Zagrożenia dla przyszłego rozwoju ChRL

• Autorzy: Bronisław Ryś

Warianty tytułu

Threats to the Future Development of PRC

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W nowym XXI wieku Chiny, dzięki rozwijającej się w błyskawicznym tempie gospodarce stają się na naszych oczach największą potęgą światową. Ich rozwój trwa już ponad trzydzieści lat. W grudniu 1978 roku Deng Xiaoping zapoczątkował na Plenum Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin proces stopniowej liberalizacji gospodarki, która w tym czasie znajdowała się na skraju upadku. Następne pokolenie przywódców poprowadziło partię w kierunku szerokiego otwarcia na świat zewnętrzny, będącego zapowiedzią późniejszego, aktywnego związania się Chin ze światem w roli ważnego partnera handlowego. W latach 1991-2000 gospodarka rozwija się bardzo szybko, PKB rósł przeciętnie 10,1% rocznie, to jest więcej niż w poprzedniej, wyjątkowo dobrej dekadzie 1981-1980, kiedy wzrastał o 7,3%. Chińskie tanie towary podbijały rynki, czemu dodatkowo pomogło zdewaluowanie w połowie dekady juana (od 1993 roku powiązanego z dolarem amerykańskim) o 40%. Pomiędzy rokiem 2007 i 2012 chińska gospodarka wzrosła o blisko 60%. Zaś kraje Azji wschodzącej, liczone jako całość, wzrosły o prawie 50%. Warto także pamiętać, że Chiny dysponują największymi rezerwami walutowymi na świecie wartymi 3,2 bln dolarów. Państwo Środka jest całkowicie przekonane, że rysuje się przed nim świetlana przyszłość, w której dorówna potędze Stanów Zjednoczonych na arenie międzynarodowej. Od rozpoczęcia reform gospodarczych w 1978 roku, z roku na rok radykalnie rośnie wpływ Chin na resztę globu, a wszelkie prognozy wskazują na to, że wpływ ten będzie zwiększał się w jeszcze szybszym tempie. Kreowanie Chin Ludowych na "wschodzące supermocarstwo XXI wieku" - mimo iż chińscy przywódcy głęboko w to wierzą - w reszcie świata nadal budzi rozmaite wątpliwości. Dotyczą one nawet wiarygodności podawanych przez Pekin do publicznej wiadomości imponujących wskaźników. Ustrój polityczny Chin nadal pozostaje głęboko skostniały. Pojawiają się zasadnicze pytania: czy państwo to może być efektywnie rządzone przez Partię Komunistyczną? Czy przywódcą może być człowiek, który w 2007 roku swoje sprawozdanie przygotowane na odbywający się co pięć lat krajowy zjazd partyjny zatytułował: "unieśmy zwycięstw na drodze budowy dostatniego pod każdym względem, średnio zamożnego społeczeństwa"? Historia Chin jest historią reżimów autorytarnych. Czy owa wielowiekowa tradycja, na którą powołuje się Partia Komunistyczna jest wciąż aktualna w dzisiejszej Chińskiej Republice Ludowej? Czy implikuje niechybną zmianę formy rządów, czy może jednak stabilizacja o znamionach komunizmu oraz rosnący dobrobyt w zupełności wystarczą większości społeczeństwa silnie doświadczonego burzliwymi wydarzeniami sprzed lat? Czy pod względem politycznym, ekonomicznym i społecznym władza podoła stojącym przed nią nowym wyzwaniom? - oto zasadnicze kwestie nowego XXI wieku, nad którymi z niepokojem zastanawia się i próbuje rozstrzygnąć cały cywilizowany świat. (fragment tekstu)

EN

The main goal of the study is to comment on the crucial issue of the future development of the fastgrowing economy of China and the threats to its further progress. Middle Kingdom has been called the leader of the world's economy by analysts and media for years. The economic forecasts often indicate that in course of about dozen years China will have a higher rate of Gross Domestic Product (GDP) than the USA. These forecasts seem somewhat naive. The author makes an attempt to explain why the defenders of such prognoses are wrong. There are several reasons for this, among others: malfunctioning bank system, regulated currency exchange, the danger of environmental disaster and energy crisis, increasing negligence in environmental protection, demographic situation, internal conflicts and potential danger of armed conflicts in the region.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkt krajowy brutto (PKB); Waluty światowe; System bankowy

EN

Gross domestic product (GDP); World currency; Banking system

• Czasopismo: Nauka, Gospodarka, Społeczeństwo
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1 (4)
• Strony: 215--242

Twórcy

autor

Bronisław Ryś

• Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie

Bibliografia

• B. Ryś, Za Wielkim Murem, Warszawa 2011, s. 11-16.
• J. Fenby, Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009, s. 39-40.
• J. Makowski, Geografia regionalna świata. Wielkie regiony, Warszawa 2008, s. 120.
• A. Markowski, R. Pawelec, Nowy słownik wyrazów obcych i trudnych, Warszawa 2005, s. 770.
• D. Harvey, Neoliberalizm. Historia katastrofy, Warszawa 2008, s. 199-200.
• O. Weggel, Chiny, Warszawa 2006, s. 171-173.
• Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1996, tom 3, s. 132.
• K. Iwańczuk (red.), Chiny w stosunkach międzynarodowych, Lublin 2003, s. 71.
• H. Wang, China's, New Order: Society, Politics and Economy In Transition, New York 2005, passim
• W. Chamala, Fakty i mity o Chinach, www.lewica.pl z 12 czerwca 2005 r.
• A. Bolesta, Chiny w okresie transformacji, Warszawa 2006, s.14.
• S. Zapaśnik, Chińska droga do potęgi [w:] "Tygodnik Solidarność" 2003, nr 18, s. 41, www.wikipedia.org (stan na dzień 01.12.2008).