Problematyka dostosowania prawa spółek do norm Unii Europejskiej

• Autorzy: Krzysztof Tor
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego opracowania jest charakterystyka najważniejszych dyrektyw Wspólnoty Europejskiej oraz ocena na tym tle obowiązujących u nas przepisów prawa spółek czyli nowego kodeksu spółek handlowych. Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej stanowią najważniejszy fragment regulacji wspólnotowych w zakresie prawa handlowego. Celem niniejszego opracowania jest charakterystyka najważniejszych dyrektyw Wspólnoty Europejskiej oraz ocena na tym tle obowiązujących u nas przepisów prawa spółek czyli nowego kodeksu spółek handlowych. Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej stanowią najważniejszy fragment regulacji wspólnotowych w zakresie prawa handlowego. Mają one charakter wiążący dla każdego państwa członkowskiego, ale pozostawiają jednak w świetle art. 189 Traktatu znaczną swobodę władzom krajowym co do wyboru formy i metod wprowadzenia ich do porządku prawa wewnętrznego. Jest to więc nakaz skierowany pod adresem państwa członkowskiego aby dostosowało swe regulacje wewnętrzne do modelowego rozwiązania przyjętego w dyrektywach. Dostosowanie prawa wewnętrznego powinno nastąpić w określonych w dyrektywie terminach, a naruszenie tego obowiązku może nawet powodować w pewnych sytuacjach konsekwencje w formie obowiązku odszkodowawczego po stronie państwa wobec przedsiębiorców, ze względu na ujemne konsekwencje nie wprowadzenia w życie dyrektywy. Przedsiębiorca może np. wystąpić ze skargą do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przeciw państwu, które nie wywiązało się z obowiązków nałożonych przez dyrektywę. W odróżnieniu od dyrektywy rozporządzenie jako akt prawa wspólnotowego jest bezpośrednio obowiązujące, a więc państwo członkowskie nie ma tutaj obowiązku wydawania regulacji dostosowawczych. W dziedzinie prawa spółek do najważniejszych można zaliczyć następujące dyrektywy: Dyrektywę 1 z 1968 roku dotycząca rejestracji spółek (tę pominę w rozważaniach gdyż obejmuje wszystkich przedsiębiorców), Dyrektywę 2 z 1976 ku obejmująca zagadnienia tworzenia i zmian spółek akcyjnych. Dyrektywy 3 i 6 dotyczące łączenia i podziału spółek akcyjnych oraz Dyrektywy 11 i 12 regulujące kwestie ogłaszania danych o oddziałach spółek oraz jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Poza obowiązującymi już dyrektywami należałoby także pamiętać o istotnym tutaj projekcie dyrektywy piątej , gdyż ma on bardzo istotne znaczenie dla reguł funkcjonowania spółek akcyjnych w państwach Unii Europejskiej. Analiza omawianego materiału normatywnego wskazuje, że w wielu zasadniczych punktach obowiązujące przepisy prawa polskiego oraz rozwiązania zawarte w dyrektywach Unii są zbieżne. Co więcej, należy podkreślić, że porównanie przepisów obowiązujących prawa polskiego oraz prawa wspólnotowego wskazują na to, że prawo polskie wykracza wielokrotnie poza minimum określone prawem wspólnotowym. Ta wstępna ocena potwierdza wysoką wartość merytoryczną uregulowań dawnego kodeksu handlowego jak też nowego kodeksu spółek handlowych. Można jak się wydaje wyrazić tutaj nadzieję, że podobnie jak kodeks handlowy nowy kodeks będzie należał do najnowocześniejszych regulacji w zakresie prawa spółek w Europie. Nie oznacza to jednak ,że zbadany materiał normatywny nie sygnalizuje rozbieżności pomiędzy prawem polskim a prawem wspólnotowym, które wskazują na potrzebę dalszego poprawiania przepisów prawa polskiego. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Prawo spółek; Dyrektywy WE; Kodeks spółek handlowych; Prawo handlowe

EN

Company law; EC directives; Code of Commercial Companies; Commercial law

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Rocznik: 2003
• Tom: 1 Państwo, gospodarka, społeczeństwo w integrującej się Europie : materiały konferencyjne
• Strony: 97--122

Twórcy

autor

Krzysztof Tor

• Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie

Bibliografia

• Skubiszewski K., Wzajemny stosunek i związki pomiędzy prawem międzynarodowym i prawem krajowym, RPEiS 1986 nr 1, s. 4.
• Wyrozumska A., Metody wprowadzania prawa międzynarodowego w porządek krajowy, Acta Universitatis Lodzensis, Folia Iuridica 41, 1989, s. 45 .
• Hykawy I. Dyrektywa jako specyficzny środek harmonizacji prawa w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej PUG 1993 nr 8-9, s. 2
• Sołtysiński S.,Szajkowski A., Szwaja J., Komentarz KH Warszawa 1994 s. 191-192.
• Skrzydło-Tefelska E., Skubisz R., Skuteczność wewnętrzna prawa międzynarodowego, Układ Europejski a wybrane kwestie spółek z udziałem podmiotów zagranicznych- Rejent, 1994 nr 10, s. 43.
• Uchwała SN z 2 marca 1993r, OSNCP z 1993r, zeszyt 10 poz.167.
• Żuławska Cz., Aporty w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, przedmiot i wycena - Przegląd Sądowy 1993 nr 7-8.
• Prawo Spółek, zarys - A. Jakubecki, A. Kidyba, J. Mojak, R. Skubisz, PWN, wyd. 2, 1999, s. 138-139.
• Ustawa Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 1999r. nr 101 poz. 1178 z późniejszymi zmianami).
• Szamański A., Europejskie prawo spółek [w:] Prawo Spółek, red. S. Włodyka, Kraków 1996. s. 690 .