Główne problemy edukacji i kształcenia pracowników socjalnych w Polsce

• Autorzy: Paweł Stanisław Czarnecki

Warianty tytułu

Main Problems of Education and Schooling of Social Workers in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kształcenie pracowników socjalnych zmierza do wyposażenia osób pragnących podjąć pracę w tym zawodzie w określony zestaw kompetencji, tak aby z jednej strony możliwe było rozwiązywanie problemów społecznych zgodnie z polityką społeczną realizowaną przez państwo, a z drugiej by absolwenci wchodzący na rynek pracy byli na tym rynku konkurencyjni. Kwestia rodzaju i zakresu wiedzy i umiejętności, które w toku kształcenia powinni przyswoić sobie studenci kierunku "praca socjalna" wiąże się z dyskusją na temat istoty i funkcji pracy socjalnej w nowoczesnym społeczeństwie. W przypadku pracy socjalnej problem ten komplikuje się dodatkowo ze względu na wspomnianą dwuwymiarowość tej dziedziny jako dyscypliny teoretycznej i jako zbioru umiejętności praktycznych. Podstawą kształcenia w wymiarze teoretycznym powinna być usystematyzowana wiedza naukowa, ponieważ jednak praca socjalna jest dziedziną interdyscyplinarną, powstaje problem opracowania "kanonu" informacji z różnych dziedzin, które powinien przyswoić sobie każdy adept pracy socjalnej bez względu na wybraną przez siebie specjalizację. Podobny problem powstaje zresztą w obszarze umiejętności praktycznych, ponieważ i tutaj można wyróżnić umiejętności uniwersalne, niezbędne wszystkim pracownikom socjalnym (np. umiejętność funkcjonowania w określonym otoczeniu prawno - instytucjonalnym) oraz umiejętności specjalistyczne, dostosowane do określonej grupy adresatów pracy socjalnej. Praca socjalna jest dziedziną interdyscyplinarną, toteż absolwenci studiów o tej specjalności powinni posiadać wiedzę podstawową wiedzę z takich dziedzin, jak filozofia, psychologia, biologia i medycyna (pomoc osobom niepełnosprawnym), ekonomia i prawo (rozumienie funkcjonowania systemu pomocy społecznej, zrozumienie zjawisk mikroekonomicznych), a także rzecz jasna pedagogika społeczna i teoria pracy socjalnej. Pracownik socjalny rozpoczynający pracę w zawodzie powinien także dysponować odpowiednimi umiejętnościami praktycznymi: umiejętnością oceny trudnych sytuacji, stosowania metod i technik interwencyjnych, pozyskiwania środków materialnych i niematerialnych, a także radzenia sobie w sytuacjach specjalnych, takich jak niepełnosprawność, bezdomność, przemoc w rodzinie itd.(abstrakt oryginalny)

EN

Training of social workers aim at equipping people who want to work in this profession with a specific set of competencies, so that on the one hand it was possible to solve social problems as social policy pursued by the state, and on the other, to have competitive graduates entering the labor market. The question of the nature and scope of knowledge and skills during the schooling of students of faculties "social work" ought to learn is associated with a discussion about the nature and functions of social work in modern society. In the case of social work, this problem is further complicated due to the aforementioned two-dimension of this field as a theory discipline and as a set of practical skills. The basis of the theoretical dimension of education should be structured scientific knowledge, but because social work is interdisciplinary, the problem of the development of the "canon" of information from different areas that every student of social work should learn, regardless of their chosen specialization. A similar problem arises in the fact of practical skills as there can be distinguished versatile skills necessary for all social workers (such as the ability to operate in a specific legal environment-institutional) and specialized skills, adjusted to a specific group of recipients of social work.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Opieka socjalna; Deklaracja bolońska; Polityka społeczna; Praca socjalna

EN

Education; Social services; Bologna process; Societal policy; Social work

• Czasopismo: Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie
• Rocznik: 2012
• Tom: 6
• Numer: nr 1-4
• Strony: 63--84

