O pojęciu wolności działalności gospodarczej

• Autorzy: Krzysztof Jaroszyński
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Reasumując, na poziomie ustrojowym nie budzi wątpliwości prawne znaczenie pojęcia wolności jako negatywnego prawa podmiotowego tworzącego prawnie chronioną sferę możności, opartą nie na przyzwoleniu ze strony władzy publicznej lecz na możności czynienia wszystkiego w granicach zakazów przez prawo przewidzianych. Znaczenie to i zarazem mechanizmy prawne związane z istnieniem (przede wszystkim ochroną) prawa podmiotowego przenoszą się także na poziom ustawowy oraz na poziom stosowanie prawa, także jako współstosowanie norm konstytucyjnych . Pojęcie wolności działalności gospodarczej stanowi przede wszystkim dorobek doktryny i orzecznictwa, często posiada także charakter normatywny. Analiza tej wolności przebiegająca na poziomie teoretycznym, ustrojowym (konstytucyjnym) oraz ustawowym prowadzi do wniosku, że na każdym z nich mamy do czynienia innym zakresem znaczeniowym, ale też z inną rolą tego pojęcia. Różnice w rozumieniu dotyczą jego istoty oraz przynależności do specyficznego języka różnych dziedzin nauki. Jest ono traktowane przede wszystkim jako pojęcie prawne, a także ekonomiczne i polityczne. W języku prawnym i prawniczym przypisywane jest mu znaczenie zasady prawa oraz prawa podmiotowego. Posiada ono zawsze cechę niedookreśloności, ponieważ obejmuje sferę życia społeczno-gospodarczego, podlegającą ciągłej ewolucji. Niedookreśloność ta podlega jednak stopniowaniu. Najmniejsza precyzja jest możliwa do osiągnięcia na płaszczyźnie doktrynalnej i ustrojowej, ustawodawca natomiast tworzy definicje przybliżające jego znaczenie. Sytuacja taka sprzyja sporom dotyczącym zakresu podmiotowego, przedmiotowego oraz sfery uprawnień składających się na wolność prowadzenia działalności gospodarczej. Ujęcie doktrynalne pozostaje zasadniczo zbieżne z konstytucyjnym rozumieniem wolności działalności gospodarczej. Próby sprecyzowania (zawężenia) tego pojęcia, na które skazany jest ustawodawca, przynoszą efekt w postaci trudności interpretacyjnych powstających w procesie stosowania prawa. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Wolność gospodarcza; Działalność gospodarcza; Prawo

EN

Economic freedom; Business activity; Law

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2005
• Numer: z. 57
• Strony: 11--31

Twórcy

autor

Krzysztof Jaroszyński

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• art. 2 ust. 1 ustawy z 19 listopada 1999 r. prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz. 1178) .
• art. 2 ust. 1 ustawy z 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 41, poz. 324 ze zm.) - działalność wykonywana w celu zarobkowym na własny rachunek.
• art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz. 1807)
• Banaszak B., Konstytucyjne prawo do własności, w: Konstytucyjne podstawy systemu prawa, red., M. Wyrzykowski, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2001, s. 28.
• Banaszak B, Prawo konstytucyjne, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 1998, s. 382
• Biernat S. , A. Wasilewski, Wolność gospodarcza w Europie, Zakamycze 2000, s. 182.
• Biernat S., A. Wasilewski, Ustawa o działalności gospodarczej. Komentarz, Zakamycze, Kraków 1997, s. 27 i n.
• Cieślak Z., w: Prawo administracyjne. Część ogólna, red., Z. Niewiadomski, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002, s. 82-83.
• Kosikowski C., Wolność gospodarcza w prawie polskim, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1995, s. 19-22.
• Kocowski T., Administracyjne prawo gospodarcze, Kolonia Limited 2003, s. 146.
• Kubala W., Komentarz do ustawy prawo działalności gospodarczej, C.H. BECK 1999, s. 43 i n.
• Oniszczuk J., Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w latach 1986-1996, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998, s. 215-220
• Pawłowicz K., Prawo człowieka do swobodnej działalności gospodarczej, w: Prawa człowieka w społeczeństwie obywatelskim, A. Rzepliński, red., Warszawa 1994, s. 69 i n
• Słownik języka polskiego, red., M. Szymczak, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Sobczak K., Działalność gospodarcza. Uregulowania prawne, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 2001, s. 120 i n
• Walaszek-Pyzioł A., Swoboda działalności gospodarczej, Kraków 1994, s. 8-12.
• Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001, s. 106-111
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 29 kwietnia 2003 r. (SK 24/2002), OTK ZU Nr 4a z 2003 r., poz. 33.
• Wyrok TK z 26 października 1993 r. (U15/92), OTK 1993 r. cz. II, poz. 36
• Wyrok NSA z dnia 17 czerwca 1996 r. (IV SA 578/96), "Palestra" Nr 3-4 z 1997 r., s. 236.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 stycznia 2003 r. (K 2/02), OTK ZU Nr 1 z 2003 r.,
• Zdybem M., Publiczne prawo gospodarcze, Zakamycze 1998, s. 80-81