Rolnictwo województwa podlaskiego po 10 latach w Unii Europejskiej na tle Polski

• Autorzy: Andrzej Madej

Warianty tytułu

Agriculture in the Podlaskie Voivodeship after 10 Years in the EU on the Background of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W przedstawionej analizie omówiono cechy rolnictwa województwa podlaskiego na tle wyników osiąganych przeciętnie w kraju w latach 2002 i 2012, a w przypadku wybranych wskaźników dokonano analizy występujących tendencji w okresie lat 2002-2012. Z przedstawionych porównań na przestrzeni analizowanych lat wynika, iż w województwie podlaskim o stopniu wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa decydują warunki przyrodnicze (wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej na poziomie 55 pkt, udział obszarów ONW wynoszący 93%), a także organizacyjno-ekonomiczne jak: udział TUZ w strukturze użytkowania gruntów wynoszący w 2012 r. 39%, średnia wielkość gospodarstwa na poziomie 13,3 ha UR, udział gleb bardzo kwaśnych i kwaśnych obejmujący 58% gleb. Na uwagę zasługuje fakt, iż pozytywną zmianą województwa podlaskiego, jest jego postępująca w latach 2002-2012 specjalizacja w produkcji zwierzęcej, szczególnie w chowie bydła mlecznego (udział produkcji zwierzęcej w towarowej produkcji rolniczej wynoszący w 2012 r. 89,3%, w tym 59,3% to udział mleka) oraz dobrze rozwinięty przemysł rolno-spożywczy związany z dominującym kierunkiem produkcji gospodarstw rolniczych regionu, sprzyjający zwiększonej sprzedaży produktów przetworzonych. Kierunek tych zmian świadczy o dobrym wykorzystaniu mało korzystnych warunków przyrodniczych występujących na tym terenie i w sposób istotny wpływających na strukturę zasiewów, jeden z istotnych elementów organizacji produkcji roślinnej. Zaprezentowane analizy wyników badań pozwalają na ukazanie i objaśnienie powiązań przyczynowo-skutkowych charakteryzujących rolnictwo regionu. Tym samym mogą być podstawą do wskazania perspektywicznych kierunków działań na tym obszarze, którymi w pierwszej kolejności powinny być: poprawa stanu agrochemicznego gleb (udział gleb potrzebujących wapnowania to ponad 59%, duży udział gleb o bardzo niskiej i niskiej zasobności w fosfor (43%) i potas (58%)), poprawa agrotechniki uprawy roślin (niskie zużycie przemysłowych środków produkcji), zwiększenie, do ekonomicznie uzasadnionego poziomu, intensyfikacji produkcji (niższy od średniej krajowej plon przeliczeniowy - 30,8 j.zb.·ha-1 UR), dalsza modernizacja infrastruktury technicznej gospodarstw oraz przyspieszenie działań zmierzających do zmian w zakresie korzystnej struktury agrarnej. Ponadto uzasadnione jest wspieranie wszelkiego rodzaju zamierzeń i przedsięwzięć, mających na celu realizację koncepcji rozwoju zrównoważonego na różnych szczeblach zarządzania, a także zmian nadających obszarom rolniczym charakteru wielofunkcyjnego, pozwalającego na przystosowanie się gospodarstw do zmieniających się warunków społeczno-ekonomicznych.(abstrakt oryginalny)

EN

Transformation to a market economy in 1990 and accession to the European Union in 2004 had a big impact on the functioning of our agricultural sector and the organisation of farms in Poland, and in the Podlaskie Voivodeship. The aim of the paper is try to determine the organisation changes and processes of production concentration in Podlaskie agriculture on the background of Poland in 2002-2012. Use of agricultural production potential in Podlaskie is determined by environmental, economic and organisational conditions. Positive changes in Podlaskie region in the period of 2002- -2012 progressive specialisation in animal production, particularly in dairy cattle. In 2012, the share of livestock in commercial agricultural production was 89.3%, including 59.3% for milk production. The direction of these changes shows good use of adverse environmental conditions for agriculture in the region.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Potencjał rolnictwa; Struktura agrarna; Produkcja zwierzęca; Produkcja roślinna; Rolnictwo ekologiczne; Ocena środowiska przyrodniczego; Analiza danych statystycznych

EN

Farming potential; Agrarian structure; Animal production; Crop production; Ecological agriculture; Environmental assessment; Statistical data analysis

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 2
• Strony: 94--111

Twórcy

autor

Andrzej Madej

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Bibliografia

• 1. Baer-Nawrocka A., Poczta W.: Przemiany w rolnictwie [w:] Polska wieś 2014. Raport o stanie wsi (red. I. Nurzyńska, W. Poczta). Wyd. Nauk. Scholar., Warszawa 2014.
• 2. Jadczyszyn J.: Regionalne zróżnicowanie obszarów problemowych rolnictwa (OPR) w Polsce. Instr. Upowsz. 163, IUNG-PIB, Puławy 2009.
• 3. Kapusta F.: Zasoby i nakłady pracy w rolnictwie polskim. Rocz. Nauk. SERiA, t. XVI, z. 1, Warszawa-Poznań-Lublin 2014.
• 4. Krasowicz S., Kopiński J.: Wpływ warunków przyrodniczych i ekonomiczno-organizacyjnych na regionalne zróżnicowanie rolnictwa w Polsce. Raporty PIB, 3, IUNG-PIB, Puławy 2006.
• 5. Kuś J.: Produkcja biomasy na cele energetyczne (możliwości i ograniczenia). Biul. Inf. PAN, 7, Lublin 2002.
• 6. Piwowar A.: Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2004-2012. Rocz. Nauk. SERiA, t. XVI, z. 2, Warszawa-Poznań-Lublin, 2014.
• 7. Produkcja upraw rolnych i ogrodniczych. GUS, Warszawa 2002-2014.
• 8. Rocznik statystyczny rolnictwa. GUS, Warszawa 2002-2014.
• 9. Rocznik statystyczny województw. GUS, Warszawa 2003-2004; 2013-2014.
• 10. Roman M.: Zmiany w produkcji i przetwórstwie mleka po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Rocz. Nauk. SERiA, t. XVI, z. 2, Warszawa-Poznań-Lublin 2014.
• 11. Stuczyński T., Budzyńska K., Gawrysiak L., Zaliwski A.: Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski. Biul. Inf. IUNG, 12, Puławy 2000.
• 12. Stuczyński T. i in.: Przyrodnicze uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB, 7, Puławy 2007.
• 13. Środki produkcji w rolnictwie. GUS, Warszawa 2002-2014.
• 14. Użytkowanie gruntów, powierzchnia zasiewów i pogłowie zwierząt gospodarskich. GUS, Warszawa 2003-2013.
• 15. Zając S., Izdebski W., Skudlarski J.: Rynek ciągników rolniczych w Polsce w latach 2001-2012. Rocz. Nauk. SERiA, t. XVI, z. 2, Warszawa-Poznań-Lublin 2014.
• 16. Zwierzęta gospodarskie. GUS, Warszawa 2003-2013.

Identyfikatory

DOI

DOI:10.5604/00441600.1152183