Bezpieczeństwo jako prawo człowieka w kontekście stosowania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej przez uprawnione podmioty

• Autorzy: Martyna Ławrynowicz-Mikłaszewicz

Warianty tytułu

Safety as a Human Right in the Context of the Use of Direct Coercive Measures and Firearms by Authorized Entities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Bezpieczeństwo jest niewątpliwie istotną potrzebą człowieka i choć nie jest prawem bezpośrednio wyrażonym przez ustrojodawcę w Konstytucji, to ustawa zasadnicza traktuje o bezpieczeństwie parokrotnie w różnych kontekstach i znaczeniach. Przez pryzmat stosowania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej, bezpieczeństwo jest postrzegane na dwa sposoby. Z jednej strony są to środki, czynniki służące zapewnianiu bezpieczeństwa i porządku publicznego, z drugiej natomiast ich zastosowanie w istotny sposób narusza bezpieczeństwo osobiste jednostki. Dobra te, wspólne oraz indywidualne, winny być w taki sposób wyważone, aby bezpieczeństwo jako prawo każdego człowieka było chronione i respektowane w demokratycznym państwie prawnym.(abstrakt oryginalny)

EN

Safety is of course a vital human need and although it is not a right expressed by the legislator directly in the Constitution, the Basic Law treats about safety several times in different contexts and meanings. Through the prism of the use of direct coercive measures and firearms, safety is seen in two ways. On the one hand there are measures factors for ensuring public safety and order, on the other hand their use in fundamental breach of personal security of individuals. These goods, collective and individual, should be balanced in such way that security as a human right is protected and respected in a democratic state ruled by law.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo personalne; Bezpieczeństwo; Prawa człowieka; Rynek broni

EN

Personal security; Security; Human rights; Firearms market

• Czasopismo: Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 4
• Strony: 64--77

