Postęp technologiczny, kapitał ludzki i kapitał społeczny w modelach równowagi ogólnej

• Autorzy: Ireneusz Dąbrowski

Warianty tytułu

Technological Progress, Human Capital and Social Capital in General Equilibrium Models

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagadnienie równowagi ogólnej należy rozpatrywać w kontekście kapitału rzeczowego, kapitału ludzkiego i kapitału społecznego. Kapitał rzeczowy to pochodzące z przyrody składniki materialne wykorzystywane w procesach gospodarowania. Kapitał ludzki to wiedza i umiejętności podmiotów, w szczególności zdolności do pozyskiwania i przetwarzania informacji o kapitale rzeczowym, zdolności do przełamywania ograniczonej mobilności i pokonywania problemów związanych z niepodzielnością. Kapitał społeczny to postawa podmiotów przy współpracy z innymi podmiotami, zdolność do budowania relacji i eliminowania defektów koordynacji. Klasyczny model równowagi ogólnej opierał się na bardzo rygorystycznych założeniach, które powodowały wyłączenie problemu wielopunktowości równowagi. Założenia te miały dwojaki charakter: z jednej strony, techniczny (fizyczny, przyrodniczy), eliminując niedoskonałości "przyrody", a z drugiej strony, społeczny, eliminując awersję do ryzyka. W rzeczywistych warunkach, przy ograniczeniach przyrody i ograniczeniach behawioralnych, podmioty tak naprawdę nie muszą być zakładnikami swojego poprzedniego położenia. Analiza równowagowa powinna poszukiwać rozwiązania problemu istoty i przyczyn tego, że pierwotna równowaga była bliżej lub dalej punktu równowagi ogólnej optymalnej. Kluczowa jest też odpowiedź na pytanie, co powinno się wydarzyć w systemie ekonomicznym, żeby punkt równowagi mógł się przybliżyć do równowagi optymalnej. Postęp technologiczny i learning by doing z jednej strony przybliżają równowagę optymalną i supraoptymalną, z drugiej strony mają także wpływ na behawioralne parametry struktury (kapitał społeczny). Zwiększenie dostępu do informacji może spowodować większą skłonność podmiotów do podejmowania kooperacji. Działania, uchodzące kiedyś w ich percepcji za ryzykowne, przy lepszym nasyceniu informacyjnym są już akceptowane. Ważną rolę w przełamywaniu defektów koordynacji może odegrać superpodmiot, jakim może być władza publiczna. Wykorzystując uprawnienia władcze i przewagę informacyjną, władza publiczna może ułatwiać koordynowanie działań innych podmiotów i pomóc lub wręcz wymóc przejście do nowego stanu równowagi ogólnej, lepszego w sensie Pareta. (abstrakt autora)

EN

A simple analysis of economy as a set consisting of related markets (sectors) was used already by physiocrats. Leon Walras presented a complete system consisting of interdependencies between all market variables defined by him in one system of partial equations. The Walras model was very much limited and the following research of the theory of general equilibrium resulted in the Arrow-Debreu-McKenzie model in 1954 showing an explicit proof of the existence of general equilibrium. The equilibrium in this model was achieved with quite rigorous assumptions. The adoption of these assumptions made the state of equilibrium achieved in his model the only and explicit (optimal) one. The issue of the multipoint equilibrium in the economic system was hardly considered. As a matter of fact, in the economic systems there is a possibility of magnitude of states of achievable equilibria and it cannot be predicted in advance, firstly which will be achieved and secondly if the achieved state is optimal. The article presents a hypothesis of two states of general equilibrium under the conditions of imperfect competition. It will also discuss the impact of technological progress, human capital and social capital on different levels of equilibria achieved in the economic system. (short original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Równowaga ogólna; Kapitał ludzki; Kapitał społeczny; Kapitał rzeczowy; Postęp technologiczny; Uczenie się przez działanie

EN

General equilibrium; Human capital; Social capital; Real capital; Technological progress; Learning by doing

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2012
• Numer: z. 119
• Strony: 40--50

