Prawnomiędzynarodowe aspekty interwencji humanitarnej w Kosowie i problem poszanowania suwerenności

• Autorzy: Jerzy Stańczyk

Warianty tytułu

The Legal-International Aspects of the Humanitarian Intervention in Kosovo and the Problem of the Respect of Sovereignty

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Z perspektywy czasu zauważamy, że w następstwie przeprowadzonej przez NATO w 1999 r. interwencji zbrojnej w Kosowie doszło do wielu istotnych zmian w stosunkach międzynarodowych, w tym tych odnoszących się do zakresu poszanowania zasady suwerenności. Cezurą określającą pewien przełom w życiu społeczności międzynarodowej jest wprowadzenie na szeroką skalę i z daleko idącymi konsekwencjami tzw. interwencji humanitarnej. Zapoczątkowało to w praktyce nową rolę NATO, które poszukiwało swej legitymizacji po "zimnej wojnie". Skutki konfliktu ocenić będzie można obiektywnie dopiero po latach, kiedy możliwe już będzie spojrzenie z dystansu i gdy ujawnią się wszystkie jego konsekwencje. Debata jednak na ten temat trwa, ujawniając złożoność współczesnego podejścia do zasady suwerenności.(fragment tekstu)

EN

From the perspective of time we notice that NATO armed intervention in Kosovo carried out in 1999 brought many substantial changes in international relations (including problems of respect of a rule of the sovereignty). Censure that defines certain turning point in life of international community is ushering of so called humanitarian intervention in a large scale and of a huge consequences. It has begun a new role of NATO in practice, which the Organization was searching after the "cold war". The consequences of conflict may be objectively estimated only after years, when the distanced view is possible and all consequences come out. But debate is still lasting. Accepting new humanitarian intervention rules is in the opposition to thus inevitable rules of sovereignty, noninterference into internal affairs or non-use of the force in the relations between countries. Humanitarian intervention doctrine, protecting the civil communities terrorized by their authorities, may be dangerous for fundaments, on which hitherto existing international order is based. The accusations against this new doctrine reduce to the conflict between order and justice (the individual rights protection would lead to the dangerous violations of sovereignty principle) in the situation, when the consensus to the moral fundaments among international community is missing. It enables stronger countries to realize by the force use and under the banners of morality their particular interests. It is wondered how much time is needed, for Kosovo (and rather apprehending, in its region) to regain the peace. All achieved is an armed peace, do not giving the fullness of security. In spite of the fact of announcement of the sovereignty, the situation in Kosovo is still far from normality. Its still to some extent a kind of international protectorate, fortified by strong presence of international armed forces. For peace realization initiation of civil society idea is needed - a development of local authorities based on free elections and representative participation of all national groups within it. To achieve it the return of refuges and post-war reconstruction must follow.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty zbrojne; Interwencjonizm; Pomoc humanitarna; Prawo międzynarodowe; Interwencja zbrojna; Interwencja humanitarna

EN

Armed conflicts; Interventionism; Humanitarian aid; International law; Military intervention; Humanitarian intervention

• Czasopismo: Doctrina. Studia społeczno-polityczne
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 5
• Strony: 179--189

Twórcy

autor

Jerzy Stańczyk

• Akademia Podlaska w Siedlcach

Bibliografia

• "Newsline". Radio Free Europe/Radio Liberty 1999, t. 3, nr 59.
• A. Roberts, NATO's "Humanitarian War" over Kosovo. "Survival" 1999, t. 41, nr 3.
• F. Kofi Abiew, The Evolution of the Doctrine and Practice of Humanitarian Intervention, Boston 1999.
• G. Kostrzewa-Zorbas, Początek - czy koniec epoki? Wojna o Kosowo, Stany Zjednoczone, NATO i bezpieczeństwo europejskie, w: Świat po Kosowie, Warszawa 2000.
• G. Robertson, Crimes Against Humanity. The Struggle for Global Justice, Londyn 1999.
• G. Zimmer, Rechtsdurchsetzung (Law Enforcement) zum Schutz humanitärer Gemeinschaftsgute. Zur Theorie und Praxis der "Intervention" im zeitgenossischen Volkerrecht, Aachen 1998.
• H. Bull, Conclusion, [w:] Intervention in World Politics, Oxford 1984.
• H. Clark, Civil Resistance in Kosovo, Londyn-Sterling (Wirginia) 2000.
• Human Rights in Global Politics, Cambridge 1998.
• Humanitarian Intervention: Legal and Political Aspects, Kopenhaga 1999.
• I. Brownlie, Thoughts on Kind-Hearted Gunmen, [w:] Humanitarian Intervention and the United Nations, Charlottesville, Va 1973.
• J. Stańczyk, Przeobrażenia międzynarodowego układu sił w Europie na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Analiza uwarunkowań i mechanizmów w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego, Warszawa 1999.
• K. Booth, Human Wrongs and International Relations. "International Affairs" 1995, t. 71, nr 1.
• Umiędzynarodowiony konflikt wewnętrzny. Oprac. i red. J. Pawłowski, A. Ciupiński, Warszawa 2001.
• M. Finnemore, K. Sikking, International Norm Dynamics and Political Change, "International Organization" 1998, t. 2, nr 4.
• M. Hudson, J. Stanier, War and the Media: a random searchlight, Stroud 1997.
• M.D. Luković, Kryzys kosowski oczyma Serbów. Bezpośrednie przyczyny, korzenie historyczne, przebieg i konsekwencje, Belgrad 2000.
• N. Malcolm, Kosovo: A Short History, Londyn-Nowy Jork 1998.
• N.J. Wheeler, Reflections on the Legality and Legitimacy of NATO's Intervention in Kosovo, [w:] The Kosovo Tragedy. The Human Rights Dimensions, Londyn-Portland, Or 2001.
• N.J. Wheeler, Saving Strangers: Humanitarian Intervention in International Society, Oxford 2000.
• R. Kuźniar, Prawa człowieka, prawo, instytucje i stosunki międzynarodowe, Warszawa 2000.
• R. Kuźniar, System Narodów Zjednoczonych, [w:] Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2000.
• R. Scharping, Das Transatlantische Bündnis auf dem Weg in das XXI Jahrhundert, "Bulletin des Presseamtes der Bundesregierung" 1999, nr z 21 kwietnia.
• S. Troebst, Conflict in Kosovo: Failure of Prevention? An Analytical Documentation, 1992-1998, Flensburg 1998.
• S.J. Solarz, M.E. O'Hanlon, Humanitarian Intervention: When Is Force Justified, "The Washington Quarterly" 1997, Autumn.
• Secretary's Genaral Annual Report to the General Assembly, SG/SM7136GA/9596, http://srch1.un.org:80/plweb-cgi/fastweb.
• The Kosovo Conflict: Consequences for the Environment and Human Settlements, Genewa 1999.
• The anomalies of the International Criminal Tribunal are legion, "The Times" 1999, nr z 17 czerwca.
• W. Verwey, Humanitarian Intervention in the 1990s and Beyond: an International Law Perspective, [w:] World Orders in the Making: Humanitarian Intervention and Beyond, Londyn 1998.