Z dziejów walki o szkołę polską w zaborze rosyjskim

• Autorzy: Henryk Władysław Skorek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W historii Polski okresu porozbiorowego jednym z najistotniejszych przejawów nieugiętej woli zachowania narodowej tożsamości była walka młodzieży gimnazjalnej z rusyfikacją w ciągu czterdziestolecia 1864-1904, znajdująca szczególne formy wyrazu w tajnym ruchu samokształceniowym. Konspiracyjne kółka samokształceniowe w gimnazjach skupiały uczniów, których sprzeciw budziła szkoła obca, z wykładami w języku rosyjskim i zakazami porozumiewania się w jej murach po polsku, z rozbudowanym aparatem kontroli szpiegowaniem młodzieży, z programem nauczania bez ojczystej historii literatury, a ponadto ograniczającym dostęp do wiedzy z dziedziny nauk przyrodniczych, z programem służącym raczej zawężeniu niż rozwijaniu horyzontów intelektualnych młodzieży. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Szkolnictwo średnie; Historia polityczna

EN

Secondary education; Political history

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2008
• Tom: Trzy obszary badań społecznych. Historia, politologia, public relations. Księga pamiątkowa wydana z okazji jubileuszu 70-lecia prof. zw. dra hab. Henryka Przybylskiego w Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach
• Strony: 187--203

Twórcy

autor

Henryk Władysław Skorek

Bibliografia

• Ratajska K. : Dziedzice filomatyzmu. Wrocław 1987.
• Suchodolski W. : Strajk szkolny w gimnazjach łomżyńskich. W : Nasza walka o szkołę polską 1901 - 1917. Red. B. Nawroczyński. T. 1. Warszawa - Lwów, 1932.
• Dutkiewicz J. : Strajk szkolny 1905 r. na terenie łódzkiego okręgu przemysłowego. "Przegląd Nauk Historycznych i Społecznych". T. VI. Łódź 1956.
• Dinter H.S. : Spod czarnych dymów. Łódź w latach 1861 - 1918. Łódź 1978.
• Kujawski K. : Gdzie i czego można się u nas nauczyć. Warszawa 1909.
• Karwacki W.L. : Łódź w latach rewolucji 1905 - 1907. Łódź 1975.
• Nałęcz D. : Sen o władzy. Inteligencja wobec niepodległości. Warszawa 1994.
• Konieczna J. : Działalność kulturalno - oświatowa Towarzystwa "Wiedza" w Łodzi w latach 1908 - 1918. "Rocznik Łódzki", 1994, T. XLI.
• Biegańska - Płonka M. : Z dziejów inteligencji łódzkiej. Rodzina Mogilnickich. W : Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906 - 2006. Łódź 2006.
• Skorek H.W. : Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906 - 1986. Wybór źródeł. Łódź 1987, nr 1.
• Fichna B. : Z dni chmurnych i górnych. Wspomnienia. Cz. I. Łódź 1929.
• Niklewska J. : Prywatne szkoły średnie w Warszawie 1905 - 1915. Warszawa 1987.
• Skorek H.W. : Jan Czeraszkiewicz 1867 - 1924. W : Tradycje i współczesność łódzkich szkół średnich. Łódź 2003.
• Telega S. : Nauczanie i wychowanie w Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. W : Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906 - 2006. Łódź 2006.
• Żółtyński D. : Znaczenie wychowawcze i kształcące slöjdu. "Nowe Tory", r. III, Warszawa 1908, z. 8.
• Strzałkowski J. : Łódzki Klub Sportowy 1908 - 1983..
• Czeraszkiewicz J. : Roczniki Gimnazjum Polskiego Tow. "Uczelnia" - zapis 1 XII 1913 r. GU, Akta Gimnazjum Tow. "Uczelnia".