Czy państwo demokratyczne może być wzorem dla przyszłej Unii Europejskiej?

• Autorzy: Józef M. Fiszer

Warianty tytułu

Can a democratic state be a model for the future development of the European Union?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Unia Europejska nie jest państwem, jest specyficzną organizacją międzynarodową. Wielu ekspertów twierdzi, że Unia Europejska, ewoluując, stopniowo upodabnia się do państwa, a w przyszłości może stać się federacją państw narodowych i wówczas jej struktura będzie analogiczna do struktury i systemu politycznego państwa. Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy państwo demokratyczne może być wzorem dla przyszłej Unii Europejskiej? Ponadto, czy model demokracji, z którym mamy dziś do czynienia w większości suwerennych, demokratycznych państw na świecie, może być wzorem dla Unii Europejskiej, czyli stać się podstawą dla jej systemu politycznego i funkcjonującego w jego ramach procesu decyzyjnego? Aby odpowiedzieć na powyższe pytania, trzeba pokazać najpierw zasadnicze różnice istniejące między systemami politycznymi w państwach demokratycznych i w Unii Europejskiej oraz odpowiedzieć na istotne pytania dotyczące Unii Europejskiej dziś i tego, czym chce ona być w przyszłości. (abstrakt oryginalny)

EN

The European Union is not a state; it is a specific international organisation. However, many experts say that the European Union is evolving and is gradually getting similar to a state and, in the future, can become a federation of national states; thus its structure will be analogous to a structure and a political system of a state. The article aims to answer a question whether a democratic state can be a model for the future development of the European Union. Moreover, can the model of democracy existing in most sovereign democratic states in the world be one for the European Union, i.e. be the basis for its political system and decision making process? In the author's opinion, to answer these questions, it is necessary to discuss major differences between the political systems in democratic states and the European Union first and answer substantial questions with regard to the European Union today and what it wants to be in the future. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System polityczny; Demokracja

