Urodzeni globaliści - teoria wczesnej internacjonalizacji przedsiębiorstw

• Autorzy: Magdalena Walczak

Warianty tytułu

Born Globals. The Theory of Early Corporate Internationalisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Można się zastanawiać, czy w teorii internalizacji przedsiębiorstw osiągnięto już pełną wiedzę. Pytań można stawiać wiele. Czy teoria w pełni wyjaśnia praktykę gospodarczą? Czy przedsiębiorstwo albo rodzi się i pozostaje lokalne, a jeśli dochodzi do internacjonalizacji jego działalności, to podąża ono ku globalności ścieżką etapową albo dokonuje skoku typowego dla born global? Czy nie ma innych możliwości dla przedsiębiorstwa? Jeżeli pozwolimy sobie na puszczenie wodzy teoretycznej fantazji, to dojdziemy do wniosku, że katalog dróg rozwoju przedsiębiorstwa nie został jeszcze zamknięty. Skoro empirycznie udowodniono, że istnieją przedsiębiorstwa, które rodzą się globalne, to czy nie mogą one urodzić się globalne po to, by w fazie dojrzałości stać się firmami tylko lokalnym? Odwrócona internacjonalizacja (reverse internationalization) polega na cofaniu się faz etapowej internacjonalizacji lub wstecznemu leapfrogging, a nawet na bezpośrednim przejściu z działalności na rynku globalnym do działalności tylko lokalnej. Przedsiębiorstwo "od początku globalne" przybiera strategię powrotu w określonym czasie do obecności tylko na rynku krajowym. Działalność globalna lub międzynarodowa wykorzystana została przez przedsiębiorstwo na potrzeby innowacji produktowych, z różnych względów niemożliwych do osiągnięcia bez zaangażowania zagranicznego. W gospodarce obserwuje się już zjawisko, które w literaturze anglojęzycznej nazwano reverse innovation lub frugal innovation. Przedsiębiorstwa międzynarodowe, wchodząc na rynki krajów rozwijających się, korzystają z tamtejszego zaplecza naukowego (a raczej z dostępności wykwalifikowanych pracowników) i tam rozwijają produkty będące o wiele tańszą alternatywą dla zachodniego produktu high-tech. Chodzi o to, by za o wiele niższą cenę wyprodukować produkt o nieco niższych standardach, ale nadal spełniający funkcje podstawowe, czyli najbardziej użyteczne. Można zatem uprościć, że produkcja przedsiębiorstwa rozbija się na high tech i slightly simpler. W początkowym zamyśle produkty slightly simpler przeznaczone są na rynki krajów słabo rozwiniętych i rozwijających się, później jednak dochodzi do ich adopcji i przystosowania dla rynków krajów wysoko rozwiniętych, także rynku kraju matki. Produkt slightly simpler jest tańszy, a jednak w wystarczającym stopniu użyteczny, dlatego znajduje na rynkach rozwiniętych większą liczbę klientów. Powstaje nawet obawa, że produkt high tech zostanie wyparty z rynku przez tańszego młodszego brata. To, co z punktu widzenia społecznego oceniane jest negatywnie, gdyż jest hamulcem34 dla innowacyjności i postępu technologicznego, z punktu widzenia firmy jest po prostu opłacalne. Można sobie zatem wyobrazić strategię internacjonalizacji przedsiębiorstwa w celu dokonania frugal innovation, a następnie powrotu do działalności wyłącznie na rynku krajowym (lub także na rynkach zagranicznych, ale na znacznie mniejszą skalę niż miało to miejsce wcześniej). (abstrakt autora)

EN

The article presents concepts of an early corporate internationalisation in the context of the gradual internationalisation theory. It confronts the theory of the born global with the business practice and indicates to which degree the early internationalisation is shared by Polish companies and presents possible changes in the corporate internationalisation. The distinction of the term born global is an answer to empirically indicated companies which do not follow the way of gradual internationalisation. The article points to the multitude of terms and definitions, which hinders in particular the comparison of works of different authors. Nevertheless, it claims that the phenomenon of companies "global since the beginning" refers also to Poland. The results of research of several authors have been compared. The theory of the born global should not be perceived as a counterproposal in relation to the theory of stage internationalisation. Early internationalisation is one of possible strategies chosen by the company besides the stage internationalisation and reversed internationalisation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Globalizacja; Internacjonalizacja przedsiębiorstw; Organizacja born global

