Kapitały własne polskiego sektora bankowego - ich znaczenie i ocena

• Autorzy: Grażyna Szustak
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od każdego banku wymaga się utrzymywania kapitałów własnych na odpowiednim poziomie. Warunkują to przede wszystkim deponenci, którzy są skłonni lokować swoje zasoby pieniężne jedynie w bezpiecznych bankach. Systemy gwarantowania depozytów nie rozwiązują problemu, zwłaszcza gdy górne granice odpowiedzialności za depozyty są zbyt niskie, jak ma to nadal miejsce w warunkach polskich. Wysokość gwarancji wynosi obecnie dla wkładów o równowartości w złotych do 1000 euro - 100%, ponad 1000 euro do 11.000 euro - 90% (w tym odsetki naliczone do dnia ogłoszenia upadłości banku). Górny limit w wysokości 20.000 euro ma zacząć obowiązywać od stycznia 2003 roku. Jedynie w USA wysokość gwarancji, jest tak duża, że jest w stanie zapobiec runowi na kasy banków. Z drugiej strony nadmierne gwarancje mogą potęgować występowanie dobrze znanego w praktyce zjawiska tzw. hazardu moralnego (nadmierna ekspansja kredytowa banku, nie uwzględniająca odwracania się tendencji rozwojowych w gospodarce). Wymogi kapitałowe mają więc za zadanie przenosić ryzyko na akcjonariuszy, zachęcając ich tym samym do należytej kontroli działalności aktywnej banku. Nie istnieje oczywiście jednoznaczna formuła określająca odpowiedni poziom kapitałów dla każdego banku. Należy ocenić szereg czynników, które go warunkują, są to m.in. wymogi ustawowe co do minimalnego kapitału założycielskiego, adekwatności kapitałowej banku i współczynników koncentracji, pożądana rentowność czy charakter banku i jego klientów (rodzaj działalności). Potrzeba utrzymywania silnej bazy kapitałowej jest także powiązana z rodzajami ryzyka ponoszonego przez bank (ryzyko kredytowe, płynności, stopy procentowej, kursowe czy operacyjne). Są one bowiem głównym źródłem niestabilności jego dochodów. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Kapitał własny; Sektor bankowy; Banki; System bankowy

EN

Ownership capital; Banking sector; Banks; Banking system

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2000
• Numer: nr 1
• Strony: 117--126

Twórcy

autor

Grażyna Szustak

Bibliografia

• Wihlborg C., Kowalski T., Pozwolić bankom upaść, "Bezpieczny Bank" 2000, nr 1.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939, art. 127).
• Uchwała nr 8/98 KNB z dnia 5.08.1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania funduszy własnych banków należących do bankowej grupy kapitałowej lub grupy bankowej dla potrzeb stosowania norm i granic określonych ustawą Prawo bankowe, innych pozycji bilansu banku zaliczanych do funduszy uzupełniających banku oraz warunków i trybu ich zaliczenia, a także pozycji bilansu banku podlegających potrąceniu przy wyliczaniu jego funduszy własnych (Dz.Urz. NBP 1998, nr 19, poz. 43).
• Iwanowicz-Drozdowska M., Zaleska M., Wpływ zmian w zakresie regulacji ostrożnościowych na polski sektor bankowy, "Bezpieczny Bank" 2000, nr 1.
• Zdanowski K., Sektor banków spółdzielczych w 1999 r., "Bank" 2000, nr 8.
• Współczesny bank, pod red. W.L. Jaworskiego, Warszawa 1998.
• Albińska A., Polskie banki w drodze do Unii, "Bankier" 2000, nr 2.
• Rajczyk M., Podstawy bankowości komercyjnej. Finanse banku komercyjnego, Bielsko-Biała, Fundacja Banku Śląskiego 1997.
• Baltrop C.J., Naughton D.Mc., Zarządzanie nowoczesnym bankiem w okresie zmian, t. 2, Warszawa, WIB 1995.
• Flejterski F., Rozenberg L., Koszty i korzyści z konsolidacji banków (efekt synergii i costbenefit analysis), w: Materiały z konferencji "Finanse i bankowość - przekształcenia systemowe", Łódź 1997.
• Zmiany w strukturze bankowości amerykańskiej (na podstawie "The Banker" maj 1998, "Euromony" maj 1998), "Bezpieczny Bank" 1998, nr 2/3.
• Sytuacja finansowa banków w I kwartale 2000 roku. Synteza, Warszawa, NBP-GINB kwiecień 2000.
• Sytuacja finansowa banków w I półroczu 2000 roku. Synteza, Warszawa, NBP-GINB wrzesień 2000.
• Zarządzenie nr 5/98 KNB z dnia 02.12.1998 roku w sprawie sposobu wyliczania współczynnika wypłacalności banku oraz procentowych wag ryzyka, przypisanych poszczególnym kategoriom aktywów i zobowiązań pozabilansowych (Dz.Urz. NBP, 1998, nr 26, poz. 61).
• Matten Ch., Zarządzanie kapitałem bankowym, Warszawa, Dom Wydawniczy ABC 2000.
• Zmiany w Bazylejskich regulacjach bankowych, "Bezpieczny Bank" 1998, nr 2/3.
• Koppen J., Strategie banków w Europie, Warszawa, CeDeWu 1999.