Czy rozwijać energetykę jądrową w Polsce?

• Autorzy: Andrzej T. Szablewski

Warianty tytułu

Should Poland press ahead with nuclear power?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiony artykuł jest głosem w dyskusji na temat celowości rozwijania w Polsce energetyki jądrowej. Zaprezentowano w nim krytyczne spojrzenie na dotychczasowe podejście kręgów rządowych do rachunku opłacalności tego rodzaju energetyki, w którym po pierwsze, pomija, albo przynajmniej nie docenia się konsekwencji, jakie dla tego rachunku ma liberalizacja sektora elektroenergetycznego, po drugie, mimo szybko rosnących w rzeczywistości kosztów budowy wielkoskalowych elektrowni jądrowych ciągle przyjmuje się założenie, że będą one systematycznie maleć oraz po trzecie, nie uwzględnia się, bądź bagatelizuje znaczenie różnego rodzaju ryzyka, które w ostatnich latach zaczyna narastać. Oznacza to potrzebę przeniesienia punktu ciężkości w rachunku opłacalności z pytania, jaki będzie przyszły koszt wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych na pytania o: a) rozmiar nakładów na ich budowę, b) czy i po jakim koszcie uda się sfinansować ich budowę, w sytuacji, gdy stale rośnie stopień niepewności, co do stopnia przyszłej konkurencyjności kosztowej wielkoskalowej energetyki jądrowej w stosunku do innych technologii wytwarzania elektrycznej i c) czy w związku z tym ich budowa będzie w interesie gospodarstw domowych i będzie sprzyjać konkurencyjności gospodarki. Zasadniczym celem artykułu jest identyfikacja - na podstawie analizy literatury przedmiotu - głównych źródeł ryzyka budowy nowych elektrowni jądrowych po to, aby uzasadnić tezę, że stale rosnący rozmiar tego ryzyka podważa ekonomiczny sens ich budowy w krajach, które weszły na drogę rynkowej transformacji sektorów elektroenergetycznych. Dotyczy to zwłaszcza tych krajów, które - tak jak Polska - zamierzają dopiero wejść na drogę rozwoju tego rodzaju energetyki. (abstrakt oryginalny)

EN

The article focuses on an ongoing debate on whether or not Poland should go ahead with its plan to develop a nuclear power program. The author questions the government's analyses of the cost-effectiveness of such a program. According to Szablewski, the government has failed to take into account the implications of power sector liberalization in its estimates. Moreover, the author says that, despite the steadily growing costs of nuclear power plant construction in real terms, the government mistakenly assumes that each new plant in Poland will cost less to build than previous facilities. Finally, Szablewski argues that the government has ignored various types of risks faced by developers. Therefore, analyses of the economic implications of nuclear power development should focus not on the future costs of nuclear power but on the construction costs at hand, according to Szablewski, especially as the cost-effectiveness of different future technologies for producing electricity is uncertain. The article refers to an ongoing animated debate on factors that determined the development of nuclear energy in the past and on the prospects for developing nuclear power plants in the future. The author concludes that there is no economic justification for building new nuclear plants in countries with liberalized power sectors. This especially applies to countries that are still thinking of building their first nuclear plants, Szablewski says, as well as those, like Poland, that have already decided to press ahead with nuclear power. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Energetyka jądrowa; Liberalizacja energetyki; Ryzyko inwestycyjne; Ryzyko w decyzjach rozwojowych; Nowe technologie

EN

Nuclear power; Liberalization of energy production; Investment risk; Risk in development decisions; High-tech

