Ubóstwo poza sferą konieczności egzystencjalnej

• Autorzy: Aleksander Lipski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Słowo ubóstwo i pokrewne mu kategorie niedostatku, biedy czy nędzy przywodzą na myśl skojarzenia budzące niepokój, a niekiedy nawet trwogę ze względu na dość powszechną niechęć do tego, by żyć w ubóstwie, "cierpieć niedostatek", "klepać biedę", nie mówiąc już o tym, że zdarza się "popaść w nędzę". Te i inne zwroty frazeologiczne w rodzaju "biedy z nędzą", "obrazu nędzy i rozpaczy", "brudu, smrodu i ubóstwa" czy "nędzy, która (aż) piszczy", często występujące w języku potocznym, znamionują pewien afektywno-wartościujący syndrom rodzący więcej emocji i wzruszeń niż uporządkowanych, trzeźwych i racjonalnych poglądów. Jeśli idea ubóstwa została przywołana otwarcie pod osąd naukowego dyskursu, to należy, jak sądzę, wyjść poza obszar frywolno-literackich asocjacji i potraktować ją bardziej jako hasło wywoławcze, symboliczny zwiastun pewnego zjawiska społecznego niż precyzyjną pod względem wymogów formalnych jego konkretyzację. Przekładając tę ideę na język operujący bardziej jednoznacznym i precyzyjnym aparatem pojęciowym, możemy ją zdefiniować jako nieistnienie bądź zakłócenie stanu równowagi między określonym systemem wartości-potrzeb a poziomem ich zaspokojenia. Jeśli przyjmiemy, że poziom zapewniający ową równowagę jest funkcją w określony sposób zdefiniowanych potrzeb, to możemy powiedzieć, że koniecznym warunkiem pojawienia się poczucia ubóstwa (identyfikacji wskazanego stanu nierównowagi) jest istnienie danych potrzeb. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Ubóstwo; Egzystencjalizm; Kultura; Społeczeństwo

EN

Poverty; Existentialism; Culture; Society

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 1993
• Tom: Ubóstwo jako problem polityki społecznej
• Strony: 17--25

Twórcy

autor

Aleksander Lipski

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• Schütz: The Well-informed Citizen. W: Collected Papers. T. 2, The Hague 1964
• A. Lipski: Uczestnictwo w kulturze jako zjawisko społeczne. "Polityka Społeczna" 1987, nr 1
• M. Mead: Kultura i tożsamość. Warszawa 1978
• K. Pomian: Die Krise der Zukunft. W: Über die Krise Hrsg. K, Michalski, Stuttgart 1986, S. 116, 119
• G. Graff: Mit przełomu postmodernistycznego. W: Nowa proza amerykańska. Praca zbiorowa pod red. Z. Lewickiego. Warszawa 1983, s. 88
• H. Marcuse: Człowiek jednowymiarowy. Warszawa 1991, s. 25