Pochwała korupcji i nepotyzmu w systemach totalitarnych... ale co teraz?

• Autorzy: Marek Gniazdowski

Warianty tytułu

Approval of Corruption and Nepotism in Totalitarian Systems... and What Now?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

O rozchwianiu etycznym życia akademickiego pisano w ostatnich latach wielokrotnie, choć często w czasopismach o ograniczonym nakładzie i dystrybucji. Idzie to zresztą w parze z miernym zainteresowaniem tym zagadnieniem w środowisku. Do pewnego stopnia są to takie same problemy, z którymi borykają się społeczności zachodnioeuropejskie i amerykańskie, choć należałoby odnotować dwie istotne różnice między tą i tamtą stroną dawnej żelaznej kurtyny. Jedna z nich, to wykształcone instytucje przeciwdziałające nierzetelności w nauce i tradycja jej eliminowania z tamtej strony Łaby i brak lub zupełna niewydolność tych struktur u nas. Druga różnica wynika z odmiennej historii. Panowanie systemów totalitarnych sięgało kilkunastu lat w Niemczech Zachodnich i paru lat w szeregu innych krajów Europy zachodniej. Reszta zachodniego świata nie zaznała go w ogóle. Nasze doświadczenie systemu narodowo-socjalistycznego i komunistycznego, to obejmujący dwa pokolenia okres formowania obyczajów, nawyków i charakterów. (fragment tekstu)

EN

While the issue of current disintegration of ethical values in the academic world is widely discussed, specific indications as to why it is so persistent are seldom provided. Benno Müller-Hill has compared attitudes of doctors in Nazi Germany to those practitioners in the countries under Nazi occupation who carried out expert analyses to verify parenthood. The "desired", often consciously forged outcome of such verification, frequently achieved through simple bribery, might have saved the lives of half-Aryan victims of the regime, while when clearly based on facts, it might have been punished with a death sentence. In the conclusion, Müller-Hill states that corruptness under criminal conditions may always be a sign of a certain humanity. Illegal or at least 'irregular' actions in the realities of a totalitarian state were often unavoidable to survive. Going further to cover any 'irregularity' versus existing laws as corruptness, in theory one could also consider nepotism as more human and protective under totalitarian rule. This practice and attitude, however, affects badly social life in more standard conditions. In the post-war Poland's reality there has been a mixture of attitudes, part of them "justified" in Müller-Hill's sense, part of them directly resulting from the corruptive nature of the system. In Poland after 1989, the habits of misconduct and corruptness are also seen in the academic world, though to date the criticism against them has not been so strong. The recent facts in Polish social life implie that this situation may be changing, as it is becoming more widely recognized that corruptness in a democratic society leads to its self-destruction and causes deterioration of its elites. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Korupcja; Totalitaryzm; Historia; Szkolnictwo wyższe

EN

Corruption; Totalitarianism; History; Higher education

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2006
• Tom: 9
• Numer: nr 2
• Strony: 123--129

Twórcy

autor

Marek Gniazdowski

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Bibliografia

• M. Gniazdowski, Nieobyczajność uczonych, "Studium Vilnense" 2000, vol. 9, nr 2, s. 344-346.
• M. Seweryński, Uwagi o problemach etycznych środowiska akademickiego, "Annales Salezjańskiej Wyższej Szkoły Ekonomii i Zarządzania" 2004, vol. 7, nr 2, s. 11-21.
• A. Kubiak, Przejawy korupcji na wyższych uczelniach, "Annales Salezjańskej Wyższej Szkoły Ekonomii i Zarządzania" 2004, vol. 7, nr 2, s. 39-50.
• K. Gibiński, Nieuczciwość i nierzetelność w nauce w oczach naszych uczonych , "Nauka" 1998, nr 3, s. 189-192.
• P. Riis, Sociology and Psychology within the Scope of Scientific Dishonesty, "Science Engineering Ethics" 2000, vol. 6, s. 35-39.
• P.J.D. Drenth, Integrity in Science, a Continuous Concern, angielskie tłumaczenie holenderskiego tekstu opublikowanego w "Verhandelingen van de Koninklijke Akademie voor Geneeskunde van Belgie" 2003, vol. 66, nr 506, s. 321-333.
• L.J. Rhoades, The American Experience. Lessons Learned, "Science Engineering Ethics" 2000, s. 95-107.
• J. Ziman, Is Science Loosing its Objectivity? "Science" 1996, vol. 382, s. 751-754.
• B. Müller-Hill, Murderous Science. Elimination by Scientific Selection of Jews, Gypsies and Others, Germany 1933-1945, Oxford University Press, Oxford 1988.
• M.J. Chodakiewicz, Żydowscy Niemcy w wojskach III Rzeszy, "Arcana" 2003, nr 3-4, s. 202-216.
• B.M. Rigg, Hitler's Jewish Soldiers: The Untold Story of Nazi Racial Laws and Men of Jewish Descent in the German Military, University Press of Kanzas, Lawrence, Kanzas 2002.
• B. Müller-Hill, Genetyka a masowe morderstwa Żydów i innych, "Przegląd Powszechny" 1995, nr 9, s. 233.
• S. Courtois, N. Werth, J.-L. Panné, A. Paczkowski, K. Bartosek, J.-L. Margolin, Czarna księga komunizmu, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, s. 192, 193.
• H. Gulbinowicz, Nie wezmę udziału w konklawie, "Rzeczpospolita" 2005, nr 84, s. A2 (rozmawiał R. Bubnicki).
• M. Stolarska, Kup pan dyplom (istnienie zjawiska, jego przyczyny, powszechność i swoista bezkarność), "Annales Salezjańskej Wyższej Szkoły Ekonomii i Zarządzania" 2004, vol. 7, nr 2, s. 31-37.