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1
• Strony: 27--54

Twórcy

autor

Andrzej T. Szablewski

• Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa

Bibliografia

• Boccard N. [2014] The Cost of Nuclear Electricity: France after Fukushima, "Energy Policy", no. 66.
• Bonbright J.C., Danielsen A.L., Kamerschen D.R. [1988], Principles of Public Utility Rates, Public Utility Reports, Inc. Arlington, Virginia.
• Can Nuclear's Longstanding Cost Curse Be Reversed? [2013] "Electricity Journal", 26,3, April.
• Caramanis M. C. [1982], Investment Decisions and Longterm Planning under Electricity Spot Pricing, "IFEE Transactions Apparatus and Systems", vol. 101, no. 12.
• Ciepiela D. [2014], Francuska elektrownia jądrowa za 8,5 mld euro prawie gotowa, 6 czerwca, www.wnp.pl (24 08 2014).
• Davis W. L. [2011], Prospects for U. S. Nuclear Power After Fukushima, Energy Institute At Haas, August, http://e.haas.berkeley.edu (16 08. 2014).
• Delivering a Low-Carbon Electricity System. Technologies, Economics and Policy [2008], red. M. Grubb, T. Jamasb, M. Polilitt, Cambridge University Press, New York.
• Echavarri L. E. [2005], Is Nuclear Energy at a Turning Point, "Electricity Journal", vol. 20, no. 9, November.
• Fam S. D., Xiong J., Xiong G., Yong D., Ng D. [2014], Post-Fukushima Japan: The Continuing Nuclear Controversy, "Energy Policy", no. 68.
• Felder F. [2013], Nuclear Power in the Second Obama Administration, "Electricity Journal", vol. 26, no. 2, March.
• Fusion Power: Iterative Processes [2014], "The Economist", September 20th.
• Gabriel S. [2014], Przemysł jest podporą gospodarek, "Rzeczpospolita", 31 lipca.
• Henderson P. H. [1968], Investment Criteria for Public Investments, w: Public Enterprise, red. R. Turvey, Penguin Books, England.
• Holt L., Sotkiewicz P., Berg S. [2010], Nuclear Power Expansion: Thinking about Uncertainty, "Electricity Journal", vol. 23, no. 5, June.
• Holt M. [2013] Nuclear Energy Policy, Congressional Research Service, September 19, www.crs.gov (6 08 2014).
• How to Lose Half a Trillion Euros [2013], "The Economist", October 12th.
• Joskow P. L., Parsons J. E. [2012], The Future of Nuclear Power After Fukushima, MIT Center For Energy and Environmental Policy Research, WP 2012-001, February.
• Kee E., Zoli E. [2014], Rescuing I. S. Merchant Nuclear Power: Advancing National Security, Economic, Energy, and Environmental Imperatives, "Electricity Journal", vol. 27, no. 3, April.
• Kunsch P. L., Freisewinkel J. [2014], Nuclear Energy Policy in Belgium after Fukushima, "Energy Policy", no. 66.
• Linares P., Conchado A. [2009], The Economics of New Nuclear Power Plants in Liberalized Electricity Markets, August 17, draft version, www.eforenergy.org (11. 08 2014).
• Liquefied Natural Gas: Bubbling up [2014], "The Economist", May 31th.
• Littlechild S. C. [2008], Some applied Economics of Utility Regulation. A Paper in Honor of David Newbery, "Energy Journal". Special Issue.
• Nuclear Costs: Clouded, But Rising [2010], "The Electricity Journal", no. 3, October.
• Natural Gas in China: Shale Game [2014], "The Economist", August 30th.
• Nuclear Power: All at Sea [2014], "The Economist", April 26th.
• Nuclear Power Coming Back - But Not Where Expected [2010] "Electricity Journal", 23, 6, July.
• Nuclear Renaissance? Don't' Hold Your Breath [2011], "The Electricity Journal", no. 9.
• Pereira J. P., Parady G. T., Dominguez B. C [2014], Japan's Energy Conundrum: Post-Fukushima Scenarios from a Life Cycle Perspective, "Energy Policy", no. 67.
• Polska energetyka - co nam się opłaca? [2012], Debata ekspercka I, Ministerstwo Gospodarki, nienumerowany zapis dyskusji, http://poznajatom.pl (data pobrania 29 września 2012 (29 07 2014).
• Power struggle [2013], "The Economist", September 21th.
• Public enterprise. Selected Readings [1968], red. R. Turvey, Penguin Books, England.
• Rahti Ch. [2011] A Pause in the Growth of Nuclear Energy, "Electricity Journal", vol.24, no.6, July.
• Smith R. [2013], Can Gas Undo Nuclear Power? "Wall Street Journal", January 30.
• Space W. [2006], Nuclear Power and Climate Change: Aspects of the Current Debate, "Electricity Journal", vol. 19, no. 6, May.
• Start'em up [2014], "The Economist", March 8th.
• Sullivan M. A., Stenger D., Roma A., Tynan M. [2014], The Future of Nuclear Power, "Electricity Journal", vol. 23, no. 4, July.
• Szablewski A. T. [2003], Zarys teorii i praktyki reform regulacyjnych na przykładzie energetyki, PAN, INE, DiG, Warszaw.
• Szablewski A. T. [2009], Uwarunkowania rozwoju energetyki atomowej, "Gospodarka Narodowa", nr 11-12, SGH, Warszawa.
• Szablewski A. T. [2010], Implikacje unijnej polityki klimatycznej ze szczególnym uwzględnieniem sektora elektroenergetycznego, "Gospodarka Narodowa", nr 7-8, SGH, Warszawa.
• Szablewski A. T. [2012], Liberalizacja a bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej, Key Text, Warszawa.
• Szablewski A. T, Wesołowski I [2003], Liberalizacja rynku energii elektrycznej - pierwsze doświadczenia, "Ekonomista", nr 1.
• Szablewski A. T. [2008], Strukturalny aspekt prokonkurencyjnej regulacji w elektroenergetyce. Zarys problemu, "Problemy Zarządzania", nr 1, Uniwersytet Warszawski, Wydział Zarządzania, Warszawa.
• The Dream that Failed [2012], "The Economist", Special Report. Nuclear Energy, March 10th.
• The Economics of Nuclear Reactors: Renaissance or Relapse? [2009], Nuclear Monitor, WISE, August 28, www.nirs.org/neconomics/cooperreport (12 07 2014).
• The Fuel of the Future, Unfortunately [2014], "The Economist", April 19th.
• The Future of Nuclear Power [2003], The Interdisciplinary MIT Study, http://web.mit.edu/nuclearpower/pdf/nuclearpower-full.pdf (8 07 2014).
• Thorium Reactors: Asgard's Fire [2014], "The Economist", April 12th.
• Update of the MIT 2003 Future of Nuclear Power [2009], The Interdisciplinary MIT Study, http://web.mit.edu/nuclearpower/pdf/nuclearpower-update 2009.pdf (5 07 2014).
• Verbruggen A. [2008] Renewable and Nuclear Power: A Common Future? "Energy Policy", no.36.
• Vickers J., Yarrow G. [1988] Privatization. An Economic Analysis, The MIT Press, Cambridge.
• Webb M. G. [1976], Pricing Policies for Public Enterprise, The Macmillan Press LTD, London.
• Wodka N. A., Zelermyer S. L. [2010], Using the Nuclear Option to Find Middle Ground on Energy Policy, "Electricity Journal", vol. 23, no. 4, May.
• Yergin D. [2011], The Quest. Energy, Security, and the Remaking of the Modern World, The Penguin Press, New York.