Uogólniony behawioralny model wyceny papierów wartościowych

• Autorzy: Adam Szyszka

Warianty tytułu

Generalized Behavioral Asset Pricing Model

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł prezentuje uogólniony behawioralny modelu wyceny papierów wartościowych, który wskazuje na najistotniejsze kategorie czynników o podłożu psychologicznym oraz opisuje, w jaki sposób czynniki te mogą determinować proces kształtowania się cen i rzutować na osiągane stopy zwrotu z inwestycji. W modelu tym przyjęto, że na poziom cen papierów wartościowych oprócz wartości fundamentalnej wpływ mają także zmienne behawioralne, będące wynikiem trzech zasadniczych rodzajów nieracjonalności: błędów w przetwarzaniu sygnałów informacyjnych, błędów reprezentatywności oraz niestałości preferencji. Błędy behawioralne mogą powodować istotne odchylenia od wartości fundamentalnej prowadząc do okresowego przewartościowania lub niedowartościowania walorów. Ostateczna skala niewłaściwej wyceny jest uzależniona od zdolności rynku do natychmiastowej autokorekty, która to zdolność mierzona jest wprowadzoną miarą A. W ramach prezentacji modelu omówiono czynniki wpływające na wartość zmiennych losowych odpowiadających wyróżnionym kategoriom błędów, wskazując w jakich sytuacjach, jakie zjawiska o podłożu psychologicznym i w jaki sposób mogą zniekształcać prawidłową wycenę papierów wartościowych. Przedstawiono również dyskusję na temat czynników rzutujących na zdolność rynku do autokorekty. W podsumowaniu zwrócono również uwagę na zalety i ograniczenia prezentowanego modelu, a także wskazano potencjalne kierunki dalszych prac. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper presents the Generalized Behavioral Model (GBM) that describes how asset prices may be influenced by various behavioral heuristics and how the prices may deviate from fundamental values due to investors' irrational behavior. The model distinguishes three behavioral variables that are linked to mistakes in understanding and transforming information signals, problems with representativeness, and unstable preferences. The ultimate scale of behavioral mispricing depends on a measure A - the ability of the market for self-correction. The discussion on factors influencing each of model's variables is presented and illustrated with examples. Concluding remarks include discussion on model's advantages and limitations, as well as potential directions for future development and research.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wycena papierów wartościowych; Finanse behawioralne; Rynek kapitałowy; Psychologia biznesu; Racjonalność; Wartość fundamentalna

EN

Valuation of securities; Behavioural finance; Capital market; Business psychology; Rationality; Fundamental value

• Czasopismo: Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 10 Inwestowanie na rynku kapitałowym
• Strony: 180--197

Twórcy

autor

Adam Szyszka

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

Bibliografia

• Ball R., Brown P., An Empirical Evaluation of Accounting Income Numbers, Journal of Accounting Research, Vol. 6, 2, s. 159-178, 1968.
• Bernard V., Thomas J., Post-Earnings-Announcement Drift: Delayed Price Response or Risk Premium?, Journal of Accounting Research, Vol. 27 Supplement 1989, s. 1-36.
• Bernard V., Thomas J., Evidence That Stock Prices Do Not Fully Reflect The Implications of Current Earnings for Future Earnings, Journal of Accounting and Economics, Vol. 13, 4, s. 305-340, 1990.
• Fama E., The Behavior of Stock-Market Prices, Journal of Business, Vol.38, 1965, l, s. 34-105.
• Fama E., Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work, Journal of Finance, Vol. 25/1970, 2, s. 383-417.
• Foster G., Olsen C., Shevlin T., Earnings Releases, Anomalies, and the Behavior of Security Returns, Accounting Review, Vol. 59, 4, s. 574-603, 1984.
• Friedman M., Savage L., The Utility Analysis of Choices Involving Risk, Journal of Political Economy, Vol. 56, 4, s. 279-304, 1948.
• Kahneman D., Tversky A., Prospect Theory: An Analysis of Decision Under Risk, Econometrica, Vol. 47, 2, s. 263-292, 1979.
• Kahneman D., Tversky A., Evidential impact of base rates, w: Kahneman D., Slovic P., Tversky A., (red.), Judgment under uncertainty: Heuristics and biases, Cambridge University Press 1982.
• Lintner J., Security Prices, Risk, and Maximal Gains from Diversification, Journal of Finance, Vol. 20, s. 587-615, 1965.
• Markowitz H., Portfolio Selection, Journal of Finance, Vol. 7, 1, s. 77-91, 1952.
• Rendelman Jr. R., Jones C., Latane H., Empirical Anomalies Based on Unexpected Earnings and the Importance of Risk Adjustments, Journal of Financial Economics, Vol. 10, s. 269-287, 1982.
• Sharpe W.F., Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium Under Conditions of Risk, Journal of Finance, Vol. 19, s. 425-442, 1964.
• Shefrin H., Beyond Greed and Fear. Understanding Behavioral Finance and the Psychology of Investing, Boston, MA, Harvard Business School Press 2000.
• Shefrin H., A Behavioral Approach to Asset Pricing, International Edition, Elsevier Academic Press 2005.
• Szyszka A., Reakcja inwestorów. Prognozy wyników finansowych. Nasz Rynek Kapitałowy, nr 02/2002.
• Szyszka A., Efektywność Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie na tle rynków dojrzałych. Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań 2003 (a).
• Szyszka A., Ograniczenia arbitrażu a efektywność rynku kapitałowego. Studia Ekonomiczne, nr 3/2003 (b), s. 211-226.
• Szyszka A., Zjawisko kontynuacji stóp zwrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, Bank i Kredyt, nr 8/2006, s. 37-49.
• Szyszka A., Wycena papierów wartościowych na rynku kapitałowym w świetle finansów behawioralnych, Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 2007.
• Von Neumann J., Morgenstern O., Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press, Princeton 1944.