This analysis is conducted on the basis of the history of the United States of America, where both mentioned crises were initiated. However, we will search for the answer to the basic question, namely: how events in the early twentieth century shaped the history of the economies in the next hundred years, and how expected changes in the institutional arrangements after 2008 may be comparable to the revolutionary changes of the social order after 1907 (e.g., appearance of the FEDeral Reserve System in 1913, the adoption of the 16th Amendment of the U.S. Constitution, enabling the collection of taxes on personal income, growth and omnipotence of government agencies)?(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kryzys finansowy; Banki centralne; Kapitalizm

EN

Financial crisis; Central banks; Capitalism

• Czasopismo: Ekonomia XXI Wieku
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2 (2)
• Strony: 9--33

Twórcy

autor

Witold Kwaśnicki

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Banking Problems, "The Annals of the American Academy of Political and Social Science" 1910, vol. 36, no. 3, http://fraser.stlouisFED.org/publication/?pid=147.
• Bernanke B.S., Semiannual Monetary Policy Report to the Congress, Before the Committee on Financial Services, U.S. House of Representatives, February 15, 2006, http://www.FEDeralreserve.gov/ newsevents/testimony/bernanke20060215a.htm.
• Chernow R., The House of Morgan: An American Banking Dynasty and the Rise of Modern Finance, New York 1990.
• Chodorov F., O szkodliwości podatku dochodowego, Fijorr Publishing, Warszawa 2005.
• For Honest Currency; Recommendations of the Monetary Commission of the Indianapolis Convention. How A Gold Standard May Be Safely Reached, "The New York Times", January 3, 1898, http:// query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=FA0B1EFF3D5C11738DDDAA0894D9405 B8885F0D3.
• Griffin G.E., Finansowy potwór z Jekyll Island. Prawdziwa historia Rezerwy FEDeralnej, Wektory, Wrocław 2012.
• Kwaśnicki W., Za kryzys finansowy odpowiadają politycy i państwo, 25 listopada 2008, http://mises.pl/ blog/2008/11/25/witold-kwasnicki-za-kryzys-finansowy-odpowiadaja-politycy-i-panstwo/.
• Mussey H.R. (ed.), The Reform of the Currency, Proceedings of The Academy of Political Science in The City of New York, vol. I, no. 2 January 1911, http://archive.org/details/reformofcurrency- 00mussuoft
• Rothbard M.N., A History of Money and Banking in the United States: The Colonial Era to World War II, Ludwig von Mises Institute, 2005.
• Rothbard M.N., Origins of the FEDeral Reserve, "Quarterly Journal of Austrian Economics", vol. 2, no. 3, Fall 1999, s. 3-51.
• Schiff J.H., Demand for an elastic currency, "The Bankers' Magazine" 1906, vol. 72, http://www.currencyclubofchestercounty.org/Bankers%20Magazine/The%20Bankers'%20Magazine%20-%20 Vol.%2072%20(January%201906%20to%20June%201906).pdf.
• Song H., Wojna o pieniądz: Prawdziwe źródła kryzysów finansowych, Wektory, Warszawa 2010.
• Tallman E.W., Moen J., Lessons from the Panic of 1907, "FEDeral Reserve Bank of Atlanta Economic Review" 1990, 75, s. 2-13, "Economic Review", May/June 1990, http://www.frbatlanta.org/filelegacydocs/ ern390_tallman.pdf.
• Young A.,The Origin of the Income Tax, Ludwig von Mises Institute, September 07, 2004, http://mises. org/daily/1597.

Identyfikatory

DOI

10.15611/e21.2014.2.01