Rola akumulacji kapitału w procesie wzrostu gospodarczego. Na marginesie ujęcia austriackiego

• Autorzy: Hubert Słubik

Warianty tytułu

The Role of Accumulation of Capital in the Process of Economic Growth - on the Margin of the Austrian Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Według Rothbarda struktura produkcji w dolnych etapach produkcji ulega wysmukleniu, przy jednoczesnym wydłużeniu w wyższych etapach produkcji. Tymczasem z powyższej analizy wynika, że faza wysmuklania dolnych etapów jest tylko przejściowa, w rzeczywistości struktura gospodarcza rozwija się zarówno poziomo, jak i pionowo. Gospodarka na skutek działania praw popytu, podaży, stopy procentowej, użyteczności krańcowej i preferencji czasowej staje się samonapędzającym się kołem zamachowym. Heurytstyczność teorii Rothbarda polega na: • kluczowym twierdzeniu, że wzrost gospodarczy równoznaczny jest z coraz węższą i dłuższą strukturą produkcji, • nieuwzględnieniu realnego pieniądza (w teorii Rothbarda pieniądz jest obojętny). Pomimo że Rothbard (trafnie) twierdził, że oszczędności i akumulacja kapitału stanowią podstawę zdrowego wzrostu gospodarczego, to sam sposób wyjaśnienia przez niego tego procesu jest zbyt uproszczony. Uproszczenia te wynikają z tych samych przyczyn, z których wynika heurystyczność modelu. Poziome zwężenie najniższych etapów produkcji i pionowe wydłużenie najwyższych etapów produkcji jest tylko etapem w procesie wzrostu gospodarczego. Gdyby było inaczej i założenie Rothbarda byłoby prawdziwe, wówczas piramida produkcji podlegałaby ciągłemu zwężaniu najniższych etapów i wydłużaniu najwyższych etapów. Tym samym należało by zadać pytanie: Do jakiego poziomu mogłaby się zwęzić? Ciągłe wycofywanie kapitału z najniższych etapów produkcji doprowadziłoby do całkowitego ich zaniku. Drugie uproszczenie również wynika z heurystyczności modelu i jest to oparcie modelu na pieniądzu neutralnym i stałej bazie monetarnej. W realnej gospodarce pieniądz nie jest neutralny, co poważnie wpływa na zmiany jego wartości. Pomimo iż twierdzenie Rothbarda, iż akumulacja kapitału jest przyczyną wzrostu gospodarczego, było w pełni trafne, to wciąż pozostaje otwarte pytanie: Co inicjuje proces generowania oszczędności w gospodarce? Jest to pytanie niezwykle istotne, ponieważ, jak często podkreślają przedstawiciele szkoły austriackiej, w tym Rothbard, preferencje czasowe, które decydują o stopie oszczędności, są względnie stałe i nie ma powodów, by nagle się zmieniały. Odpowiedź może być zaskakująca, ponieważ jedynym stricte ekonomicznym czynnikiem, który w przeszłości inicjował tego typu procesy, była interwencja państwa, która zniechęcała do nadmiernej konsumpcji przy jednoczesnym stymulowaniu bodźców do oszczędzania. Ze względu na to, że analiza tego problemu nie jest celem niniejszej pracy, zagadnienie przyczyn wzrostu stopy oszczędności nie będzie szerzej omawiane. Należy jednak dodać, że empirycznym przykładem wzrostu stopy oszczędności zainicjowanym przez państwo jest przypadek Korei Południowej w drugiej połowie XX w. (abstrakt autora)

EN

Rothbard based his theory of accumulation of capital in 100% on Hayek's pyramid of production, called also the Hayek triangle. The approach as a matter of principle is correct, however the lack of dynamic treatment considering all the laws of economics made this theory imperfect at the least. Production dynamised over time with the simultaneous consideration of all the economic laws lets the theory of pyramid explain in which way the economic growth becomes an automatic and effective mechanism. Nevertheless, such an approach still possesses the hallmarks typical only of the Austrian school.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kapitał; Wzrost gospodarczy

EN

Capital; Economic growth

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2013
• Numer: z. 131
• Strony: 9--22

Twórcy

autor

Hubert Słubik

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Bastiat F., Dzieła zebrane, t. I, Prohibita, Warszawa 2009.
• Bastiat F., Dzieła zebrane, t. II, Prohibita, Warszawa 2009.
• Birnbacher D., Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia, Oficyna Naukowa, Warszawa 1999.
• Hoppe H., Demokracja. Bóg, który zawiódł, Fijor Publishing, Warszawa 2006.
• Ricardo D., Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, PWN, Warszawa 1957.
• Romer D., Makroekonomia dla zaawansowanych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Rothbard M., Ekonomia wolnego rynku, t. I, Fijor Publishing, Warszawa 2007.
• Rothbard M., Ekonomia wolnego rynku, t. II, Fijor Publishing, Warszawa 2007.
• Rothbard M., Ekonomia wolnego rynku, t. III, Fijor Publishing, Warszawa 2008.
• Rothbard M., Wielki kryzys w Ameryce, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2010.
• Say J., Traktat o ekonomi politycznej, PWN, Warszawa 1960.
• Skousen M., Struktura produkcji. Giełda, kapitał, konsumpcja, Fijor Publisching, Warszawa 2011.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. I, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.