Znaczenie teorii przedstawień zbiorowych Emile Durkheima

• Autorzy: Dorota Snarska
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Emile Durkheim dążył do wyraźnego oddzielenia socjologii od dyscyplin takich jak filozofia czy psychologia [Mitchell, 1966: 19-20]. O odrębności nauki, można mówić wtedy, gdy przedmiotem dociekań są jej właściwe obiekty badawcze, a w teorii socjologicznej Durkheima były to fakty społeczne. Koncepcję faktów społecznych można rozpatrywać w kilku wymiarach. Przede wszystkim należy traktować je jak rzeczy i powinny być badane empirycznie, co oznaczało zarzucenie metod objaśniania zjawisk społecznych wyłącznie na drodze spekulatywnej i introspekcyjnej. "Pojęcie faktu społecznego zawiera w sobie kilka elementów, o oddzieleniu socjologii od filozofii decyduje idea, iż fakty społeczne są traktowane jako rzeczy. Skoro zaś, są traktowane jako rzeczy, to fakty społeczne są empiryczne, nie filozoficzne" [Ritzer, 1988: 70]. Są one zewnętrzne wobec jednostki i to właśnie wyklucza introspekcję. Durkheim był, więc przekonany, że istotną konsekwencją jego koncepcji jest wyraźne przesunięcie orientacji analitycznych i poszerzenie perspektywy badawczej poprzez bezpośrednie odwołanie się do rzeczywistości społecznej. Podkreślanie znaczenia studiów empirycznych jest cechą wyróżniającą teorię Durkheima od opracowań ewolucjonistycznych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Socjologia; Socjologia kultury; Antropologia; Archetypy

EN

Sociology; Sociology of culture; Anthropology; Archetypes

• Czasopismo: Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 1
• Strony: 81--103

Twórcy

autor

Dorota Snarska

Bibliografia

• Banaszczyk, T. 1989. Studia o przedstawieniach zbiorowych czasu i przestrzeni w durkheimowskiej szkole socjologicznej, Wrocław.
• Buchowski, M. 1985. Inspiracje Durkheimowskie w antropologicznych teoriach magii, w: O kulturze i jej badaniu, K. Zamiara /red./, Warszawa.
• Durkheim, E. 1990. Elementarne formy życia religijnego, Warszawa.
• Durkheim, E. 1999. O podziale pracy społecznej, Warszawa.
• Durkheim, E. 1968. Zasady metody socjologicznej, Warszawa.
• Engler, B. 1985, Personality Theories, Boston.
• Fabiś, P. 2008. Emile Durkheim jako teoretyk kultury, Poznań.
• Gellner, E. 1995. Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice o metodzie i wyjaśnianiu antropologicznym, Kraków.
• Horowitz, I. L. 1968. Professing Sociology: Studies in the Life Cycle of Social Science, Chicago.
• Jacobi, J. 1968. Psychologia C. G. Junga, Warszawa.
• Jarvie, I. C. 1984. Rationality and Relativism: In Search of a Philosophy and History of Anthropology, London.
• Jung, C. G. 1993. Archetypy i symbole, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa.
• Jung, C. G. 1959. The Archetypes and the Collective Unconscious, w: The Collected Works, t. 9:1, Princeton.
• Jung, C. G. 1972. The Spirit in Man, Art, and Literature, w: The Collected Works, t. 15, Princeton.
• Kasler, D. 1988. Max Weber: An Introduction to his Life and Work, Chicago.
• Levi-Strauss, C. 1962. Social Structure, w: Anthropology Today, S. Tax /ed./, Chicago.
• Levy-Bruhl, L. 1992. Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych, Warszawa.
• Mieletinski, E. 1981. Poetyka mitu, Warszawa.
• Mitchell, G. D. 1966. Sociology: The Study of Social Systems, London.
• Piróg, M. 1999. Psyche i symbol, Kraków.
• Rex, J. 1984. Trzydzieści tez o epistemologii socjologii i o metodzie w socjologii, w: Kryzys i schizma, E. Mokrzycki /wyb./, t. 2, Warszawa.
• Ritzer, G. 1988. Sociological Theory, New York.
• Strensky, I. 1987. Four Theories of Myth in Twentieth-Century History: Cassirer, Eliade, Levi-Strauss and Malinowski, Houndmills.
• Ware, C. 1966. Panikkar K. M., Romein J. M., History of Mankind. Cultural and Scientific Development. The Twentieth Century, London.
• White, L. A. 193. The Science of Culture: A Study of Man and Civilization, New York.