Proces wyjaśniania ocen kondycji przedsiębiorstw w układach potencjał-ryzyko - studium eksperymentalne

• Autorzy: Krzysztof Pancerz , Aleksandra Tu-Van , Norbert Tu-Van

Warianty tytułu

Explanation Process of Enterprise Economic Situation Assessments in Potential-Risk Spaces - an Experimental Study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Nowe podejście do prognozowania kondycji przedsiębiorstw wykorzystujące metodologię Case-Based Reasoning (CBR) zostało przedstawione w pracach J. Andreasika. Podejście oparte o zaproponowaną oryginalną ontologię przedsiębiorstwa koncentruje się na ocenie przedsiębiorstwa w zakresie wzrostu potencjału i ograniczaniu ryzyka działalności. Agregacja ocen ekspertów prowadzi do wyznaczenia pozycji przedsiębiorstwa w pięciu układach potencjał-ryzyko. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie procesu wyjaśniania ocen kondycji przedsiębiorstw w układach potencjał-ryzyko. Proces wyjaśniania składa się z dwóch etapów. W pierwszym z etapów, w każdym z układów, dokonywane jest grupowanie przypadków (pozycji przedsiębiorstw) w odpowiednie klastry. W drugim etapie, dla każdego z układów, generowane są reguły wyjaśniające wpływ dokonanych ocen przez ekspertów na znalezienie się przedsiębiorstwa w określonym klastrze otrzymanym w pierwszym etapie. Do realizacji klasteryzacji i generowania reguł wyjaśniających wykorzystane zostały algorytmy znane z literatury dotyczącej drążenia danych oraz odkrywania wiedzy z danych. Eksperymenty zostały przeprowadzone na danych o ponad dwustu przedsiębiorstwach sektora MŚP z regionu Południowo-Wschodniej Polski zebranych w ramach realizacji projektu EQUAL nr F0086 prowadzonego przez Wyższą Szkołę Zarządzania i Administracji w Zamościu. (abstrakt oryginalny)

EN

A new approach to predicting economic situation of enterprises using the Case-Based Reasoning (CBR) methodology has been presented by J. Andreasik. The approach based on the original enterprise ontology concentrates on enterprise assessments in the range of potential and risk. The aggregation of assessments leads to determining the enterprise position in five potential-risk spaces. The aim of the paper is to present the explanation process of enterprise economic situation assessments in potential-risk spaces. The explanation process consists of two stages. In the first stage, in each potential-risk space, cases (enterprise positions) are grouped into clusters. In the second stage, in each potential-risk space, some rules determining dependencies between enterprise assessments made by experts and belongingness of the enterprise to a given cluster are extracted. To carry out clustering and rule mining, standard methods of data mining and knowledge discovery have been used. Experiments have been made using information on above 200 enterprises in the SME sector from south-east Poland collected within the confines of the EQUAL Project No. F0086 conducted by College of Management and Public Administration in Zamość. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kondycja przedsiębiorstwa; Ocena działalności przedsiębiorstwa; Potencjał przedsiębiorstwa; Ryzyko w przedsiębiorstwie

EN

Enterprises condition; Performance evaluation of enterprises; Potential of enterprise; Enterprise risk

• Czasopismo: Barometr Regionalny
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 4(14)
• Strony: 89--96

Twórcy

autor

Krzysztof Pancerz

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie; Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu

autor

Aleksandra Tu-Van

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

autor

Norbert Tu-Van

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

Bibliografia

• AAMODT, A., PLAZA, E. 1994: Case-based Reasoning: Foundational Issues, Methodological Variations, and System Approach. AI Communications, vol. 7, no. 1, pp. 39-59.
• ANDREASIK, J. 2006: System oceny kondycji przedsiębiorstwa z wykorzystaniem metod wielokryterialnego podejmowania decyzji. Barometr Regionalny, nr 6, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu.
• ANDREASIK, J. 2007: A Case-Base Reasoning System for Predicting the Economic Situation on Enterprises - Tacit Knowledge Capture Process (Externalization). [w:] M. Kurzynski, E. Puchala, M. Wozniak, A. Zolnierek (Eds.): Computer Recognition Systems 2. Advances in Soft Computing, vol. 45, pp. 718-730, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg.
• CIOS, K. J., PEDRYCZ, W., SWINIARSKI, R. W., KURGAN, L. A. 2007: Data Mining. A Knowledge Discovery Approach. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg.
• QUINLAN, J. R. 1993: C4.5: Programs for Machine Learning. Morgan Kaufmann Publishers, San Mateo.
• ROZENES, S., VITNER, G., SPRAGGETT, S. 2004: MPCS: Multidimensional Project Control System. International Journal of Project Management, vol. 22, pp. 109-118.
• RUTKOWSKI, L. 2005: Metody i techniki sztucznej inteligencji. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• STĄPOR, K. 2005: Automatyczna klasyfi kacja obiektów. Akademicka Ofi cyna Wydawnicza EXIT, Warszawa.
• www.e-barometr.pl
• www.rulequest.com/see5-info.html

Identyfikatory

DOI

doi.org/10.56583/br.1464