Twórcy

autor

Ireneusz Dąbrowski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Alchian A. A., Uncertainty, evolution, and economic theory, "Journal of Political Economy", Nr 58(3), 1950.
• Arrow K., Debreu G., Existence of an Equilibrium for a Competitive Economy, "Econometrica", 1954.
• Blaug M., Metodologia ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995. Blaug M., Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Bowles S., Gintis H., Walrasian Economics in Retrospect, "Quarterly Journal of Economics", Nr 115, 2000. Bénassy J. P., Nonclearing Markets: Microeconomic Concepts and Macroeconomic, "Journal of Economic Literature", Nr 31, część 2, 1993.
• van Daal J., Jolink A., The Equilibrium Economics of Léon Walras, Routledge, London 2003.
• Dąbrowski I. K., Równowaga ogólna i jej ograniczenia - model a rzeczywistość, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" SGH, Nr 42, 2004.
• Dąbrowski I. K., Teoria równowagi ogólnej. Rys historyczny i obecny status w ekonomii, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2010.
• Dopfer K., The economic agent as rule-maker and rule-user - Homo Sapiens Oeconomicus, "Journal of Evolutionary Economics", Nr 14, 2004.
• Dopfer K., Foster J., Potts J., Micro-meso-macro, "Journal of Evolutionary Economics", Nr 14, 2004.
• Garbicz M., O niektórych założeniach modelu klasycznego i ich konsekwencjach, "Ekonomista", Nr 4, 1996.
• Garbicz M., Problemy z kooperacją, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" SGH, Nr 37, 2003.
• Georgescu-Roegen N., Energy and economic myths - institutional and analytical economic essays, Pergamon 1976.
• Hansen B., Przegląd systemów równowagi ogólnej, PWN, Warszawa 1976.
• Hildenbrand W., Core and equilibria of a large economy, Princeton University Press, Princeton 1974.
• Kaldor N., The irrelevance of equilibrium economics, "The Economic Journal", tom 82, Nr 328, 1972.
• Kaldor N., Economics without equilibrium, University College Cardiff Press, Cardiff 1985.
• Kamiński W., Współczesna teoria dobrobytu, PWE, Warszawa 1980.
• Kirman A., The Intrinsic Limits of Modern Economic Theory: The Emperor has No Clothes, "Economic Journal", t. 99, Nr 395, 1989.
• Kornai J., Anti-Equilibrium, PWN, Warszawa 1977.
• Leijonhufvud A., Keynes and the Keynesians: Suggested Interpretation, przedruk w: R. Clower, Monetary Theory, Penguin, Londyn 1969.
• Lipsey R. G., Lancaster K. J., The General Theory of Second Best, "Review of Economic Studies", Nr 24, 1956.
• Nelson R. R., Winter S. G., An evolutionary theory of economic change, Harvard University Press, Harvard 1982.
• Panek E., Ekonomia matematyczna, Akademia Ekonomiczna, Poznań 2003.
• Rosenstein-Rodan P. N., Notes on the Theory of the Big Push, w: Ellis (red.), Economic Development for Latin America 1961.
• Schumpeter J., The theory of economic development, Harvard University Press 1912/1934.
• Simon H. A., Models of bounded rationality, MIT Press, Massachusetts 1982.
• Simon H. A., Bounded rationality and organizational learning, "Organization Science", Nr 2, 1991.
• Smith J. M., Evolution and the Theory of Games, Cambridge University Press, Cambridge 1988.
• Stiglitz J., Information and the Change in the Paradigm of Economics, "American Economic Review", t. 92, Nr 3, 2002, przedruk: "Gospodarka Narodowa" Nr 3 i 4, 2004.
• Vromen J., Economic Evolution: An Enquiry into the Foundations of New Institutional Economics, Routledge 1995.
• Walras L., Éléments d'économie politique pure, ou théorie de la richesse sociale (1874), wydanie angielskie: Element of pure economics, George Allen and Unwin, Londyn 1954.
• Weibull J. W., Evolutionary game theory, MIT Press, Massachusetts 1995.