Cele kary kryminalnej i czynniki ograniczające wymiar kary w oświeceniowych koncepcjach penologicznych

• Autorzy: Maciej Chmieliński

Warianty tytułu

Legitimation and Limitation Factors of the Criminal Punishment in the Enlightenment's Theories of Punishment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Oświeceniowe racjonalizacje kary do dziś stanowią istotny punkt odniesienia zarówno dla karnego ustawodawcy, jak i dla organów stosujących prawo. Wśród dyrektyw wymiaru kary adresowanych do organu stosowania prawa na czoło wysuwają się utylitarne idee resocjalizacji i związanej z nią prewencji pozytywnej, polegającej na wyrabianiu w społeczeństwie nawyku przestrzegania prawa. Z racjonalizacji retrybutywnej zaczerpnięty jest postulat dostosowania górnej granicy kary do winy sprawcy.(fragment tekstu)

EN

The article focuses on legitimation and limitation factors of Enlightenment's punishment theories. The author divides the conceptions of the most important punishment theorists of XVIII century into two groups: the first includes deterrent theories of Cesare Beccaria and Jeremy Bentham, the second amounts to retribution theories of Adam Smith and Immanuel Kant. Arguing that the paradigm of the limitation and legitimation factors of punishment needs to play a key role in the modern theory of punishment, the article shows that the Enlightenment discourse between deterrent and retribution theories delivers many important arguments for the modern practice of lawmaking and law-enforcement in the criminal law sphere.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia prawa; Prawo karne; Historia prawa

EN

Law philosophy; Criminal Law; Legal history

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2013
• Tom: 89
• Strony: 33--48

