Podmioty gospodarcze w grupie najsłabiej wykształconych oraz w potencjalnych polskich obszarach metropolitalnych

• Autorzy: Maciej J. Nowak , Elżbieta Kicka

Warianty tytułu

Economic Agents in the Least Educated and Possible Polish Metrolpolitan Regions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W literaturze przedmiotu polskie obszary metropolitalne i polskie metropolie są definiowane w różny sposób. Najwięcej kontrowersji budziły i budzą te obszary, które znajdują się niejako na granicy możliwości uznania ich za ośrodki metropolitalne, bądź też, pomimo aktywności władz samorządowych w tym zakresie, do grupy takich obszarów zaliczone być nie mogą. Z grupy najsłabszych uznanych ośrodków metropolitalnych w Polsce uwagę zwrócić należy na Bydgosko-Toruński Obszar Metropolitalny (BTOM). Obszar ten analizowany był w niewielkim dotąd zakresie. A szkoda, bo ani Toruń, ani Bydgoszcz nie zostały ujęte w klasyfikacji programu ESPON, a jedynie w Zaktualizowanej Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju. Stąd też warto jest doprecyzować jego pozycję. Ponadto, na cele badań wybrano ośrodek Lublina i przyległych do niego gmin (na cele artykułu nazywany potencjalnym Lubelskim Obszarem Metropolitalnym), który do krajowych obszarów metropolitalnych zaliczany jest bardzo rzadko (czyli, ujmując to inaczej, znajduje się tuż pod progiem zaliczenia do takich obszarów) oraz Rzeszów wraz z przyległymi do niego gminami (na cele artykułu nazywany potencjalnym Rzeszowskim Obszarem Metropolitalnym), znajdujący się już zdecydowanie poniżej wymogów dla krajowych obszarów metropolitalnych. Celem artykułu jest określenie jak w uznawanym za najsłabszy krajowym obszarze metropolitalnym i w dwóch potencjalnych obszarach metropolitalnych rozwija się przedsiębiorczość. Poza podmiotami gospodarczymi z sektora prywatnego ogółem, skoncentrowano się również na dwóch specyficznych rodzajach tych podmiotów: osobach fizycznych wykonujących we własnym imieniu działalność gospodarczą (dominujących wśród podmiotów gospodarczych) oraz spółkach prawa handlowego z kapitałem zagranicznym (ważnych z punktu widzenia rzeczywistych i potencjalnych funkcji metropolitalnych badanych ośrodków). W celu doprecyzowania danych przeanalizowano także dochody własne badanych gmin. Na koniec zaprezentowano także wnioski odnośnie modyfikacji definicji obszaru metropolitalnego w polskim prawie. Badania dotyczą lat 2004-2008. (fragment tekstu)

EN

The paper deals with the concept of metropolitan regions and applies it to the least developed and possible future metropolitan areas of Poland. The purpose of the article is to determine how entrepreneurship is developing in such regions. The attention is paid to private agents and to own incomes of the communes under investigation. Some conclu-sions are drawn, including modifications in the definition of the metropolitan area in the Polish law. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszar metropolitalny; Rozwój przedsiębiorczości; Działalność gospodarcza

EN

Metropolitan area; Entrepreneurship development; Business activity

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2010
• Tom: 82
• Strony: 301--314

Twórcy

autor

Maciej J. Nowak

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

autor

Elżbieta Kicka

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• J. Parysek, Miasta polskie na przełomie XX i XIX wieku. Rozwój i przekształcenia strukturalne, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań 2005, s. 96-97.
• P. Śleszyński, Zmiany strukturalne i przestrzenno - funkcjonalne w rozwoju przedsiębiorczości po przystąpieniu Polski do UE "Studia Regionalne i Lokalne" nr 3/2009, s. 24.
• T. Markowski, T. Marszał, Metropolie - obszary metropolitalne - metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe, KPZK PAN, Warszawa 2006, s. 16.
• G. Gorzelak, M. Smętkowski, Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005, s. 67-68.
• M. Lackowska, Dlaczego w Polsce potrzebna jest ustawa metropolitalna? Ograniczenia dobrowolnej współpracy samorządów w obszarach metropolitalnych, "Samorząd terytorialny" nr 3/2009, s. 9.
• M. Nowak, Obszary metropolitalne w polskim prawie, "Rzeczpospolita" nr 259, 4 listopada 2009.
• J. Parysek, Aglomeracje, metropolie, miasta globalne [w:] B. Wenerska (red.), Kształtowanie przestrzeni Polski. Metropolie, aglomeracje, peryferie, Wydawnictwo PWSZ w Kaliszu, Kalisz 2009, s. 14.
• M. Nowak, Polityka przestrzenna w polskich obszarach metropolitalnych, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2009, s. 19.
• I. Ładysz, Konkurencyjność obszarów metropolitalnych w Polsce na przykładzie Wrocławskiego Obszaru Metropolitalnego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009, s. 54-55.
• M. Smętkowski, B. Jałowiecki, G. Gorzelak, Obszary metropolitalne w Polsce - diagnoza i rekomendacje "Studia Regionalne i Lokalne" nr 1/2009, s. 61.
• B. Jałowiecki, Polskie miasta w okresie metropolizacji "Studia Regionalne i Lokalne" nr 1/2005, s. 11.
• A. Harańczyk, M. Dybek, Obszary metropolitalne w Polsce (ocena warun-ków i poziomu rozwoju) [w:] T. Makieła (red.) Potencjalne metropolie ze szczególnym uwzględnieniem Polski Wschodniej, Studia KPZK PAN, T. CXXV, Warszawa 2009, s. 218, 220, 222-223.
• B. Kawałko, A. Miszczuk, Dylematy identyfikacji obszaru oraz funkcji metro-politalnych Lublina [w:] T. Markowski (red.) Planowanie i zarządzanie w obszarach metropolitalnych, Biuletyn KPZK PAN, z. 221, Warszawa 2005, s. 258, 262-263.
• W. Dziemianowicz, Polska wschodnia wobec nowych wyzwań rozwoju [w:] T. Markowski (red.), Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju a wizje i perspektywy rozwoju przestrzennego Europy, Studia KPZK PAN, t. CXXII, Warszawa 2008, s. 135.
• F. Kapusta, Przedsiębiorczość jako element strategii rozwoju lokalnego, [w:] P. Mickiewicz, W. Gotkiewicz (red.) Zrównoważony rozwój lokalny - unijne instrumenty wsparcia obszarów wiejskich w latach 2007-2013, t. II, Stowarzyszenie Naukowe - Instytut Gospodarki i Rynku, Szczecin 2008, s. 64.
• M. Zajdel, Przedsiębiorczość jako warunek rozwoju gmin województwa kujawsko-pomorskiego w strukturach Unii Europejskiej, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1015, Agrobiznes 2004. Sytuacja agrobiznesu w Polsce po przystąpieniu do Unii Europejskiej, t. 2 (red.) Stanisław Urban, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2004, s. 456.
• M. Rydzewska-Włodarczyk, Bariery rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis nr 222, Oeconomica nr 40, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Szczecin 2001, s. 205.
• A. Kożuch, Budżet a praktyka zarządzania rozwojem lokalnym [w:] L. Pałasz (red.) Szanse i zagrożenia rozwoju polskich obszarów wiejskich w rozszerzonej Unii Europejskiej, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Politechnika Koszalińska, Szczecin 2004, s. 42.
• A. Miszczuk, M. Miszczuk, K. Żuk, Gospodarka samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s.84.