Multicultural Image of Contemporary Educational Organizations - Chaos or Coherence?

• Autorzy: Roman Dorczak

Warianty tytułu

Wielokulturowe oblicze współczesnych organizacji - chaos czy porządek?

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Contemporary organizations have to function in a rapidly changing and complex world. There are some theories of organisational culture that seem to be the most appropriate for understanding organisational processes in such an environment and that are helpful in order to make them more effective. Among those theories one can find numerous attempts to describe different types of organizational cultures. They distinguish differences and try to show that different types of organization need different types of culture. The main aim of this paper is to show the limitations of such an approach. The author argues that contemporary organization needs to be 'multicultural' in order to respond to the challenges of today's world. Building such a'multicultural' organization needs a special type of leadership. Using the data from the research on school organizational culture the author gives evidence that organizational culture is a complex phenomenon that incorporates features of different types of culture. Finally, discussing the results, he describes two possible types of such 'multicultural' cultures that can take two forms - a chaotic and a coherent one. (original abstract)

Współczesne organizacje muszą działać w bardzo szybko zmieniającym się i niesłychanie złożonym kontekście. Koncepcje kultury organizacyjnej uznawane są przez wielu autorów za najwłaściwsze dla dobrego opisania i zrozumienia procesów zachodzących w tych organizacjach, jak również lepszego zorganizowania ich działań pozwalającego osiągnięcie wyższej efektywności działań. Wśród tych koncepcji i teorii bardzo często znaleźć można koncepcje typologiczne próbujące różnorodność kultur organizacyjnych opisać poprzez wyróżnienie ich różnych od siebie typów. Opisują one różne kultury pokazując ich charakterystyczne cechy, jak również opisując różnice pomiędzy nimi. Badacze reprezentujący podejście typologiczne podkreślają też często, że różne typy kultury związane są z organizacjami różnego typu, w różnym stopniu pasują też do poszczególnych organizacji. Głównym celem prezentowanego artykułu jest próba pokazania ograniczeń zastosowania podejść typologicznych do opisu i zrozumienia funkcjonowania współczesnych organizacji. Autor stawia tezę, że współczesne organizacje powinny mieć kulturę organizacyjną o charakterze 'wielokulturowym' (termin zazwyczaj używany na określenie sytuacji w której grupa lub organizacja składa się z członków pochodzących z różnych grup narodowych), czyli taką, która łączy w sobie cechy charakterystyczne dla kultur organizacyjnych rożnego typu, tylko to bowiem zapewnić może szanse na efektywność działań w szybko zmieniającym się i coraz bardziej wymagającym współczesnym świecie. Następnie przedstawia autor dwa możliwe typy 'wielokulturowej' kultury organizacyjnej. Pierwszą z nich opisuje jako spójną i ukształtowana w sposób świadomy i nazywa kulturą Światowida (odwołanie do metafory słowiańskiego boga o wielu obliczach). Drugą opisuje jako chaotyczną i przypadkowo kształtowana kulturę, która jest niespójna i niezorganizowana, nazywając ją przy użycie prowokacyjnej metafory kulturą Frankensteina. Wykorzystując wyniki badań nad kulturą organizacyjną szkół próbuje wreszcie autor pokazać 'wielokulturowość' kultury organizacyjnej instytucji edukacyjnych. Posługuje się przy tym szczegółowymi rezultatami badania różnych obszarów kultury organizacyjnej przy użyciu metody Charles'a Handy'ego, pokazując, jak w różnych obszarach pracy badanych organizacji pojawiają się elementy charakterystyczne dla różnego typu kultur organizacyjnych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Organisation; Organisational culture; Multicultural; Research results

PL

Organizacja; Kultura organizacyjna; Wielokulturowość; Wyniki badań

• Czasopismo: Współczesne Zarządzanie
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 4
• Strony: 30--36

Twórcy

autor

Roman Dorczak

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• 1. Avery G.C. (2004), Understanding leadership. Paradigms and Cases, Sage Publications of London, Thousand Oaks and New Delhi.
• 2. Bottery M., (1992), The ethics of educational management, Cassell, London.
• 3. Cameron K., Quinn R., (2003), Kultura organizacyjna - diagnoza i zmiana. Model wartości konkurujących, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• 4. Chanchani S., Theivanathampillai, P., (2002) Typologies of culture. In: University of Otago, Department of Accountancy and Business Law Working Papers Series, Vol. 04_10/02, Dunedin, University of Otago.
• 5. Deal T.E., Peterson K.D., (1999), Shaping school culture: the heart of leadership, Jossey-Bass, San Francisco.
• 6. Deal T.E., Kennedy A.A., (2000), Corporate cultures: the rites and rituals of corporate life, Perseus Publ., Cambridge, Massachusetts.
• 7. Dorczak R., (2011), Reforma systemu nadzoru pedagogicznego a kultura organizacyjna szkół, w: Mazurkiewicz G. (red.), Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Refleksje, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• 8. Dorczak R., (2009), Zarządzanie w edukacji - wyzwania i możliwości, w: Zarządzanie Publiczne, nr 6/2009, pp. 11-25.
• 9. Handy Ch., (1985), Gods of management, Pan, London.
• 10. Handy Ch., Aitken, R., (1986), Understanding schools as organizations, Penguin, Harmondsworth.
• 11. Hofstede G., (1991), Cultures and organizations: software of mind, McGraw-Hill, London.
• 12. Kurkiewicz A., Stuss M.M., (2006), Diagnoza kultury organizacyjnej w III komisariacie, w: Zarządzanie Publiczne 2/2006, Zeszyty Naukowe ISP UJ, Kraków, pp. 105-113.
• 13. Kurkiewicz A., Stuss M.M., (2007), Zmiany w systemie społecznym powiatowych urzędów pracy. Metody pracy. Kultura organizacyjna, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• 14. Łuczyński J., (2011), Zarządzanie edukacyjne dla wychowania uczniów w szkole, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• 15. Zbiegień-Maciąg L., (1999), Kultura organizacji. Identyfikacja kultur znanych firm, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 16. Schein E., (2010), Organisational culture and leadership, Jossey-Bass, San Francisco.
• 17. Sergiovanni T., (1984), Leadership and excellence in schooling, in: Educational Leadership, Vol. 41/1984, pp. 67-74.
• 18. Elsner D. Ekiert-Grabowska, B. Kożusznik, (1997), Jak doskonalić pracę dyrektora szkoły. Materiały do samokształcenia, Tom III, Kierowanie szkołą, WOM, Katowice.
• 19. McSweeney B., (2002), Hofstede's model of national cultural differences and their consequences: A triumph of faith - a failure of analysis. In: Human Relations, Vol. 55(1), pp. 89-118.