Zrównoważona gospodarka zasobami surowca drzewnego w Polsce

• Autorzy: Ewa Ratajczak

Warianty tytułu

Sustainable Management of Wood Resources in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przyspieszenie tempa zmian zachodzących we współczesnej gospodarce, a także dylemat racjonalnego wyboru między stale rosnącymi potrzebami społecznymi a ograniczonością zasobów surowców naturalnych dotyczy również drzewnictwa i procesu gospodarczego wykorzystywania drewna. Celem artykułu jest analiza i ocena realizacji zrównoważonego gospodarowania zasobami surowca drzewnego w Polsce, wraz z próbą określenia roli zasobów leśnych w procesie zaspokajania potrzeb społecznych. W Polsce lasy i zasoby drzewne powinno się traktować jako strategiczne zasoby naturalne, o czym decyduje wielkość powierzchni lasów, zasobna baza surowca drzewnego i duża produkcja drewna. Jakkolwiek drewno jest surowcem odnawialnym, jednak w długim czasie wymaga poszukiwań innych źródeł tego surowca, alternatywnych wobec zasobów leśnych (odpady produkcyjne i poużytkowe, drewno z upraw plantacyjnych), a także upowszechniania technologii materiałooszczędnych i bezodpadowych, w tym - dążenia do realizacji idei kaskadowego zużycia surowca. W ostatnich latach zaszły w Polsce istotne zmiany w sferze konsumpcji drewna (i jego pochodnych), powodujące między innymi pojawienie się problemu wyboru między zużyciem przemysłowym a energetycznym, przy czym ze względu na większą wartość dodaną preferowane powinno być zużycie materiałowe. Stosunkowo nowa perspektywa w postrzeganiu rozwoju gospodarczego, uwzględniająca jego uwarunkowania społeczne, uwidacznia jednocześnie szczególną rolę i znaczenie leśnictwa i sektora drzewnego w procesie zapobiegania zmianom klimatu, a także w rozwoju terenów niezurbanizowanych, w tym w kreowaniu "zielonych" miejsc pracy. Ogólnie biorąc, powszechna w Polsce wielofunkcyjna gospodarka leśna oraz stosunkowo wysoki stopień realizacji zasad zrównoważonej gospodarki zasobami leśnymi wpływają na poprawę warunków i jakości życia polskiego społeczeństwa.(abstrakt oryginalny)

EN

Acceleration of the rate of changes taking part in the contemporary economy as well as the dilemma of rational choice between the constantly growing social needs and the limited nature of natural resources concerns also the wood sector and the process of economic use of wood. An aim of the article is to analyse and assess sustainable management wood resources in Poland, together with an attempt to define the role of forest resources in the process of meeting social needs. In Poland, forests and wood resources should be treated as strategic natural resources, what is decided by the size of forest area, affluent base of wood commodity and a large wood production. Though wood is a renewable commodity, notwithstanding in a long run it requires exploration of other sources of this commodity, alternative to the forest resources (production and postconsumer waste, wood from industrial plantations) as well as dissemination of material-saving and waste-free technologies, including the strive for implementation of the idea of cascade use of commodity. Recently, there have taken place in Poland important changes in the sphere of wood consumption (and its derivatives), causing, inter alia, occurrence of the problem of choice between the industrial and energy-related consumption and, due to larger value added, there should be preferred the material use. A relatively new perspective in perception of the economic development, taking into account its social determinants, displays, at the same time, a specific role and importance of forestry and the wood sector in the process of preventing climate changes as well as in development of non- urbanised areas, inclusive of creating "green" workplaces. In general, the common in Poland many-functional forestry and a relatively high degree of implementation of the principles of sustainable management of wood resources affect improvement of the conditions and quality of life of the Polish society. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Leśnictwo; Rozwój zrównoważony; Rynek surowców; Gospodarka leśna; Jakość życia