Twórcy

autor

Maciej Chmieliński

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Beccaria C., O przestępstwach i karach, Wyd. Praw., Warszawa 1959.
• Beebe-Center J.G., The Psychology of Pleasures and Unpleasantness, D. Van Nostrand Company Inc., New York 1932.
• Bentham J., An Introduction to the Principles of Morals and Legislation, Hafner Pub. Co., New York 1948.
• Bentham J., The Rationale of Punishment, [w:] The Works of Jeremy Bentham, ed. J. Bowring, vol. I, W. Tait, Edinburgh 1838-1843.
• Bentham J., Theory of Legislation, Trubner, London 1890.
• Bentham J., Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, PWN, Warszawa 1958.
• Boucher D., Kelly P. (eds), The Social Contract from Hobbes to Rawls, Routledge, London 1994.
• Brandt R.B., Etyka. Zagadnienia etyki normatywnej i metaetyki, PWN, Warszawa 1996.
• Brown Jr. S.M., Utilitarianism and Moral Obligation, Philosophical Review 1952/LXI.
• Buchała K., Zoll A., Kodeks karny - komentarz, Zakamycze, Warszawa 1998.
• Chmieliński M., Tulejski T., Dwie koncepcje penologiczne przełomu XVIII i XIX wieku Jeremy'ego Benthama i Wilhelma von Humboldta, [w:] M. Maciejewski, M. Marszał (red.), Doktryny polityczno-prawne u progu XXI wieku, Kolonia Limited 2002.
• Dębski M., Pojęcie i analiza celu kary, Zesz. Nauk. UMK, Nauki Humanistyczno-Społeczne 1964, z. 10, Prawo IV.
• Filangieri G., Über die Rechtmäßigkeit der Todesstrafe, Trowitzsch and Sohn, Frankfurt a. Oder, Berlin 1848.
• Glaser S., Kara odwetowa a kara celowa, Bibl. UL, Lublin 1924.
• Gough J.W., The Social Contract: A Critical Study of its Development, Clarendon Press, Oxford 1957.
• Góralski P., Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary w kodeksie karnym z 1997 roku na tle polskich kodyfikacji karnych z 1932 roku i 1969 roku, [w:] Nowa kodyfikacja prawa karnego, t. VIII, Wrocław 2001.
• Grotius H., O prawie wojny i pokoju, PWN, Warszawa 1957.
• Hegel G.W.F., Grundlinien der Philosophie des Rechts, [w:] Samtliche werke, Hrsg. H. Glockner, Bd. 7, Stuttgart 1928.
• Helvetius C., O umyśle, PWN, Warszawa 1959.
• Höffe O., Kategorische Rechtsprinzipien, Suhrkamp, Frankfurt am Main 1990.
• Hoffmann U., Ernst Ferdinand Kleins Lehre vom Verhältnis von Strafen und sichernden Maßnahmen, Triltsch, Breslau 1938.
• Honderich T., Punishment: The supposed Justifications, Harcourt Brace and World, New York 1970.
• Kaczmarek T., Kryminalno-polityczne założenia nowego kodeksu karnego, [w:] L. Bogunia (red.), Nowa kodyfikacja prawa karnego, t. III, Wrocław 1997.
• Kant I., Metaphysik der Sitten, L. Heimann, Berlin 1893.
• Kersting W., Die Politische Philosophie des Gesellschaftsvertrags, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1994.
• Krzymuski E., Teoryja karna Kanta ze stanowiska jego ogólnej nauki o rozumie praktycznym, Kraków 1882.
• Lernell L., Podstawowe zagadnienia penologii, Wyd. Praw., Warszawa 1977.
• Lessnoff M., Social Contract, MacMillan, London 1986. Locke J., Dwa traktaty o rządzie, PWN, Warszawa 1992.
• Marek A., Komentarz do kodeksu karnego - część ogólna, Wolters Kluwer, Warszawa 1999.
• Mącior W., Kara dostosowana do stopnia winy sprawcy, Rzeczpospolita 2003/5.
• Mącior W., Problematyczna reforma prawa karnego, Prz. Sąd. 1999/11/12.
• McCloskey H.J., A Non-utilitarian Approach to Punishment, [w:] M.D. Bayles (ed.), Contemporary Utilitarianism, P. Smith, New York 1968.
• Montesquieu de Ch. L., O duchu praw, Wyd. Antyk, Warszawa 2010.
• Noll P., Die etische Begründung der Strafe, J.C.B. Mohr, Tübingen 1962.
• Nozick R., Philosophical Explanations, Harvard University Press, Harvard 1981.
• Nozick R., Ograniczenie prewencyjne, [w:] Anarchia, państwo, utopia, Aletheia, Warszawa 1999.
• Ogden C.K., Introduction, [w:] J. Bentham, Theory of Legislation, Routledge & Kegan Paul Ltd., London 1950.
• Peretiatkowicz A., Idea umowy społecznej w rozwoju historycznym, Księg. Niemierkiewicza, Warszawa 1920.
• Platon, Prawa, PWN, Warszawa 1960.
• Porębski Cz., Umowa społeczna. Renesans idei, Wyd. Znak, Kraków 1999.
• Pufendorf S., De iure naturae et gentium, Clarendon Press, London 1934.
• Rau Z., Chmieliński M., Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, Scholar, Warszawa 2010.
• Salmonowicz S., Cesare Beccaria (1738-1794), reformator prawa karnego, TNT, Toruń 1995.
• Schmidthäuser E., Vom Sinn der Strafe, Vanderhoeck Ruprecht, Göttingen 1971.
• Smith A., Teoria uczuć moralnych, PWN, Warszawa 1989.
• Sprigge T.L.S., A Utilitarian Reply to Dr McCloskey, [w:] M.D. Bayles (ed.), Contemporary Utilitarianism, P. Smith, New York 1968.
• Śliwiński S., Polskie prawo karne materialne, Goebethner i Wolff, Warszawa 1946.
• Tatarkiewicz W., O szczęściu, PWN, Warszawa 1985.
• Ten C.L., Crime, Guilt and Punishment. A Philosophical Introduction, Clarendon Press, Oxford 1987.
• Tulejski T., Od zasady użyteczności do demokracji, Wyd. UŁ, Łódź 2004.