Zróżnicowanie przestrzenne absorpcji funduszy Unii Europejskiej w rolnictwie polskim jako problem badawczy i aplikacyjny

• Autorzy: Roman Rudnicki

Warianty tytułu

Spatial Differences in the Absorption of European Union Funds by Polish Agriculture as a Research and an Application Problem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy wybranych problemów analizy zróżnicowania przestrzennego funduszy UE w rolnictwie polskim. Zagadnienie to scharakteryzowano na przykładach pojedynczych działań pomocowych (rys. 1, 2), uwzględniając problem zmiany w czasie ich układów przestrzennych (rys. 3). Zaprezentowano także przykłady ujęć badawczych opartych o podział działań pomocowych UE na wybrane grupy (rys. 4, 5, 6). W artykule przedstawiono także ujęcie syntetyczne funduszy UE w rolnictwie - ich strukturę (rys. 7) i ogólny poziom (rys. 8, 9). Wykazano, że wsparcie finansowe gospodarstw rolnych w Polsce, ze względu na bardzo wysokie płatności (93 mld zł w latach 2002-2010) oraz silne zróżnicowanie przestrzenne, jest szczególnie ważnym problemem badawczym i aplikacyjnym we współczesnych badaniach geograficzno-rolniczych. (abstrakt oryginalny)

EN

This article deals with selected problems in an analysis of spatial differences in the use of EU funds in Polish agriculture. Individual assistance measures were taken as examples (Fig. 1. Proportion of accepted applications for sugar payments in the total number of AR & MA-registered agricultural producers; Fig. 2. Decisions granting payments under SOP_Agri for the diversification of agricultural activity as per cent of the total number of farms) to show how their spatial pattern changed over time (Fig. 3. Types of change in the level of absorption of EU means for the diversification of economic activity in agriculture over the years 2002-2004 - SAPARD, 2004-2006 - SOP_Agri, and 2007-2010 - RDP). Examples are also given of research approaches based on the division of EU assistance measures into selected groups (Fig. 4. Proportion of applications for improvement of the competitiveness of agriculture in the total number of applications for EU assistance measures; Fig. 5. Index of the absorption of CAP funds intended to improve the technical equipment of farms; Fig. 6. Proportion of active forms of payment - SOP_Agri and RDP projects, without LFA - in the total amount of Common Agricultural Policy funds obtained). The article also presents a synthetic approach to the EU funds in agriculture: their structure (Fig. 7. Types of activity of agricultural holdings in obtaining EU funds by the proportion of farms applying for funds within in the given group of internal features of agriculture in the total number of applications granted) and general level (Fig. 8. Index of the activity of farms in obtaining CAP funds - applications under operational programmes in % of the total number of farms; Fig. 9. Funds of EU agricultural support programmes per hectare of agricultural land). It is demonstrated that the financial support of farms in Poland is an especially important research and application problem in today's agricultural-geography studies because of the very large sums granted (93 billion zlotys over the years 2002-2010) and wide spatial differences in their allocation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wspólna Polityka Rolna; Gospodarstwa rolne; Fundusze unijne; Fundusze strukturalne; Środki unijne; Dopłaty dla rolnictwa; Rolnictwo; Zróżnicowanie przestrzenne

EN

Common Agricultural Policy (CAP); Arable farm; EU funds; Structural funds; EU funds union; Payments for agricultural; Agriculture; Spatial differentiation

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 13 Koncepcje i problemy badawcze w geografii wsi
• Strony: 71--92

Twórcy

autor

Roman Rudnicki

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Bański J., 2007, Geografia rolnictwa Polski, PWE, Warszawa.
• Brzózka M., 2006, Wizja polskiej wsi i rolnictwa [w:] Polska wieś 2008, Raport o stanie wsi, FDPA, Warszawa.
• Głębocki B., 2007, Rolnictwo [w:] Rogacki H. (red.), Geografia społeczno-ekonomiczna Polski, PWN, Warszawa.
• Kołodziejczak A., Rudnicki R., 2012, Instrumenty Wspólnej Polityki Rolnej ukierunkowane na poprawę środowiska przyrodniczego a planowanie przestrzenne rolnictwa, "Acta Scientiarum Polonorum, Administratio Locorum", 11 (2).
• Kowalczyk S., 2007, Fundusze Unii Europejskiej w rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 3, Warszawa.
• Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006, 2004, Ministerstwo Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa.
• Poczta W., 2008, Skala korzyści uzyskiwanych przez rolnictwo w wyniku wejścia Polski do UE (analiza uwzględniająca zróżnicowanie regionalne, główne kierunki produkcji rolniczej i główne typy gospodarstw rolnych w pierwszym okresie akcesji - lata 2004-2006) [w:] Wpływ integracji z Unią Europejską na polską gospodarkę żywnościową, Raporty Programu Wieloletniego 2005-2009, nr 90, IERiGŻ PIB, Warszawa.
• Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013, 2007, Ministerstwo Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa.
• Racine J.B., Reymond H., 1977, Analiza ilościowa w geografii, PWN, Warszawa.
• Rudnicki R., 2007, Absorpcja funduszy Unii Europejskiej jako nowy przedmiot badań geograficzno-rolniczych [w:] Kiniorska I., Sala S. (red.), Nauki geograficzne w badaniach regionalnych, t. 2, Rola geografii społeczno-ekonomicznej w badaniach regionalnych, Materiały 56 Zjazdu PTG, Kielce.
• Rudnicki R. (red.), 2008, Przedakcesyjny Program Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich SAPARD - studium przestrzenne, Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM w Poznaniu, Seria: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 2, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Rudnicki R., 2009a, Renty strukturalne jako czynnik przemian agrarnych i demograficznych w rolnictwie polskim w latach 2004-2006, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Rudnicki R., 2009b, Zróżnicowanie przestrzenne realizacji celów i priorytetów Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich w Polsce w latach 2004-2006 [w:] Jażewicz I. (red.), Współczesne problemy przemian strukturalnych przestrzeni geograficznej, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku, Słupsk.
• Rudnicki R., 2010, Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce w latach 2004-2006, Seria: Studia i Prace z Geografii i Geologii, nr 17, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Rudnicki R., 2012, Instrumenty Wspólnej Polityki Rolnej ukierunkowane na różnicowanie działalności gospodarczej w rolnictwie jako czynnik aktywizacji wiejskiego rynku pracy w Polsce w latach 2003-2010 [w:] Kamińska W., Heffner K. (red.), Wiejskie rynki pracy - zasoby, aktywizacja, nowe struktury, "Studia KPZK PAN", t. CXLV, Warszawa.
• Sektorowy Program Operacyjny "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich", 2004, Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004- 2006, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.