Twórcy

autor

Martyna Ławrynowicz-Mikłaszewicz

• Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

Bibliografia

• L. Garlicki, Omówienie art. 31 [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Tom III, Warszawa 2003, s. 22.
• K. Wojtyczek, Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999, s. 189.
• J. Oniszczuk, Wolność i bezpieczeństwo demokracji (preteksty ograniczeń wolności i gwarancje ich ochrony) [w:] J. Jaskiernia (red.), Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki we współczesnym świecie, Katowice 2012, s. 13.
• L. Dyduch, R. Maciejczyk, Wybrane formy organizacyjne działań podmiotów uprawnionych w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Część I, Środki przymusu bezpośredniego i broń palna, Warszawa 2012, s. 7.
• R. Stefański, Środki przymusu bezpośredniego, wybrane zagadnienia, Słupsk 2012, s. 8.
• M. Kaczmarczyk, A. Sęk, Wybrane zagadnienia dotyczące użycia środków przymusu bezpośredniego i broni palnej przez policjantów, Szczytno 2009, s. 46-47.
• R. Netczuk, Przesłanki i warunki użycia środków przymusu bezpośredniego przez polskie służby porządkowe w świetle gwarancji praw człowieka i obywatela, Cz. II, "Monitor Prawniczy" 2011, nr 24, s. 1307.
• J. Pepłowski, Środki przymusu bezpośredniego, Legionowo 1989, s. 6.
• J. Guść, Ład społeczny, poczucie bezpieczeństwa a prawo - kilka uwag z zakresu teorii prawa, "Gdańskie studia Prawnicze" 2012, Tom IX, s. 11 i n.
• Ł. Kamiński, Pojecie bezpieczeństwa w prawie administracyjnym, "Państwo i Prawo" 2013, z. 10, s. 49.
• W. Sokolewicz, Wolność prasy i jej konstytucyjne ograniczenia, "Państwo i Prawo, 2008, z. 6., s. 33.
• L. F. Korzeniowski, Podstawy nauk o bezpieczeństwie, zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2012, s. 75.
• J. Potrzeszcz, Naturalne prawo człowieka do bezpieczeństwa [w:] J. Potrzeszcz (red.), Bezpieczeństwo prawne z perspektywy filozofii prawa, Lublin 2013, s. 26.
• J. Czaja, Kulturowy wymiar bezpieczeństwa, aspekty teoretyczne i praktyczne, Karków 2013, s. 34.
• K. Drabik, Bezpieczeństwo personalne i strukturalne, Warszawa 2013, s. 22-23.
• D. Kaźmierczak-Pec, Od bezpieczeństwa państwa do bezpieczeństwa ludzkiego. Ewolucja pojęcia bezpieczeństwa w rzeczywistości ponowoczesnej [w:] M. Kubiak, P. Żarkowski (red.), Współczesne bezpieczeństwo jednostkowe, WarszawaSiedlce 2013, s. 54-59.
• Studia bezpieczeństwa, P. D. Williams (red.), Kraków 2012, s. 7.
• W. J. Wołpiuk, Bezpieczeństwo państwa a prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego [w:] J. Jaskiernia (red.), Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki we współczesnym świecie, Katowice 2012, s. 87.
• Bezpieczeństwo w teorii i badaniach naukowych, B. Wiśniewski (red.), Szczytno 2011, s. 15 i n.
• W. J. Wołpiuk, Bezpieczeństwo państwa i pojęcia pokrewne. Aspekty konstytucyjnoprawne, "Krytyka Prawa, Niezależne studia nad prawem" 2010, Tom II Bezpieczeństwo, s. 182 i n.
• B. R. Kuć, Z. Ścibiorek, Podstawy metodologiczne nauk o bezpieczeństwie, Warszawa 2013, s. 12-13.
• M. Brzeziński, Rodzaje bezpieczeństwa państwa [w:] S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, Warszawa 2009, s. 34 i n.
• R. Wajszczak, Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki w Polsce [w:] J. Jaskiernia (red.), Uniwersalny i regionalny wymiar ochrony praw człowieka. Nowe wyzwania - nowe rozwiązania, Warszawa 2014, s. 384.
• S. Kwiatkowski, Między bezpieczeństwem obywateli a wolnością - społeczne reperkusje "polityki bezpieczeństwa" [w:] M. Kubiak, P. Żarkowski (red.), Współczesne bezpieczeństwo jednostkowe, Warszawa-Siedlce 2013, s. 37.
• K. Sienkiewicz-Małyjurek, Z. T. Niczyporuk, Bezpieczeństwo publiczne, zarys problematyki, Gliwice 2011, s. 115.
• S. Sulowski, O nowym paradygmacie bezpieczeństwa w erze globalizacji [w:] S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, Warszawa 2009, s. 12.
• W. Czapiński, Bezpieczeństwo, spokój i porządek publiczny w naszym prawie administracyjnym, "Gazeta Administracji i Policji Państwowej" 1929, nr 9, s. 317 i n.
• W. Kawka, Policja w ujęciu historycznym i współczesnym, Wilno 1939, s. 46.
• J. Zaborowski, Administracyjnoprawne ujęcie pojęć "bezpieczeństwo publiczne, porządek publiczny", "Zeszyty Naukowe ASW" 1985, nr 41, s. 128 i n.
• E. Ura, Pojęcie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, "Państwo i Prawo" 1974, z. 2, s. 76.
• S. Pikulski, Podstawowe zagadnienia bezpieczeństwa publicznego [w:] W. Bednarek, S. Pikulski (red.), Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej, Olsztyn 2000, s. 101.
• M. Liwo, Status służb mundurowych i funkcjonariuszy w nich zatrudnionych, Warszawa 2013, s. 63-64.
• E. Nowak, M. Nowak, Zarys teorii bezpieczeństwa narodowego, zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2011, s. 14.
• L. Hofreiter, Wstęp do studiów bezpieczeństwa, Kraków 2012, s. 52-53.
• A. Szymonik, Organizacja i funkcjonowanie systemów bezpieczeństwa, zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2011, s. 15.
• J. Jedynak, Bezpieczeństwo jako zjawisko socjologiczne i kryminologiczne [w:] E. Ura, S. Pieprzny, (red.), Służby i formacje mundurowe w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej, Rzeszów 2010, s. 61.
• J. Gierszewski, Bezpieczeństwo społeczne. Studium i zakres teorii bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2013, s. 55.
• A. Misiuk, Rozważania o bezpieczeństwie [w:] L. Grochowski, A. Letkiewicz (red.), Nauka o bezpieczeństwie. Istota, przedmiot badań i kierunki rozwoju, studia i materiały, Tom I, Szczytno 2011. S. 18.
• B. Rakoczy, Ograniczenia praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji RP, Toruń 2006, s. 112.
• W. Studziński, Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego [w:] A. Florczak, B. Bolechow (red.), Prawa i wolności I i II generacji, Toruń 2006, s. 108-109.
• D. Dudek, Konstytucyjna wolność człowieka a tymczasowe aresztowanie, Lublin 1999, s. 143.
• G. Michałowska, Prawa człowieka i ich ochrona, Warszawa 2010, s. 49-50.
• B. Banaszak, Konstytucja RP Komentarz, Warszawa 2012, s. 266-267.
• Z. Kwiasowski, Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego [w:] L. Koba, W. Wacławczyk (red.), Prawa człowieka - wybrane zagadnienia i problemy, Warszawa 2009, s. 183.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Komentarz encyklopedyczny, W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski (red.), s. 263-264.
• P. Winczorek, Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2000, s. 60.
• Z. Świda, Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego a stosowanie zatrzymania i tymczasowego aresztowania w procesie karnym [w:] B. Banaszak, A. Preisner (red.), Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2002, s. 748-749.
• W. Daszkiewicz, Konstytucyjne gwarancje wolności osobistej. Rozważania de lege ferenda, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1989, nr 2, s. 10.
• E. Żywucka-Kozłowska, M. Kowalczyk-Ludzia, Uniwersalizm bezpieczeństwa [w:] L. Grochowski, A. Letkiewicz, A. Misiuk (red.), Nauka o bezpieczeństwie. Istota, przedmiot badań i kierunki rozwoju, studia i materiały, Tom I, Szczytno 2011, s. 227.
• E. M. Marciniak, Psychologiczne aspekty poczucia bezpieczeństwa [w:] S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, Warszawa 2009, s. 56 i n.
• B. Czarnecki, W. Siemiński, Kształtowanie bezpiecznej przestrzeni publicznej, Warszawa 2004, s. 11 i n.
• Rozróżnienie ocen stanu bezpieczeństwa proponował Daniel Frei, Instytucje bezpieczeństwa narodowego, M. Paździor, B. Szmulik (red.), Warszawa 2012, s. 3 i n.
• S. Pieprzny, Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego, Rzeszów 2008, s. 11 i n.
• S. Bolesta, Pojęcie porządku publicznego w prawie administracyjnym, "Studia Prawnicze" 1983, z. 1, s. 236.
• A. Misiuk, Administracja porządku i bezpieczeństwa wewnętrznego - zagadnienia prawnoustrojowe, Warszawa 2008, s. 18.
• J. Jaskiernia, Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki w Polsce - obszary koegzystencji i konfliktu tych wartości w kontekście realizacji standardów międzynarodowych i wewnętrznych [w:] J. Jaskiernia (red.), Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki we współczesnym świecie, Katowice 2012, s. 59.
• M. Brzeziński, Kategorie bezpieczeństwa [w:] S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, Warszawa 2009, s. 30.