EN

Political system; Democracy

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1 (44)
• Strony: 101--125

Twórcy

autor

Józef M. Fiszer

• Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Bibliografia

• Arikan A., Turkey and the EU: an awkward candidate for EU membership, Londyn 2006.
• Baczyński J., Czy porwiemy Europę?, "Polityka", 6-12.07.2011.
• Barcz J. (red.), Demokratyzacja i wzmocnienie legitymacji Unii Europejskiej, Warszawa 2005.
• Barroso J.M., Europa doszła do ściany, "Gazeta Wyborcza", 13.09.2012.
• Beck U., Europa kosmopolityczna: społeczeństwo i polityka w drugiej nowoczesności, Warszawa 2009.
• Betz H.G., Warunki sukcesu (klęski) - populistycznych partii radykalnej prawicy we współczesnych systemach demokratycznych, [w:] Y. Meny, Y. Surel (red.), Demokracja w obliczu populizmu, Warszawa 2007.
• Bogdandy A., Demokratie, Globalisirung. Zukunft des Völkerrechts - eine Bestandsaufnahme, "Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht" 2003, nr 1.
• Borkowski P.J., Międzyrządowość w procesie integracji europejskiej, Warszawa 2013.
• Borkowski P.J., Nie takie państwo straszne jak je malują - o funkcjach czynnika międzyrządowego w procesie integracji europejskiej, [w:] W. Guzicki (red.), Polityczne wyzwania współczesnych państw. Perspektywa globalna, tom I, Toruń 2012.
• Cichocki M., Północ i Południe. Dwie Europy, "Gazeta Wyborcza", 21.07.2010.
• Ciechański J., Problem modernizacji Unii Europejskiej w świetle strategii Europa 2020. Problem zmiany paradygmatu integracyjnego, [w:] J. Adamow-ski, K.A. Wojtaszczyk (red.), Strategia rozwoju Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010.
• Duszczyk M., Od Strategii Lizbońskiej do Europa 2020 - lekcja dla Unii Europejskiej, [w:] J. Adamowski, K.A. Wojtaszczyk (red.), Strategia rozwoju Unii Europejskiej, Warszawa 2010.
• Eijk C. van der, Franklin M., Potential for Contestation on European Matters At National Elections in Europe, [w:] G. Marks, M.R. Steenbergen (red.), European Integration and Political Conflict, Cambridge 2004.
• Fiszer J.M. (red.), Parlament Europejski po Traktacie z Lizbony. Doświadczenia i nowe wyzwania, ISP PAN, Warszawa 2011.
• Fiszer J.M. (red.), Europejska Polityka Sąsiedztwa. Geneza, doświadczenia, perspektywy, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2012.
• Fiszer J.M., Szanse i zagrożenia dla modernizacji Unii Europejskiej w dobie kryzysu i kształtowania się nowego ładu globalnego, [w:] J.M. Fiszer, M.J. Tomaszyk (red.), Zarządzanie procesem integracji i modernizacja Unii Europejskiej, Warszawa 2013.
• Fiszer J.M. (red.), Bilans pierwszych lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej, ISP PAN, Warszawa 2011.
• Fiszer J.M., Modernizacja Unii Europejskiej - istota, przesłanki i perspektywy, [w:] K.A. Wojtaszczyk (red.), Modernizacja procesów integracji europejskiej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2011.
• Giddens A., Europe in the Globar Age, Polity Press, UK - USA 2006.
• Gravier M., Empire vs. Federation: which path for Europe?, "Journal of Political Power" 2011, nr 7.
• Grochalski M., Wykorzystanie form demokracji bezpośredniej w procesach integracyjnych Unii Europejskiej, [w:] S. Wróbel (red.), Wybrane zagadnienia polskiej i europejskiej demokracji, Toruń 2008.
• Grzeszczak R., Legitymizacja demokratyczna Unii Europejskiej (ewolucja procesu legislacyjnego i rola parlamentów narodowych, [w:] J. Kranz (red.), Suwerenność i ponadnarodowość a integracja europejska, Warszawa 2006.
• Habermas J., The Crisis of the Ruroopean Union in the Light of a Constitutionalization of International Law, "Euroopean Journal of International Law" 2012, nr 2.
• Jaskiernia J., Pozycja Parlamentu Europejskiego w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej po Traktacie z Lizbony, [w:] J.M. Fiszer (red.), Parlament Europejski po Traktacie z Lizbony. Doświadczenia i nowe wyzwania, ISP PAN, Warszawa 2011.
• Jaskiernia J., Traktat z Lizbony a problem legitymizacji demokratycznej Unii Europejskiej, [w:] A. Preisner (red.), Prawowitość czy zgodność z prawem. Legitymacja władzy w państwach demokratycznych, Wrocław 2010.
• Kabat Rudnicka D., Zasada federalna a integracja ponadnarodowa. Unia Europejska między federalizmem dualistycznym a kooperatywnym, Kraków 2010.
• Knopek J. (red.), Unia Europejska jako współczesny aktor stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.
• Kopka A., Populizm lewicowy w Europie na przykładzie partii "Die Linke" w Republice Federalnej Niemiec, "Przegląd Politologiczny" 2010, nr 4.
• Kranz J., Deficyt demokracji w Unii Europejskiej?, "Sprawy Międzynarodowe" 2012, nr 3.
• Kranz J. (red.), Suwerenność i ponadnarodowość a integracja europejska, Warszawa 2006.
• Kranz J., Jak rozumieć suwerenność? Próba opisu, [w:] S. Sowiński, J. Węgrzec-ki (red.), Suwerenność państwa i jej granice, Warszawa 2010.
• Kranz J., Wyrozumska A., Powierzenie Unii Europejskiej niektórych kompetencji a Traktat fiskalny, "Państwo i Prawo" 2012, nr 1.
• Krzemiński A., Martin Schulz i jego pomysły na Europę, "Polityka", 21.12.20131.01.2014.
• Lewandowski J., Unia Europejska - to ostatni dzwonek., "Puls Biznesu", 31.01.2013.
• Lutkowski L., Rozpad strefy euro - ponura wizja czy realna możliwość?, [w:] L. Oręziak, D.K. Rosati (red.), Kryzys finansów publicznych. Przyczyny, mechanizmy, drogi wyjścia, Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego, Warszawa 2013.
• Rosati D.K., Czy strefa euro przetrwa kryzys?, [w:] L. Oręziak, D.K. Rosati (red.), Kryzys finansów publicznych. Przyczyny, mechanizmy, drogi wyjścia, Warszawa 2013.
• Malendowski W., Suwerenność państw w procesie integracji europejskiej, "Przegląd Politologiczny" 2010, nr 4.
• Moroska A., Prawicowy populizm a eurosceptycyzm (na przykładzie Listy Pima Fortuyna w Holandii i Ligii Polskich Rodzin w Polsce), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
• Roubini N., Stephen M., Ekonomia kryzysu, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
• Schimmelfenning F., The Normative Origins of Democracy in the European Union: Towards a Transformationist Theory of Democratization, "European Political Science Review" 2010, nr 2.
• Smoczyński W., Europa się chwieje, "Polityka", 29.06-5.01.2011.
• Szymczyński T.R., Horyzonty sporu wokół zjawiska deficytu demokratycznego w Unii Europejskiej, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2013.
• Wedel-Domaradzka A., Parlament Europejski a prawa człowieka - uwagi na tle postępującej integracji, demokratyzacji i norm prawa międzynarodowego, [w:] J.M. Fiszer (red.), Parlament Europejski po Traktacie z Lizbony. Doświadczenia i nowe wyzwania, ISP PAN, Warszawa 2011.
• Węc J.J., Spór o kształt ustrojowy Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej w latach 1955-2010. Między ideą ponadnarodowości a współpracą międzyrządową. Analiza politologiczna, Kraków 2012.
• Wessels W., An Ever Closer Fuusion? A Dynamic Macropolitical View on Integration Process, "Jurnal of Common Market Studies" 1991, nr 2.
• Willa R., Deficyt demokratyczny w Unii Europejskiej, "Athenaeum - Polski Przegląd Politologiczny" 2010, t. 23.
• Wódka J., Polityka zagraniczna "nowej" Turcji. Implikacje dla partnerstwa transatlantyckiego, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2013.
• Zielonka J., Europa jako imperium. Nowe spojrzenie na Unię Europejską, Warszawa 2006.