Eco-philosophy in the Buddhist Doctrine

Czasopismo

---

• Autorzy: Jerzy Tutaj

Warianty tytułu

Ekofilozofia w doktrynie buddyjskiej

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem tego artykułu jest przedstawienie w zarysie stosunku doktryny buddyjskiej do otaczającego nas świata. Tytuł artykułu wskazuje na związek treści z tym, o czym nauczał Budda i założeniami ekofilozofii, które w Polsce propaguje Henryk Skolimowski. Twierdzenie, że człowiek jest cząstką natury, a w przyrodzie przeważa kooperacja nad konkurencją, istnieje tożsamość mikro- i makrokosmosu i należy powściągać konsumpcyjne pragnienia, zostało sformułowane na pierwszym w świecie Wydziale Ekofilozofii na Politechnice Łódzkiej i jest zbieżne z naukami buddyzmu oraz innymi poglądami twórców filozofii czy religii Wschodu. Niejednokrotnie już stawiano tezę, że ruch ekologiczny jest kolejnym przykładem odejścia od materii, od jej nieustannej modernizacji, nieposkromionego rozwoju do ducha, do natury, do wartości wschodniego kręgu kulturowego. Ekologiczny światopogląd wschodnich filozofii jest bez wątpienia jednym z głównych powodów ogromnej popularności, jaką w ostatnich dziesięcioleciach zdobyły na Zachodzie wschodnie wartości duchowe. Kultura zachodnia jest wciąż zdominowana przez mechanistyczny, fragmentaryczny obraz świata. Wschód natomiast podkreśla zasadniczą jedność wszechświata. Buddysta uświadamia sobie jedność i wzajemne powiązanie wszechrzeczy. Stara się wyjść poza koncepcję odrębnej, jednostkowej jaźni. W odróżnieniu od zachodniego systemu przemysłowego, który jest oparty na rywalizacji i konkurencji, rozum Wschodu proponuje równowagę i harmonię. Umysł Wschodu otwarty jest na człowieka i naturę, które tworzą kosmiczną jedność. Dla człowieka Wschodu Ziemia jest święta - podobnie rośliny ¡zwierzęta. W tym świętym świecie człowiek z szacunkiem odnosi się do środowiska. (fragment tekstu)

EN

The article presents the outline of the Buddhist doctrine's viewpoint on the surrounding world, Buddha's teachings focus on the transcending above the human desires, which bind us to the painful existence. Life is perceived as an element of the universe. Buddhist consciousness interprets individual being as illusory; it gets meaningful only as a part of the higher, unified existence. The attitude towards nature is characterised by attachment and harmony. The article accentuates the similarity of Buddha's teachings to eco-philosophy, which was popularised in Poland by Henryk Skolimowski.(author's abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekologia; Ochrona środowiska; Filozofia; Buddyzm

EN

Ecology; Environmental protection; Philosophy; Buddhism

• Czasopismo: ---
• Strony: 137--145

Twórcy

autor

Jerzy Tutaj

• Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości

Bibliografia

• W. P. Carus, Nauka Buddhy, Biblioteka Polsko-Indyjska 1962
• Radhakrishnan, Filozofia Indyjska, Warszawa 1973
• B. Zenji: Umarły; za: D. T. Suzuki, Mądrość Pustki, "Literatura na Świecie" 1987 nr 1
• A. L. Layman, Gautama Buddha, Berlin 1912
• W. Dynowska, Antologia Indyjska, Warszawa 1968
• J. Tutaj, Kategorie analityczne w buddyzmie, SWG, 1997
• A. Basham, Indie, Warszawa 1973