Merytokracja czy "elity odpowiedzialnościowe"? Ewangelicka interpretacja zagadnienia elit społecznych

• Autorzy: Piotr Kopiec

Warianty tytułu

Meritocracy or the 'Responsibility Elite': an Evangelical Approach to the Issue of Social Elites

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W kontekście przemian niesionych przez ponowoczesność albo późną nowoczesność (jak chce Anthony Giddens) zagadnienie elit jest esencjonalnie wręcz związane z rozmyciem się "twardych" kategorii społecznych, z osłabieniem tego, co społeczne, co odnosi się do wspólnoty. Rozbite na nieskończoną ilość grup i jednostek społeczeństwo rozrywa się w rozgrywce partykularnych interesów. Szybkość przemian, jakich doświadcza jednostka, powoduje, że człowiek ponowoczesny czuje się wciąż zagubiony, rozdarty (...). W tej rzeczywistości elity jako grupy, do których odnosi się przeciętna jednostka, a które formułują i prezentują wzory oraz style życia zakorzenione w konkretnych wartościach i normach, mają szczególną rolę. Charakterystyczne dla ponowoczesnej epoki jest jednak również to, że i do nich odnosi się specyfika indywidualistycznej kultury płynnej rzeczywistości. Elity wycofują się ze swego zadania bycia przewodnikiem i przywódcą. Nie zaprzątają sobie głowy misją społeczną. Taka postać elit współczesnego świata stała się przedmiotem krytyki przeprowadzonej z pozycji teologii ewangelickiej. Kluczowym słowem tej krytyki jest odpowiedzialność, a właściwie jej brak w grupach, które przynależą do współczesnych elit. Zdaniem Kościoła ewangelickiego teologia musi sformułować i prezentować koncepcję elit, która będzie skierowana ku społeczeństwu. (fragment tekstu)

EN

The notion of meritocracy is among the keywords used in order to describe the contemporary world. It has become more and more an inherent concept of an order whose main factors are said to be globalization as well as the impact of free market philosophy on society and culture. The concept of meritocracy considers the nature of elites. On the one hand, meritocratic elites are taken from groups selected for their merits and competences, but on the other hand they avoid their responsibility towards society and culture. Amongst many counterproposals it seems worthwhile to present the evangelical concept of elites which is deeply embedded in evangelical social teaching. Evangelical theology introduces in its social discourse the notion of the responsibility elites. According to evangelical theologians, the key task to overcome the growing social, economic and cultural crisis of today may be found in the rehabilitation of the notion of common good. Interpreted from a sociological as well as theological standpoint, responsibility elites play an important role when spreading the concept of the common good. The article presents theological guidelines of evangelical teaching on elites as well as evangelical proposals concerning the issue collating them with the broad diagnosis of the meritocratic elites. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ewangelicyzm; Elita; Poglądy filozoficzne; Społeczeństwo; Merytokracja

EN

Evangelicalism; Elite; Philosophical thought; Society; Meritocracy

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2015
• Tom: 18
• Numer: nr 2
• Strony: 31--42

Twórcy

autor

Piotr Kopiec

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Polska

Bibliografia

• Bauman Z., Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
• Bauman Z., Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Instytut Kultury, Warszawa 1994.
• Bottomore T.B., Elites and Society, New York 1964.
• Castells M., Społeczeństwo sieci, WN PWN, Warszawa 2007.
• Evangelische Verantwortungseliten. Eine Orientierung, EKD-Texte nr 112, Hannover 2011.
• Jacyno M., Iluzje codzienności. O teorii socjologicznej Pierre'a Bourdieu, Warszawa 1997.
• Kopiec P., Kościół dla świata. Wiarygodność Kościoła w teologicznej interpretacji Dietricha Bonhoeffera, Wydawnictwo KUL, Lublin 2008.
• Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego, Bielsko-Biała 1999.
• Touraine A., Myśleć inaczej, PIW, Warszawa 2007.
• Wie ein Riss in einer hohen Mauer. Wort des Rates der Evangelischen Kirche in Deutschland zur globalen Finanzmarkt und Wirtschaftskrise, EKD-Texte nr 100, Hannover 2009.

Identyfikatory

DOI

11089/8727