Człowiek jako podmiot działań etycznych

• Autorzy: Ireneusz Świtała
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

(...) Etyka zajmująca się podmiotowością człowieka ukazuje wyraźnie istotę człowieczeństwa, na którą składa się wolność wyboru działań nacechowanych moralnie, a także możliwość oceny etycznej oraz zdolność do wyrażenia w tej kwestii sądu będącego motywacyjną podstawą dla przyjęcia określonej postawy czy podjęcia działań. Owa podmiotowość pozwala też wyróżnić kategorię godności człowieka oraz wspólnotę człowieczeństwa zakotwiczoną w czynie - wypływającym z woli osoby i kierowanym ku drugiej osobie. Za fundament stosunków międzyludzkich uważana jest nienaruszalność czyjegoś dobra. W tym kontekście jawi się także ludzka osobowa godność oraz zachowanie wolności woli, dla której jedynym ograniczeniem są możliwe skutki naruszające harmonię etyczną, czyli relację powstającą w chwili spotkania się człowieka z człowiekiem, relację składającą się na ustalony porządek społeczny. Naruszenie owego porządku mogłoby być katastrofalne dla ludzkości, uwzględniając społeczny, ogólnoludzki wymiar człowieczeństwa. Zachwianie etycznego porządku może być także niszczące bezpośrednio dla samego człowieka - tak sprawcy, jak i ofiary niegodziwego czynu - przynosząc efekty w wymiarze materialno-przedmiotowym, jak też emocjonalno-psychologicznym czy też duchowym. Stwierdzenie to łączy etykę chrześcijańską z etyczną perspektywą pozbawioną religijnej sankcji. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia człowieka; Etyka

EN

Human philosophy; Ethics

• Czasopismo: Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 2
• Strony: 5--13

Twórcy

autor

Ireneusz Świtała

Bibliografia

• Baláž, I. 2005. Problémy masmediálnej etiky, In: Viera a Život, Trnava: Dobrá kniha, Roč. XV., č.: 3.
• [Brandt, R.B. 1996. Etyka. Zagadnienia etyki normatywnej i metaetyki, przeł. B. Stanosz, Warszawa.
• Dancák, P. 2006. Wolność jako odpowiedzialność. In: Dianoia. Nr 2.
• Dančišin, V. 2001. Zdiskreditovaný anarchizmus. In: Gbúrová, M. (ed.): Ideológie na prahu III. tisícročia. Prešov, FF PU v Prešove.
• Dančišin, V. 2006. A New Name for Anarchism? In: Dianoia - Miedzynarodowe Studia Humanistyczne, Nr. 1.
• Dupkala, R. 2008. Recepcja filozofii europejskiej na Słowacji, Warszawa.
• Gołoś. M. 2006. Filozofia polityki Johna Locke`a, Warszawa.
• Mihina, F. 2008. Racjonalność. Zarys genealogii modeli i problemów, Warszawa.
• Linton, R. 2000. Kulturowe podstawy osobowości, Warszawa.
• Pater, D. 2006. Praca ludzka jako naturalny sakrament, Warszawa.
• Ryziński, R. 2005. Proust tragiczny. Hermeneutyka jako wybawienie. in: Problemy tragedii i tragizmu. Studia i szkice. pod red. Haliny Krukowskiej, Jarosława Ławskiego, Białystok.
• Słomski, W. 2007. Człowiek u progu XXI wieku - dramat wyborów etycznych, in: Parerga Nr 4.
• Słomski, W. 2007. Etyka a filozofia, in: Parerga Nr 3.
• Słomski, W. 2007. Etyka, Warszawa.
• Stolárik, S. 1997. Zbytočná filozofia? In: Verbum, roč. 8, č. 4.
• Stolárik, S. 1998. Stručne o dejinách filozofie. Košice: Kňazský seminár.
• Stolárik, S. 2000. Život ako existenciálny pohyb vo filozofii Jana Patočku, Prešov, Vydavateľstvo Michala Vaška.
• Styczeń, T., Merecki, J. 2007. ABC etyki, Lublin.
• Wawrzonkiewicz, A. 2003. Amerykański renesans konserwatyzmu w połowie XX wieku, in : Filozofia polska w okresie transformacji ustrojowej, Siedlce.