EN

Forestry; Sustainable development; Materials market; Forest economy; Quality of life

• Czasopismo: Konsumpcja i Rozwój
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2 (7)
• Strony: 15--27

Twórcy

autor

Ewa Ratajczak

• Instytut Technologii Drewna, Poznań

Bibliografia

• Borecki T., Dawidziuk J. (2011), Ocena rozwoju, produkcyjności, struktury i przeznaczenia zasobów leśnych, Materiały z konferencji pt. Strategia rozwoju lasów i leśnictwa w Polsce do 2030 roku, Sękocin Stary, 15-17 marca.
• Dawidziuk J. (2012), Stan obecny oraz prognozy rozwoju i użytkowania zasobów leśnych, Materiały z konferencji pt. Przyrodnicze i gospodarcze aspekty produkcji oraz wykorzystania drewna - stan obecny i prognoza, Instytut Badawczy Leśnictwa, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Sękocin Stary, 20-22 marca.
• Dawidziuk J., Neroj B. (2012), Stan aktualny oraz prognozy rozwoju użytkowania zasobów drzewnych w PGL Lasy Państwowe oraz w lasach prywatnych do 2040 r, Materiały z konferencji pt. Biomasa Leśna. Produkcja - Dystrybucja - Konsumpcja, Łagów, 5-6 czerwca.
• GUS (1968), Rocznik Statystyczny Leśnictwa 1945-1967, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• GUS (2012a), Eksport i import za 01-12 2012r. dane rzeczywiste ostateczne dla Instytutu Technologii Drewna [arkusz MS Excel], Departament Handlu i Usług GUS (materiały niepublikowane).
• GUS (2012b), Z-06 Sprawozdanie o pracujących, wynagrodzeniach i czasie pracy, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy GUS (materiały niepublikowane).
• GUS (2013a), Leśnictwo, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• GUS (2013b), Ochrona środowiska, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• GUS (2013c), Rocznik Statystyczny Handlu Zagranicznego, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• GUS (2013d), Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2013, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• GUS (2013e), Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze Regon w 2012 roku, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• Howe J., Bowyer J., Fernholz K. (2006), Innovations and design & construction. Opportunities for the wood industry, Dovetail Partners inc., www.dovetailinc.org/dovetailibioenergy0306.html [dostęp: 12.06.2013].
• Jaszczak R. (red.), (2012), Zrównoważona gospodarka zasobami leśnymi, Materiały ogólnopolskiej konferencji, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Europejska Platforma Technologiczna Sektora Leśno-Drzewnego, Instytut Technologii Drewna, Poznań, 21 marca.
• Poznański R. (2011), Wybór pożądanego kierunku rozwoju zasobów drzewnych, Materiały z konferencji pt. Strategia rozwoju lasów i leśnictwa w Polsce do 2030 roku, Instytut Badawczy Leśnictwa, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Sękocin Stary, 15-17 marca.
• Ratajczak E. (2011), Popyt na drewno w Polsce - zmiany strukturalne oraz możliwości zaspokojenia, Materiały z konferencji pt. Strategia rozwoju lasów i leśnictwa w Polsce do 2030 roku, Instytut Badawczy Leśnictwa, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Sękocin Stary, 15-17 marca.
• Ratajczak E. (2013), Sektor leśno-drzewny w zielonej gospodarce, Wydawnictwo Instytutu Technologii Drewna, Poznań.
• Ratajczak E. (red.), Bidzińska G., Szostak A. (2011), Foresight w drzewnictwie - Polska 2020, Wydawnictwo Instytutu Technologii Drewna, Poznań.
• Ratajczak E., Szostak A., Bidzińska G. (2006), Zużycie materiałów drzewnych w gospodarce, Wydawnictwo Instytutu Technologii Drewna, Poznań.
• Rogall H. (2010), Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka, Zysk i Sk-a, Poznań.
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 2001 r., nr 100, poz. 1085).