Potrzeba ochrony, zarządzania krajobrazem i racjonalnego kształtowania krajobrazu w odniesieniu do Europejskiej Konwencji Krajobrazowej i prezydenckiego projektu tzw. ustawy krajobrazowej

• Autorzy: Anna Staniewska

Warianty tytułu

The Need to Protect, Manage and Rationally Shape the Landscape with Reference to the European Landscape Convention and the Presidential Draft of the So-called Landscape Act

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy kluczowych problemów ochrony i kształtowania krajobrazu w Polsce w nawiązaniu do Europejskiej Konwencji Krajobrazowej oraz przepisów projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu. Projekt ten jest bezprecedensową próbą powstrzymania degradacji krajobrazu. Jego skuteczność może ograniczać postępująca liberalizacja przepisów w zakresie planowania przestrzennego i prawa budowlanego, lecz związane z nim prace eksperckie i publiczne spory otwierają dyskusję o jakości krajobrazu w kontekście jakości życia. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is about the key problems of protecting and shaping the landscape in Poland in connection with the European Landscape Convention, as well as the provisions of the draft Act on the amendment of certain acts in connection with the reinforcement of the tools for protecting the landscape. This draft is an unprecedented attempt to stop the degradation of the landscape. Its effectiveness can restrict the progressive liberalization of laws regarding spatial planning and the construction law, while the related expert work and public disputes open up a discussion about the quality of the landscape in the context of the quality of life. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Krajobraz kulturowy; Samorząd terytorialny; Administracja lokalna; Planowanie przestrzenne; Zagospodarowanie przestrzenne; Europejska Konwencja Krajobrazowa

EN

Cultural landscape; Local government; Local administration; Spatial planning; Spatial development; European Landscape Convention

