PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Czasopismo

---

5--12
Tytuł artykułu

Studies on the Legal Culture of the 13th and 14th Century - the Book of Elbląg anf the Book of Henryków

Autorzy
Treść / Zawartość
Warianty tytułu
Języki publikacji
EN
Abstrakty
Źródłem poznania dawnego prawa Polski piastowskiej jest "Księga Henrykowska" i "Księga Elbląska". Pierwsza z nich zachowała się jako dzieło podzielone na dwie księgi oraz dodatek, będący najstarszym katalogiem biskupów wrocławskich. Księga pierwsza spisana została około 1269-1273, przez trzeciego z kolei opata klasztoru w Henrykowie - Piotra; zaś księga II której autorem był również zakonnik została doprowadzona do końca 1310 roku. "Księga Henrykowska" nie jest spisem prawa lecz daje opis jego funkcjonowania, oprócz dokładnego przedstawienia rozwoju majątku klasztornego, przekazuje informacje o ówczesnym prawie do ziemi poszczególnych grup jej dzierżycieli. Dzieło to jest źródłem wiadomości o tzw. prawie bliższości oraz pozwala wyjaśnić różnice pomiędzy patrimonium a ziemią uzyskaną drogą kupna czy nadania. Źródła na jakich oparł się opat Piotr, jak i jego kontynuator w księdze II, to informacje pochodzące z autopsji, od naocznych świadków lub osób dobrze poinformowanych (np. notariusz Konrad, rezydent klasztorny - chłop Kwiecik). Ważnym rodzajem źródeł wykorzystanych przez autora są dokumenty znajdujące się w klasztornym archiwum. "Księga Elbląska" - "Najstarszy Zwód Prawa Polskiego" jest spisem prywatnym dokonanym przez nieznanego pisarza, w języku niemieckim na potrzeby zakonu krzyżackiego, pod którego władzą mieszkała ludność polska. Zasada osobowości prawa przestrzegana przez krzyżacki wymiar sprawiedliwości gwarantowała Polakom stosowanie w praktyce własnego prawa zwyczajowego. Zwód prawa powstał najpewniej około 1253-1320 roku. Najnowsze wydanie źródła z 1995 roku Józefa Matuszewskiego i Jacka Matuszewskiego oparte jest na fotokopii fragmentu manuskryptu Holczwesschera. "Najstarszy Zwód Prawa Polskiego" składa się z 29 nienumerowanych artykułów. Pierwsze artykuły przedstawiają organizację sądową (art. 1-3) postępowanie sądowe (art. 4-6), prawo karne (art. 7-20, 26-27), prawo spadkowe (art. 21-22), sądy boże "ordalia" (art. 23-25), problemy związane ze zbiegostwem chłopów (art. 28), ciężary feudalne chłopa (art. 29). (abstrakt oryginalny)
Czasopismo
---
Strony
5--12
Opis fizyczny
Twórcy
autor
  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Filia w Stalowej Woli
Bibliografia
  • Biskup M., Labuda G., Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach. Gospodarka- społeczeństwo- państwo- ideologia, Gdańsk 1986.
  • Buczek K., O najdawniejszym spisie prawa polskiego, "Kwartalnik Historyczny" 67(1960), z. 1, 161-169.
  • Falenciak J., Studia nad prawem rzymsko-kanonicznym w "Księdze Henrykowskiej", Wrocław 1966.
  • Grekow D. G., Polskaja Prawda. Opyt izuczenija obszczestwiennogo i politiczeskogo stroja Polszy XIII w. po Polskoj Prawdie, in Izbrannyje trudy, Moskwa 1957.
  • Helcel A. Z., Księga prawa zwyczajowego polskiego z wieku XIII, in Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, Vol. 2, Kraków 1870.
  • Korta W., Średniowieczna annalistyka Śląska, Wrocław 1966.
  • Krzyżanowski L., Historia ustroju i prawa w Polsce. Repetytorium, Bielsko-Biała 2013.
  • Księga henrykowska , ed. R. Grodecki, Wrocław 2004.
  • Lis A., Recepcja prawa w monarchii piastowskiej do 1202 roku. Zagadnienia wybrane, "Przegląd Prawno-Ekonomiczny" 16(3/2011), 50-63.
  • Maisel W., Rozważania nad Księgą Elbląską, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 40(1988), z. 2, 43-55.
  • Maisel W., Ze studiów nad prawem polskim w państwie krzyżackim w XIV i XV wieku, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 25(1983), z. 2, 57-68.
  • Matuszewski J. S., "Per eum" czy "ab eo"?: relacja "Księgi henrykowskiej" o Głębowicach źródłem do XIII-wiecznych stosunków społecznych, "Sobótka" 44(1989), z. 2, 185-210.
  • Matuszewski J. S., Władza książęca na Śląsku w XIII wieku czy studia nas stosunkami gospodarczymi, społecznymi i politycznym Śląska XIII stulecia? "Sobótka" 40(1985), z. 4, 541-558.
  • Matuszewski J., Dyskusja nad Najstarszym Zwodem Prawa Polskiego, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 12(1960), z. 2, 233-260.
  • Matuszewski J., Księga elbląska, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku wieku XII, eds. W. Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr-Spławiński, Vol. 2, z. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków 1965, 552-553.
  • Matuszewski J., Najstarsze polskie zdanie prozaiczne: zdanie henrykowskie i jego tło historyczne, Wrocław-Łódź 1981.
  • Matuszewski J., Normy recypowane i rodzime w Najstarszym Zwodzie prawa polskiego: uwagi krytyczno-polemiczne, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 22(1970), z. 2, 187-224.
  • Matuszewski J., Rzekome rycerstwo niższe w najstarszym zwodzie prawa polskiego, "Roczniki Historyczne" 23(1957), 137-155.
  • Matuszewski J., W sprawie śląskiego pochodzenia najstarszego spisu prawa polskiego, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 5(1953), 198-205.
  • Michałowska T., Średniowiecze, Warszawa 2003.
  • Mitkowski J., Początki klasztoru cystersów w Sulejowie, Poznań 1949.
  • Najstarszy Zwód Prawa Polskiego , eds. Józef Matuszewski i Jacek Matuszewski, Łódź 1995.
  • Najstarszy Zwód Prawa Polskiego, ed. Józef Matuszewski, Warszawa 1959.
  • Płaza S., Z badań nad wykładnią Prawa Polaków, "Czasopismo-Prawno-Historyczne" 14(1962), 83-137.
  • Rospond S., Dzieje języka polskiego na Śląsku, Wrocław 1948.
  • Semkowicz W., Paleografia łacińska, Kraków 2009.
  • Silnicki T., Dzieje i ustrój kościoła na Śląsku do końca XIV, in Historia Śląska, t. 2, z. 1, Kraków 1939.
  • Uruszczak W., Historia państwa i prawa polskiego. Tom I (966-1795), Warszawa 2010.
  • Uruszczak W., Władza książęca, wiece sądowe i prawo własności na Śląsku w XIII w. w świetle Księgi henrykowskiej, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 54(2002), z. 1, 83-103.
  • Vetulani A., Niemiecki spis polskiego prawa zwyczajowego. Uwagi źródłoznawcze, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 5(1953), 180-197.
  • Vetulani A., Nowe wydanie niemieckiego zwodu prawa polskiego, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 12(1960), z. 2, 195-232.
  • Vetulani A., Prawo Polaków. Niemiecki spis polskiego prawa zwyczajowego, in Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, Kraków-Warszawa 1964, 399-411.
  • Winawer M., Najdawniejsze prawo zwyczajowe polskie, Warszawa 1900.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171348337

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.