EN

Globalization; Enterprise internationalization; Born global

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2013
• Numer: z. 131
• Strony: 141--155

Twórcy

autor

Magdalena Walczak

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Cavusgil S.T., Knight G., Born global firms: a new international enterprises, Business Expert Press, New York 2009.
• Daszkiewicz N., Internacjonalizacja małych i średnich przedsiębiorstw we współczesnej gospodarce, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2003.
• Enterprises in the Face of 21th Century Challenges, red. R. Borowiecki, A. Jaki, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2008.
• Fillis I., Small firm internationalisation: an investigative survey and future research directions, "Management Decision" 2001, Nr 39, s. 767-78.
• Gierszewska G., Romanowska M., Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2001.
• Global Business A Great Disruption Reverse Innovation, http://www.bbc.co.u.
• Govindarajan V., Trimble CH., Reverse Innovation, "Harvard Business Review Press", Harvard 2001.
• Jarosiński M., Early internationalisation of Polish companies - The results of research, "Journal of Management and Financial Sciences" 2012, Nr 7, s. 34-4.
• Jarosiński M., Urodzeni globaliści w badaniach na świecie i w Polsce, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" 2012, nr 114, s. 7-2.
• Johanson J., Vahlne J.E., The mechanizm of internationalization, "International Marketing Review" 1990, 7/.
• Knight G.A., Cavusgil S.T., The born global firm: a challenge to traditional internationalization theory, "Advances in International Marketing" 1996, Nr .
• Madsen T.K., Servais P., The internationalization of born globals: an evolutionary process?, "International Business Review" 1997, Nr 6, s. 561-58.
• Marketing międzynarodowy; uwarunkowania, instrumenty, tendencje, red. E. Duliniec, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2007.
• Moen Ø., The born globals: a new generation of small European exporters, "International Marketing Review" 2002, Nr 19, s. 156-17.
• Morawczyński R., "Born globals" and "traditionally" internationalized SMEs in the Polish economy. Few empirical findings from the comparative analysis, w: Enterprises in the Face of 21th Century Challenges, red. R. Borowiecki, A. Jaki, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2008.
• Nowiński W., Wczesna internacjonalizacja przedsiębiorstw - nowy obszar badań, "Gospodarka Narodowa", Nr 11-12, s. 90-92.
• Oviatt B.M., McDougall P. P., Toward a Theory of International New Ventures, "Journal of International Business Studies" 1994, Nr 25, s. 45-64.
• Pietrasiński P., Międzynarodowe strategie marketingowe, PWE, Warszawa 2005.
• Przybylska K., Born Global - nowa generacja małych polskich przedsiębiorstw, "Gospodarka Narodowa" 2010, Nr 7-8, s. 63-83.
• Radjon N., Prabhu J., Ahuja S., Jugaad Innovation, Jossey- Bass, San Francisco 2012.
• Rasmussen E.S., Madsen T.K., Evangelista F., The founding of the born global company in Denmark and Australia: sensemaking and networking, "Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics" 2001, Nr 13, s. 75-107.
• Romanowska M., Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2009.
• Rybiński K., Globalizacja w trzech odsłonach, Difin, Warszawa 2007.
• Simon H., Hidden champions of the twenty-first century: success strategies of unknown world market leaders, Springer, Dodrecht 2009.
• Simon H., Tajemniczy mistrzowie XXI wieku, Difin, Warszawa 2009.
• Thurow L.C., Przyszłość kapitalizmu, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999.
• Witek-Hajduk M.K., Strategie internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw w warunkach akcesji Polski do Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2010.
• Zhou L., Wu W., Luo X., Internationalization and the Performance of Born-Global SMEs: The Mediating Role of SocialNetworks, "Journal of International Business Studies" 2007, Nr 4, s. 673-690.