Odpowiedzialność państwa za bezprawie władzy publicznej jako konsekwencja zasady demokratycznego państwa prawnego

• Autorzy: Monika Adamczyk , Andrzej Adamczyk

Warianty tytułu

State Liability for Illegality of Public Authority as a Consequence of the Principle of the Democratic State Ruled by Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie uzasadnienia instytucji odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone niezgodnym z prawem działaniem bądź zaniechaniem władzy publicznej (art. 77 ust. 1 Konstytucji RP) w kontekście aksjologii polskiej konstytucji. W doktrynie niemieckiej, a w ślad za nią - w polskim orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego oraz w polskiej nauce prawa, dostrzega się ścisły związek między tą instytucją a konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP). Zasada ta nie określa wprawdzie bezpośrednio zakresu odpowiedzialności państwa, jednakże wynika z niej, iż żaden z wielu obszarów aktywności państwa ze sfery imperium nie powinien być w całości wyłączony z zasięgu działania zasady odpowiedzialności państwa.(abstrakt oryginalny)

EN

The goal of the article is to present the substantiation of state liability for damages caused by public organs' acts contrary to the law (art. 77 of the Polish Constitution) in the context of the Polish Constitution axiology. German doctrine of law, jurisprudence of the Polish Constitutional Tribunal and the Supreme Court of the Republic of Poland and Polish doctrine of law all emphasize a strict connection between this institution and the constitutional principle of a democratic state ruled by law (art. 2 of the Polish Constitution). Although this principle does not directly determine the scope of state responsibility, it stipulates that none of many fields of state activity within imperium sphere could be excluded from the principle of state responsibility. The doctrine of law argues that liability for damages is not always a consequence of legality principle violation (art. 7 of the Polish Constitution), because not every breach of law causes pecuniary prejudice. Article 77 of the Polish Constitution expresses also citizen right, from which claims for compensation derive. Its significance for public authorities activity limitation, including public administration, is therefore fundamental.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Odpowiedzialność; Państwo; Państwo prawne; Władza

EN

Responsibility; State; State governed by the rule od law; Power

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 102 Rola państwa w gospodarce rynkowej na progu XXI wieku
• Strony: 222--229

Twórcy

autor

Monika Adamczyk

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach

autor

Andrzej Adamczyk

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• Bagińska E., Odpowiedzialność odszkodowawcza za wykonywanie władzy publicznej, Warszawa 2006.
• Banaszak В., Prawo konstytucyjne, Warszawa 1999.
• Bosek L., Bezprawie legislacyjne. Warszawa 2006.
• Czachórski W., System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, Wrocław-Warszawa 1981.
• Granat M., Prawo konstytucyjne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2006.
• Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU 1997 nr 78, poz. 483).
• Lamentowicz W., Państwo współczesne, Warszawa 1993.
• Mołdawa Т., Konstytucja RP a standardy współczesnego konstytucjonalizmu, [w:] Konstytucja RP - oczekiwania i nadzieje, red. T. Bodio, W. Jakubowski, Warszawa 1997.
• Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Krótki komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Zakamycze 2009.
• Półtorak N., Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa w prawie 'Wspólnot Europejskich, Zakamycze 2002.
• Radwański Z., Zmiany w КС dotyczące odpowiedzialności organów wykonujących władzę publiczną, "Monitor Prawniczy" 2004 nr 21.
• Skoczylas J.J., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez władzę publiczną, Warszawa 2005.
• Sobczak J., Przygotowanie, uchwalenie i ogólna charakterystyka Konstytucji z 1997 roku, [w:] Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Wyd. Morpol, Lublin 1998.
• Szczepaniak R., Odpowiedzialność odszkodowawcza jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2001.
• Świderski K., Odpowiedzialność za szkody spowodowane działaniem władzy publicznej (uwagi do tematu), "Samorząd Terytorialny" 2001 nr 6.
• Vogel H.J., Die Verwirklichung der Rechtsstaatsidee im Staatshaftungsrecht, Heidelberg-Karlsruhe "1977.
• Wyrzykowski M., Zasada demokratycznego państwa prawnego, [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1995.
• Zakrzewska J., Spór o konstytucję, Warszawa 1993.
• Zakrzewski W., Podstawowe wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, [w:] Polskie prawo konstytucyjne. Stan prawny na dzień 1 września 1998, red. W. Skrzydło, Lublin 1998.
• Zwierzchowski E., Wprowadzenie do nauki prawa konstytucyjnego państw demokratycznych, Katowice 1992.