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 12
• Strony: 32--43

Twórcy

autor

Anna Staniewska

• Politechnika Krakowska

Bibliografia

• J.G. Pawlikowski, O lice ziemi, Warszawa 1938.
• A. Wodziczko, Ochrona przyrody nową gałęzią wiedzy, "Ochrona Przyrody" 1932/12.
• A. Wodziczko, O uprawie krajobrazu, w: Z zagadnień biologii krajobrazu. Sprawozdania PTPN za rok 1945/6, Poznań 1946.
• A. Wodziczko, O biologii krajobrazu, "Przegląd Geografi czny" 1950.
• G. Ciołek, Zarys ochrony i kształtowania krajobrazu, Warszawa 1964.
• J. Bogdanowski, M. Łuczyńska-Bruzdowa, Z. Novák, Architektura krajobrazu, Warszawa-Kraków 1981.
• T.J. Chmielewski, K. Tajchman, M. Kłak, Polityka krajobrazowa Polski w świetle Europejskiej Konwencji Krajobrazowej i oczekiwań społecznych, w: Ochrona przyrody w Polsce wobec współczesnych wyzwań cywilizacyjnych, Kraków-Warszawa 2013.
• Z. Myczkowski, M. Marcinek, A. Siwek, Możliwości wdrożenia Europejskiej Konwencji Krajobrazowej i problem zachowania dziedzictwa kulturowego poprzez kształtowanie krajowej polityki przestrzennej - rekomendacje do KZPK, Kraków 2009, http://www.mir.gov.pl/rozwoj_ regionalny/Polityka_przestrzenna/KPZK/Ekspertyzy/Documents/ EKK_dziedzictwo_kulturowe_511.pdf.
• J. Solon, Przegląd wybranych podejść do typologii krajobrazu, "Problemy Ekologii Krajobrazu" 2008/20, s. 25-33.
• Anna Fogel, Ocena możliwości wdrożenia postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w kontekście ochrony, planowania i zarządzania krajobrazem - rekomendacje do zmian uregulowań prawnych w Polsce, Warszawa 2012.
• U. Myga-Piątek, Opracowanie kryteriów wyróżniania krajobrazów priorytetowych na podstawie danych z kart oceny krajobrazu, materiały z III Krajowej konferencji poświęconej wdrażaniu Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Warszawa 30.09.2014 r., http://ochronaprzyrody.gdos. gov.pl/fi les/artykuly/26305/II_4_UMP_Indetyfi kacja_i_ ocena_krajobrazow_PRIORYTETOWE_tryb_zgodnosci.pdf
• U. Myga-Piątek, Ocena wartości i zagrożeń krajobrazów kulturowych Polski. Perspektywa Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, "Samorząd Terytorialny" 2014/12, s. 6-19.
• J. Solon, Wybrane podejścia do typologii krajobrazu w Polsce i ich przydatność dla implementacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, w: Identyfi kacja i waloryzacja krajobrazów - wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Warszawa 2013, s. 18.
• J. Purchla, Historyczny krajobraz miejski - nowe podejście do ochrony dziedzictwa kulturowego, "Przegląd Polskiego Komitetu ds. UNESCO", 2012, s. 42-46, http://www. unesco.pl.
• B. Szmygin, Rekomendacja o Historycznym Krajobrazie Miejskim - wdrożenie zmiany paradygmatu w ochronie miast historycznych, "Budownictwo i Architektura" 2013/4, s. 117-126.
• R. Wilczyński, Przestrzeń wiejska, w: J. Sepioł (red.), Przestrzeń życia Polaków, http://www.sarp.org.pl/ pliki/1908_53fdc64bb3140-pzp_spistresci_1.pdf, s. 42.
• K. Zalasińska, Opinia prawna przygotowana na zlecenie Polskiego Komitetu ds. UNESCO w sprawie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, Warszawa 2013, http://www.prezydent.pl/download/gfx/prezydent/ pl/defaultopisy/3741/1/1/13_polski_komitet_ds_unesco. pdf, s. 19-21.
• P.A. Bell, T.C. Greene, J.D. Fischer, A. Baum, Psychologia środowiskowa, Gdańsk 2004.
• R.S. Ulrich, Visual landscapes and psychological well-being, "Landscape Research" 1984/4, s. 17-23.
• R.S. Ulrich, R.F. Simons, B.D. Losito, E. Fiorito, M.A. Miles, M. Zelson, Stress recovery during exposure to natural and urban environments, "Journal of Environmental Psychology" 1991/11, s. 201-230.
• R. Kaplan, The impact of urban nature: A theoretical Analysis, "Urban Ecology" 1984/8, s. 189-197.
• R. Kaplan, S. Kaplan, The experience of nature: A psychological perspective, Nowy Jork 1989.
• S. Kaplan, The restorative benefi ts of nature: Toward and integrative framework, "Journal of Environmental Psychology" 1995/15, s. 169-182.
• R.S. Ulrich, View through a window may infl uence recovery from surgery, "Science" 1984/224, s. 420-421.
• J. Gilliard, M. Marshall, Creating Culturally Appropriate Outside Spaces and Experiences for People with Dementia: Using Nature and the Outdoors in Person-Centred Care, Londyn 2014.
• S.E. Jarrott, C.M. Gigliotti, Comparing Responses to Horticultural-Based and Traditional Activities in Dementia Care Programs, "American Journal of Alzheimer's, Disease & Other Dementias" 2010/8, s. 657-665, http://aja.sagepub.com/content/25/8/657.full.pdf.
• K.L. Wolf, S. Krueger, K. Flora, Healing and Therapy - A Literature Review. In: Green Cities: Good Health, Waszyngton 2014, http://www.greenhealth.washington.edu.
• M.T. Gonzalez, Therapeutic Horticulture in Clinical Depression: a Prospective Study of Active Components, "Journal of Advanced Nursing" 2010/9, s. 2002-2013.
• R. Bragg, C. Wood, J. Barton, Ecominds effects on mental wellbeing, http://www.mind.org.uk/media/ 354166/Ecominds-effects-on-mental-wellbeing-evaluation- report.pdf.
• A. Böhm (red.), Walory krajobrazowe w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, Kraków 2008.
• F. Springer, Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni, Warszawa 2013.