Stosunki w rodzinie jako czynnik przeobrażeń społecznych

• Autorzy: Adam Lisowski

Warianty tytułu

Relationships Within a Family as a Factor of Social Transformations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Z faktu, że rodzina stanowi podstawową komórkę społeczną wynika nie tylko jej zasadnicze znaczenie dla każdego społeczeństwa, ale także charakter powiązań rodziny z szerszymi systemami społecznymi, z których każdy mniej lub bardziej bezpośrednio wpływa na członków rodzin i rodziny jako poszczególne całości. Współczesne, rozwinięte społeczeństwa cechują się wysoką złożonością organizacji życia społecznego i pewnymi cechami wspólnymi, mającymi poważne znaczenie dla życia rodziny. W pierwszej kolejności należy tu wymienić czynniki, które w praktyce definiują funkcję ekonomiczną rodzin. Jest to specjalizacja w pracy zawodowej i istnienie rynku towarów i usług. Wkładem poszczególnych członków społeczeństwa jest wyspecjalizowana praca zawodowa, dzięki której, poprzez pieniądze, można zaspokajać potrzeby drogą konsumpcji na rynku towarów i usług. Społeczeństwa rozwinięte są wysoce produktywne: to co produkują przekracza w znacznym stopniu produkt niezbędny do reprodukcji pokoleń i trwania społeczeństw. Produktywność współczesnych, rozwiniętych społeczeństw wiąże się w poważnym stopniu ze znaczną aktywizacją zawodową kobiet. To zaś ma poważny wpływ na funkcjonowanie i stosunki w rodzinie.

EN

There have been described the results of survey of 362 Warsaw families, in which at least one child attended one but last form of secondary school. Households and ways of spending spare time by the members of the family have been characterized as factors, on the base of which mutual relationships among the members of the family were formed. Images of these relationships were obtained in the course of interviews with each of the members of a family and with the school-goers. The results of survey indicate, that the position of mothers is the key one. Divergence from traditional model of relationships in a family proceeds through joining activities traditionally attached to the position of wife and mother by husbands and children and by charging husbands and fathers with the tasks, which belong to historically newest in family life. Here come, for instance, duties resulting from adopting dominant position in education of the young generation by the school /assistance at doing homework, seeing off to school/ and activities connected with the lenghtening of time to spare /recreation, taking part in entertainment/. The example of including television in the course of family life over the time of 1 - 2 generations shows, that the family relationships will be formed in a different way form what can be observed at present, i.e. not under the dominant influence of inheriting the patterns observed by the new generations in their parental families, but owing to the fundamental transformations evoked by the technological progress, which even now allow to mechanize the housework and develop daily sevices and to improve education processes, thanks to application of home computers. These processes, as it seems, will ensure the strenghtening of the position of father in the family and forming of quantitatively new relationships among the members of a family. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rodzina; Gospodarstwa domowe; Czas wolny

EN

Family; Households; Leisure time

• Czasopismo: Biuletyn IGS / Szkoła Główna Handlowa. Instytut Gospodarstwa Społecznego
• Rocznik: 1986
• Numer: nr 2
• Strony: 67--92

Twórcy

autor

Adam Lisowski

Bibliografia

• Hurlock E.B., Rozwój dziecka, t. II, PWN, Warszawa 1985.
• Kozakiewicz M., Z punktu widzenia ideału, (w:) Rodzina socjalistyczna - a więc jaka? KiW, Warszawa 1976.
• Pawełczyńska A., Tomaszewska W., Urbanizacja kultury w Polsce, PWN, Warszawa 1972.
• Wojciechowska A., Położenie materialne i uczestnictwo w kulturze a struktura społeczna, Ossolineum, Wrocław 1977.
• Zieliński K., Zdrowie psychiczne dzieci, (w:) K. Dąbrowski /red./, Zdrowie psychiczne, PWN, Warszawa 1981.