Opieka i wychowanie - problemy, trudności wychowawcze dzieci i młodzieży przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych

• Autorzy: Elżbieta Zieja

Warianty tytułu

Social Care and Education - Educational Problems and Difficulties of Children and Teenagers in Emergency Care and Education Institutions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Trudności wychowawcze to wszelkiego rodzaju czynniki wewnętrzne i zewnętrzne utrudniające prawidłowe zachowanie dzieci i młodzieży. Błędy w funkcjonowaniu rodziny mogą przejawiać się w różnym stopniu i z różnym natężeniem. Objawiają się w nieczęstych, okazjonalnych niewłaściwych reakcjach wobec dziecka, zupełnym brakiem opieki oraz zaniedbaniem. To właśnie rodzina powinna być fundamentem dla młodego człowieka, dając poczucie bezpieczeństwa, przynależności, miłości, wzorce norm moralnych, wzorce ról społecznych w przyszłości pełnionych. Rodzice często popełniają błędy wychowawcze stosując niewłaściwe typy wychowania. Wreszcie wpływ środowiska rówieśników, odgrywa niebagatelną rolę w powstawaniu różnych trudności wychowawczych. Jest czymś oczywistym, że kontakt z rówieśnikami jest niezbędny do prawidłowego rozwoju społecznego, ale także emocjonalnego każdego człowieka. Uczestniczenie w życiu takiej grupy, zaspokaja wiele potrzeb, m.in. akceptacji, znaczenia, uznania. O ile dziecko chce przynależeć do grupy, musi zaakceptować normy w niej panujące. Często dzieci niemające oparcia w domu rodzinnym, za wszelką cenę chcą należeć do grupy rówieśniczej, nie zawsze z dobrymi konsekwencjami dla siebie. Przejmują jej wzorce zachowań, jako swoje, bezkrytycznie się im podporządkowując. Rodzi to często gotową matrycę zachowań aspołecznych i prowadzi do demoralizacji i przestępczości. Domy dziecka są w Polsce najbardziej znaną formą opieki całkowitej nad dziećmi opuszczonymi. Przebywają w nich wychowankowie, którzy z różnych powodów nie mogą być umieszczeni w rodzinnych formach opieki. Do tego typu placówek kierowane są często dzieci w znacznym stopniu zaniedbane, odbiegające od normy rozwoju psychofizycznego, przejawiające zaburzenia osobowości oraz nieprzystosowanie społeczne. Podstawową racją istnienia tego rodzaju placówek jest dobro dzieci, które w nich przebywają. Pierwszorzędnym, zatem zadaniem placówki jest stworzenie dziecku takiego środowiska opiekuńczo-wychowawczego, które będzie wspomagało jego wszechstronny rozwój oraz dawało szansę na wyrównywanie jego opóźnień i niwelowanie zaburzeń. Punktem wyjścia w tym względzie jest dokładne poznanie każdego wychowanka: historii jego życia, sytuacji rodzinnej, jego zdrowia psychicznego i fizycznego, uzdolnień i zainteresowań, rozwoju i przyczyn zaburzeń osobowości, jego potrzeb i stopnia ich zaspokajania w celu stworzenia optymalnych warunków właściwego zaspokojenia wszystkich potrzeb we wszystkich sferach życia. Ich rozwój i przygotowanie do samodzielnego życia. (abstrakt oryginalny)

EN

Educational difficulties mean all kinds of internal and outer factors that impede proper behavior of children and teenagers. Incorrect fulfillment of a family's duties may evince in various degrees and with different intensity. These failures appear in infrequent and occasional inappropriate reactions towards the child or in a total lack of care, and in negligence. This is the family that should be a foundation for a young person giving him or her the feeling of safety, affiliation and love. Families embody all patterns of moral rules and social roles. It often happens that parents commit educational mistakes by putting into practice unsuitable models of upbringing. The influence of contemporaries is essential in the process of appearing of educational problems. It's obvious that social relations of contemporaries is indispensable during the proper social an emotional up growth. Being a member of a group satisfy such needs as acceptance and acclaim. When the child wants to be a part of the group, he or she must acknowledge its norms. Children who are not given any support at home seek for some group of acceptance at all costs. It sometimes causes bad implications for them. They conform to the group's behaviors uncritically. This situation creates a finished range of asocial behaviors and leads to demoralization and delinquency. Orphanages are the most known form of care for neglected children in Poland. They receive wards who cannot be allocated to foster families for various reasons. These institutions are given children who are significantly neglected, do not meet the standards of the psycho-physical growth, manifest some personality disorders or who are not socially adjusted. Orphanages are of a high importance because of their children's interests. The most essential task of these institutions is creation of an emergency care and education environment that will support the child's all round education, giving them a chance for equalization of opportunities and evening out disorders. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka nad dzieckiem; Wychowanie; Polityka rodzinna

EN

Childcare; Parenting; Family policy

• Czasopismo: Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości
• Rocznik: 2012
• Tom: 19 (3) Zeszyty Pedagogiczno-Medyczne : Innowacyjność i Kreatywność w Pedagogice
• Strony: 115--128

Twórcy

autor

Elżbieta Zieja

• Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze

Bibliografia

• [1] Błasik A., Aksjologiczne aspekty procesu wychowania (wybrane zagadnienia), Wyd. WAM, Kraków 2009.
• [2] Gorczyński S., Potrzeby psychiczne, niedosyt, zaspokojenie, Warszawa 1972, s. 89.
• [3] Kawula S., Człowiek w relacjach, socjopedagogicznych, Wyd. Akapit, Toruń 1999.
• [4] Keim A., Kopczyński W., Metodologia rozpoznawania potrzeb opiekuńczych, [w:] Metodologia pedagogiki, społecznej, red. T. Pilch, Ossolineum, Wrocław 1974.
• [5] Kelm A., Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 2000, s. 68.
• [6] Kołakowska-Przełamiec H., Środowisko rodzinne w świetle badań, kryminologicznych, [w:] Zagadnienie nieprzystosowania społecznego i przestępczości, w Polsce, red. I. Jasiński, PWN, Warszawa 1985.
• [7] Kowalski S., Socjologia wychowania w zarysie, PWN, Warszawa 1974.
• [8] Napierała I., Trudności wychowawcze w wieku szkolnym - źródło: http://www.awans.pl [dostęp: 02.08.2004].
• [9] Nowak A., Wysocka E., Problemy i zagrożenia społeczne we współczesnym świecie, Katowice 2001.
• [10] Obuchowska I., Dziecko w rodzinie i instytucji- od teorii do praktyki, "Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze" 1997, nr 3, s. 3-8.
• [11] Pytka L., Zacharuk T., Wielowymiarowa geneza zaburzeń przystosowania społecznego, [w:] Pedagogika społeczna, red. T. Pilch, I. Lepalczyk, Wyd. Żak, Warszawa 1995.
• [12] Urban B., Dewiacyjne zachowania młodzieży, Kraków 1995, s. 43.
• [13] Ustawa z 9.06. 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej; opracowana Dz. U. z 2011, Nr 149, poz. 887, Nr 288, poz. 1690 z 2012, poz. 579.
• [14] Wroczyński R., Patologie społeczne, PWN, Warszawa 1974.
• [15] Znaniecki F., Socjologia wychowania, t. 1, Warszawa 1973, s. 20-27