Przezwyciężenie problemu przywłaszczania w ramach społecznej gospodarki rynkowej

• Autorzy: Krzysztof Beck

Warianty tytułu

Overcoming the Problem of Appropriation in the Social Market Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Twórcy koncepcji społecznej gospodarki rynkowej dążyli do sformułowania schematu polityki gospodarczej, dzięki któremu możliwe byłoby osiągnięcie efektywnej realizacji materialnego zadania gospodarki bez naruszania uznawanych przez społeczeństwo wartości, jakimi są wolność i sprawiedliwość. Ich zdaniem, osiągnięcie tego celu jest możliwe dzięki polityce tworzenia ładu gospodarczego i pozostawieniu procesu gospodarczego podmiotom rynkowym. Jednak badania ekonomistów głównego nurtu wskazują na wiele ułomności, które nie pozwalają na jego w pełni efektywne funkcjonowanie. Jedną z tych ułomności jest problem przywłaszczenia, dokładniej - jego skutki. Chęć maksymalizacji zysku przez przedsiębiorstwa, w sytuacji gdy ich inwestycje mogą zostać przywłaszczone przez inne firmy, skłania je do ich zaniechania. Skutkiem tego jest pogorszenie się efektywności gospodarowania oraz tworzenie rent ekonomicznych w ugrupowaniach przedsiębiorców. Celem niniejszego artykułu jest bliższa analiza problemu przywłaszczenia oraz możliwości jego przezwyciężenia w ramach społecznej gospodarki rynkowej za pomocą środków nienaruszających jej fundamentalnych zasad. Przezwyciężanie problemu przywłaszczenia stwarza szanse na skuteczniejsze stosowanie środków dyskrecjonalnych w sytuacji głębokiej depresji gospodarczej bez naruszania tych zasad. (abstrakt oryginalny)

EN

The creators of the social market economy wanted to formulate a pattern of economic policy that would help to achieve effective implementation of a material goal of the economy without disturbing socially accepted values such as freedom and justice. In their opinion it is possible to achieve this goal thanks to the policy of creating an economic order and leaving the economic process to the market entities. However, the research conducted by the mainstream economists shows several deficiencies that do not allow it to function fully effectively. One of those deficiencies is the problem of appropriation, especially its effects. The companies' desire to maximize profits makes those companies give up their investments in case their investments may be appropriated. That results in a deterioration of economic effectiveness and the creation of economic rents in some groups of entrepreneurs. The article is aimed at a closer analysis of the appropriation problem and possibilities of overcoming it in the social market economy - with the use of means that do not violate its fundamental principles. Moreover, overcoming the problem of appropriation creates opportunities for more effective use of discretional means in the situation of deep economic depression without the violation of those fundamental principles. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczna gospodarka rynkowa (SGR); Efektywność gospodarowania; Polityka gospodarcza

