"Siwiejąca populacja": ekonomiczna, społeczna i etyczna waloryzacja starości

• Autorzy: Mieczysław Gałuszka

Warianty tytułu

A 'Greying Population': Economic, Social and Ethical Valorisation of Life

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest prezentacja nowych procesów i zjawisk kulturowo-społecznych dotyczących ludzi starych. Są wśród nich zjawiska negatywne, które są przejawem dyskryminacji ludzi ze względu na wiek (ageism), izolacja społeczna, procesy deprywacji, utrata sensu istnienia, niepewność losu i cierpienia. Pokazane są także procesy i zjawiska pozytywne, określane pojęciem "kult starości", m.in.: dynamiczny rozwój przemysłu "siwych" (grey people industry), rozwój opieki medycznej, projekty konsumenckie skierowane do seniorów. Autor stawia następującą tezę: należy bronić sensu i godności życia człowieka starego. Potrzeba sensu życia jest zasadniczą motywacją i racją istnienia. "Siwiejąca populacja" tworzy nowe wyzwania dla gospodarki, polityków, opieki społecznej i medycyny. (fragment tekstu)

EN

As the population is growing older, sociologists and economists are becoming more interested in analyzing this phenomenon. There are two paradigms of interpreting the old age. The first one points at excluding old people from social and economic life. It is argued that there should be a balance between activities and possibilities of old people. The other paradigm points at the social, political and economic activities of old people until the end of their lives. It emphasizes their life experience and competencies. The article presents new processes and cultural-social phenomena that refer to seniors. Some of them are negative like ageism, social isolation, deprivation, uncertainty of fate and existence. Other are positive and described as 'the cult of age' like dynamic expansion of the grey people industry, development of the health care and consumer projects for seniors. The article argues that the sense and dignity of senior's life should be defended, as it is the main motivation and reason for living. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Starzenie się społeczeństw; Przemiany demograficzne; Ludzie starsi; Poglądy filozoficzne; Poglądy ekonomiczne

EN

Ageing of the population; Demographic transformation; Elderly people; Philosophical thought; Economic views

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2007
• Tom: 10
• Numer: nr 2
• Strony: 83--93

Twórcy

autor

Mieczysław Gałuszka

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Bibliografia

• T. Adamczyk, Jakość życia w starości - definicja, pojęcia, [w:] A. Panek, Z. Szarota (red.), Zrozumieć starość, Oficyna Wydawnicza TEXT, Kraków 2000.
• World Population Prospects: The 2002 Revisions, United Nations, New York 2003. www.stats.gov.nz NR rolonlyres. Wejście 20.02.2006.
• M. Halicka, J. Halicki, Praca zawodowa i jej znaczenie w życiu człowieka starego, [w:] B. Synak (red.), Polska starość, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002.
• Sytuacja społeczna w Unii Europejskiej 2003. W skrócie Komisja Europejska 2003 r. www.eu.int/comm/employment social/social situation/socsit_ en.htm
• B. Szatur-Jaworska, Osoby 50 + w Polsce na rynku pracy - szanse i zagrożenia. http://www.forum..senior.info.pl
• B. Szatur-Jaworska, Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2000.
• P. Błędowski, Ludzie starzy a polityka społeczna, [w:] B. Synak (red.), Polska starość, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002.
• L.C. Thurow, Przyszłość kapitalizmu: jak dzisiejsze siły ekonomiczne kształtują świat jutra, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999.
• T.D. Nelson (ed.), Ageism: Stereotyping and Prejudice against Older Persons, Book MIT. Press, California 2002.
• P. Szukalski, Uprzedzenia i dyskryminacje ze względu na wiek (ageism). Przyczyny, przejawy, konsekwencje, "Polityka Społeczna" 2004, nr 2.
• Justification for APA Resolution on Ageism, http://www.apa.org/pi/aging/ageism.html
• Stowarzyszenie Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, obszary dyskryminacji; http:// www.senior.info.pl/?s=main05&action=form
• D. Wodecka-Lasota, Oklaski za dręczenie bezdomnego, "Gazeta Wyborcza" 2006, nr 1004, s. 2.
• Z. Bokszański, Stereotypy a kultura, Fundacja Na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 1997.
• C.N. Macare, Ch. Stangor, M. Hewstone, Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujęcie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1999.
• T.D. Nelson, Psychologia uprzedzeń, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.
• Zdrowie 21. Zdrowie dla wszystkich w XXI wieku, Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Uniwersyteckie Wydawnictwo "Vesalius", Kraków 2001, s. 75.
• K. Szczerbińska, PACE jako program zintegrowanej opieki nad ludźmi w wieku podeszłym, "Zdrowie i Zarządzanie" 2004, tom VI, nr 6.
• Poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych - wzmocnienie spójnej polityki na rzecz i poprzez pełne uczestnictwo. Deklaracja Polityczna. Druga Konferencja Ministrów Odpowiedzialnych za Integracyjną Politykę na Rzecz Osób Niepełnosprawnych. Malaga, Hiszpania, 2003. http://www.coe.int/soc-sp. Wejście na stronę 20.02.2006.
• http://europa.eu.int/eut-lex/lex/Lex UriServ/ Wejście na stronę 20.2.2006.
• J. Puzewicz-Barska, M. Tarasiewicz (red.), Nasze ciała nasze życie, Stowarzyszenie Współpracy Kobiet, NEWW-Polska, Gdańsk 2004.
• Domy opieki i sanatoria. Informator ogólnopolski, Wydawca: Jaka Polska- Agencja Promocji Inicjatyw Społecznych, Warszawa 2003.
• J. Tischner, Filozofia dramatu, Wydawnictwo PAX, Kraków 1998.
• Jan Paweł II, Evangelium Vitae. O wartości i nienaruszalności życia ludzkiego, [w:] W trosce o życie. Wybrane Dokumenty Stolicy Apostolskiej, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 1998, Rozdział II, 39, s.73.
• Jan Paweł II, O szacunek ludzi w podeszłym wieku, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowi...
• W. Bołoz, Etyka chrześcijańska wobec problemów końca życia, [w:] W. Bołoz, M. Ryś (red.), Między życiem a śmiercią, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2002.