Twórcy

autor

Paweł Stanisław Czarnecki

• Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie

Bibliografia

• Anioł W. (2003) Polityka socjalna i rynek pracy w Unii Europejskiej - implikacje dla Polski, w: Wymiar społeczny członkostwa Polski w Unii Europejskiej, pod red. Mołdawii T., Wojtaszczyka A. K. i Szamańskiego A., Warszawa.
• Burgess H. (1996) Uczenie się przez rozwiązywanie problemów w kształceniu pracowników socjalnych, "Interart", Warszawa.
• Davies M. (1999) Socjologia a praca socjalna: niezrozumiałe powinowactwo, w: Socjologia pracy socjalnej, pod red. M. Daviesa, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice.
• Dąbrowska-Jabłońska I. (2002) Kształcenie i doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych, w: Pracownik socjalny. Wybrane problemy zawodu w okresie transformacji społecznej, Uniwersytet Opolski, Opole.
• Dewe B. (1998) Wiedza i umiejętności w pracy socjalnej, w: pod red. Marynowicz-Hetke E., Piekarski J., Zając-Urbaniak D., Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Frysztacki K. (2001) Nauczanie ogólnych nauk społecznych - nauczanie pracy socjalnej:podobieństwa i różnice, w: Profesje społeczne w Europie. Z problemów kształcenia i działania, pod red. Marynowicz-Hetki E., Wagnera A., Piekarskiego J., Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Granosik M. (2006); Profesjonalny wymiar pracy socjalnej, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Kantowicz E. (2008) Praca socjalna w Europie. Inspiracje teoretyczne i standardy kształcenia, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.
• Kozielecki J. (1995) Koncepcje psychologiczne człowieka, Wydawnictwo "Żak", Warszawa.
• Kurcz A. (2002 Europejskie wymiary kształcenia do zawodu pracownika socjalnego, w:Pracownik socjalny. Wybrane problemy zawodu w okresie transformacji społecznej, Uniwersytet Opolski, Opole.
• Lishman J. (1998) Podręcznik teorii dla nauczycieli praktyki w pracy socjalnej, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Mikołajewicz W. (1999); Praca socjalna jako działanie wychowawcze, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Nocuń W. A., Szmagalski J. (1998) Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Olubiński A. (2003) Znaczenie wiedzy w praktyce pracy socjalnej, w: Działanie społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku, pod red. Kantowicz E. i Olubińskiego A., Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
• Pachociński R. (2004); Kierunki reform szkolnictwa wyższego na świecie, Wydawnictwo IBE, Warszawa.
• Piekarski J. (2001) Problem wiedzy w profesjonalnej pracy socjalnej, w: E. Marynowicz Hetka, A. Wagner, J. Piekarski, Profesje społeczne w Europie, BPS, Katowice.
• Porębska M. (1998) Rozwój społeczny dzieci i młodzieży, w: Encyklopedia psychologii, pod red. Szewczuka W., Fundacja Innowacja, Warszawa.
• Radlińska H. (1981) Kształcenie pracowników socjalnych, w: Problemy kształcenia pracowników społecznych, pod red. I. Lepaczyk, Warszawa.
• Robertis de C. (1998) Metodyka działania w pracy socjalnej, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Skidmore A. R., Thackeray G. M. (1998) Wprowadzenie do pracy socjalnej, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Skorny W. (1987);, Proces socjalizacji dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa.
• Stepulak M. (2007); Psycholog jako zawód zaufania społecznego, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin.
• Thompson N., Osada M., Anderson B. (1999) Praktyczna nauka pracy socjalnej, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Wódz K., Leśniak-Berek E. (2010) Superwizja w pracy socjalnej - ważne źródło wsparcia w pracy profesjonalisty, w: pod red. Pawlas-Czyż S., Leśniak-Berek E., w: W kręgu zagadnień profesjonalizacji zawodu pracownika socjalnego, Katowice.