EN

Social market economy; Business efficiency; Economic policy

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 2 (37)
• Strony: 44--74

Twórcy

autor

Krzysztof Beck

• Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Bibliografia

• Acocella N., Zasady polityki gospodarczej, WN PWN, Warszawa 2002.
• Andreosso B., Jacobson D., Industry Economics and Organization. A European perspective, McGraw-Hill, New York 2005.
• Arrow K., Economic Welfare and the Allocation of Resources for Invention, [w:] R. Nelson (red.), The Rate and Direction of Inventive Activity Princeton University Press, Princton, New Jersey 1962.
• Baumol W.J., Blinder A.S., Economics. Principles and Policy, Harcourt Brace Jovanovich, Nowy Jork 1991.
• Beck K., Waląg P., Konkurencyjność gospodarki w świetle koncepcji ordolibe-ralnych, [w:] D. Kopycińska (red.), Funkcjonowanie gospodarki polskiej po 20 latach transformacji, Print Group, Szczecin 2009.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003.
• Blaug M., Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, PWN, Warszawa 1994.
• Buchanan J.M., An Economic Theory of Clubs, "Economica", New Series, Volume 32, Issue 125 (Feb., 1965).
• Colander D., Economics, Irwin, Boston 1993.
• Colander D., Landreth H., Historia myśli ekonomicznej, WN PWN, Warszawa 2005.
• Dzionek-Kozłowska J., System ekonomiczno-społeczny Alfreda Marshalla, WN PWN, Warszawa 2007.
• Eucken W., Podstawy polityki gospodarczej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2005.
• Gilbert R., Vives X., Entry Deterrence and the Free Rider Problem, "The Review of Economic Studies", Vol. 53, No. 1 (Jan., 1986).
• Grauwe de P., Unia walutowa, PWE, Warszawa 2003.
• Karaś P., Przegląd głównych nurtów teoretycznych uzasadniających istnienie banku jako pośrednika finansowego, "Zeszyty naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Bochni" 2006, nr 5.
• Keynes J.M., Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, WN PWN, Warszawa 2003.
• Kahneman D., Tversky A., Prospect Theory: An Analysis of Decision Under Risk, "Econometrica" 1979, Vol. 47, No. 2.
• Koller G., Risk Assessment and Decision Making in Business and Industry, Chapman & Hall/CRC, Boca Raton 2005.
• Kosiec K., Raczyński M., Rynki polityczne a ekonomia. Strategie polityczne firm państwowych w rywalizacji rynkowej, Universitats, Kraków 1998.
• Krugman P.R., Obstfeld M., Ekonomia międzynarodowa. Teoria i polityka, t. 1, WN PWN, Warszawa 2007.
• Krzyśko M., Wykłady z teorii prawdopodobieństwa, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000.
• Kwiatkowski E., Bezrobocie. Podstawy teoretyczne, WN PWN, Warszawa 2006.
• Kydland K., Prescott E., Rules Rather than Discretion: The Inconsistency of Optimal Plans, "The Journal of Political Economy", Vol. 85, No. 3 (Jun., 1977).
• Lucas R., Econometric Policy Evaluation: A Critique, [w:] K. Brunner i A. Melt-zer, The Phillips Curve and Labor Markets, North Holland, Amsterdam 1976.
• Lucas R., On the Mechanics of Economic Development, "Journal of Monetary Economics" 22 (1988).
• Malawski M., Wieczorek A., Sosnowska H., Konkurencja i kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych, PWN, Warszawa 2004.
• North D.C., Institutions, "The Journal of Economic Perspectives", Vol. 5, No. 1 (Winter, 1991).
• Owen G., Teoria gier, PWN, Warszawa 1975.
• Pietrzyk I., Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony w państwach członkowskich, WN PWN, Warszawa 2000.
• Pysz P., Komplementarność i synteza koncepcji polityki gospodarczej Waltera Euckena i Ludwiga Erharda, [w:] E. Mączyńska, P. Pysz (red.), Idee ordo i społeczna gospodarka rynkowa, PTE, Warszawa 2010.
• Pysz P., Społeczna gospodarka rynkowa. Ordoliberalna koncepcja polityki gospodarczej, WN PWN, Warszawa 2008.
• Raczyński M., Sztaba S., Walczykowska A., W pogoni za rentą, Read Me, Warszawa 1998.
• Romer P.M., Increasing Returns and Long-Run Growth, "The Journal of Political Economy", Vol. 94, No. 5. (Oct., 1986).
• Saczuk K., Wybrane zagadnienia ekonomii informacji a rynek pracy, "Bank i Kredyt" 2003, nr 5.
• Samuelson P., The Pure Theory of Public Expenditure, "The Review of Economics and Statistics", Vol. 36, No. 4 (Nov., 1954).
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, PWN, Warszawa 1995.
• Samuelson W.R., Marks S.G., Ekonomia menadżerska, PWE, Warszawa 2009.
• Schumpeter J., Capitalism, socialism, democracy, George Allen & Unwin, New York 1943.
• S0rensen A., R&D Subsidies and the Surplus Appropriability Problem, CEBR 2006.
• Sloman J., Podstawy ekonomii, PWE, Warszawa 2001.
• Stiglitz J.E., Ekonomia sektora publicznego, WN PWN, Warszawa 2004.
• Stiglitz J.E., Information and the Change in the Paradigm in Economics, "The American Economic Review", Vol. 92, No. 3 (Jun., 2002).
• Teece D., Profiting from technological innovation, "Research Policy" 15 (6), 1986.
• Varian H.R., Intermediate Microeconomics. A Modern Approach, W.W. Norton & Company, Londyn-Nowy Jork 1987.
• Veblen T.H., The Preconceptions of Economic Science, "The Quarterly Journal of Economics", Vol. 14, No. 2 (Feb., 1900).
• Wilkinson N., Managerial Economics. A Problem-solving Approach, Cambridge University Press, New York 2005.
• Winter S.G., The Logic of appropriability: From Schumpeter to Arrow to Teece, "Research Policy" 35 (2006).
• Wünsche H., Ludwiga Erharda negacja polityki koniunkturalnej i akceptacja polityki antykryzysowej J.M. Keynesa, [w:] E. Mączyńska, P. Pysz (red.), Idee ordo i społeczna gospodarka rynkowa, PTE, Warszawa 2010.