Między uległością a suwerennością konsumencką - zmiany w relacjach producent-konsument na rynku w XXI wieku

• Autorzy: Felicjan Bylok

Warianty tytułu

Between Yielding and Consumer Sovereignty - the Changes in Producer-Consumer Relations In The 21stcentury

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podjęto próbę wyjaśnienia relacji między producentem a konsumentem w systemie rynkowym. Przedmiotem analizy uczyniono mechanizm władzy rynkowej w stosunkach wymiany rynkowej. Zwrócono uwagę na przemiany władzy rynkowej w relacjach producent-konsument w kierunku dominacji władzy konsumentów we współczesnym społeczeństwie. Producenci podejmują próby minimalizowania władzy konsumenckiej przez stosowanie nowych technik (np. reklama, kreowanie mody), których zadaniem jest podporządkowanie wyborów konsumenckich określonym celom producentów. Dochodzi do manipulacji konsumentami m.in. przez fałszowanie informacji rynkowej, tworzenie sztucznych potrzeb konsumpcyjnych. Dużą rolę w tym procesie odgrywa reklama, wygląd, fason produktu i warunki sprzedaży. W artykule autor szuka odpowiedzi na pytanie: czy współczesny konsument jest suwerenny w swoich decyzjach rynkowych czy też raczej uległy i podporządkowany regułom gry, jakie ustalili producenci? (abstrakt oryginalny)

EN

In the paper, an attempt to explain the relations between a producer and a consumer in the market system has been made. The subject for analysis is deemed to be the mechanism of market power in market exchange relations. Attention was drawn to the transformation of market power in producer - consumer relations, leading towards the domination of consumers in contemporary society. Producers are making attempts to minimize consumer power by applying new techniques (advertising, marketing, creating trends etc.), whose task is to order consumer choices along the lines of the specified aims of the producers. Manipulation of consumers takes place with regards to, among other aspects, falsifying market information, creating "artificial" consumer needs etc. A large role in this process is played by the advertising, appearance and form of a product, as well as the conditions of sales. In this paper, the author searches for the answer to the following question: do the modern-day consumers have sovereignty in their decisions on the market, or are they rather yielding and subject to the game rules as established by the producers?(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Relacje przedsiębiorstwo-konsument; Suwerenność; Konsument; Manipulacje informacją

EN

Enterprise-customer relationship; Sovereignty; Consumer; Manipulation of information

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 25 Orientacja na klienta na konkurencyjnym rynku
• Strony: 341--355

Twórcy

autor

Felicjan Bylok

• Politechnika Częstochowska

Bibliografia

• Antonides G., van Raaij W.F., Consumer Behavior a European Perspective, John Wiley & Sons, Chichester, New York, Weinheim, Brisbane, Singapore, Toronto 2001, s. 99.
• Baudrillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, Wyd. Sic!, Warszawa 2006, s. 66.
• Bauman Z., Konsumując życie, w: Konsumpcja - istotny wymiar globalizacji kulturowej, red. A. Jawłowska, M. Kempny, Wyd. IFiF PAN, Warszawa 2005, s. 21.
• Binder S., Die idee der konsumsouveränität der wettbewerbstheorie: teleokratische vs. nomokratische auffassung, Europäischer Verlag der Wissenschaften, Frankfurt/M 1996, s. 146.
• Blau P.M., Sprawiedliwość w wymianie społecznej, w: Współczesne teorie wymiany, red. M. Kempny, J. Szmatka Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1992, s. 244258.
• Bogunia-Borowska M., Śleboda M., Globalizacja i konsumpcja. Dylematy współczesności, Wyd. Univesritas, Kraków 2003, s. 231.
• Buß E., Markt und gesellschaft. Eine soziologische untersuchung zum strukturwandel der wirtschaf, Dunnker und Humbold Verlag, Berlin 1993, s. 41.
• Bylok F., Konsumpcja w Polsce i jej przemiany w okresie transformacji, Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2005, s. 388391.
• Dąbrowska A., Janoś-Kresło M., Ozimek I., Wybrane aspekty ochrony interesów na rynku dóbr i usług w kontekście regulacji prawnych i opinii polskich konsumentów, w: Zachowania konsumentów na rynku dóbr i usług, red. I. Ozimek, Difin, Warszawa 2010, s. 103104.
• Douglas M., Isherwood B., The world of goods, Penguin, Harmondsworh 1980, za M. Feat-herstone, Koncepcje kultury konsumpcyjnej, w: Zachowania konsumenta, koncepcje i badania europejskie, red. M. Lambkin, G. Foxall, G. van Raaij, B. Heilbrunn, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 310.
• Featherstone M., Koncepcje kultury konsumpcyjnej, w: Zachowania konsumenta, koncepcje i badania europejskie, red. M. Lamblein, G. Foxall, G. van Raaij, B. Heilbrunn, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 305325.
• Hellman K.-U., Das konsumistische Syndrom, w: Räume des Konsums über den Funktionswandel von Räumlichkeit im Zeitalter des Konsumismus, red. K.-U. Hellman, G. Zurstiege, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden 2008, s. 20.
• König R., Menschheit auf dem Laufsteg, Carl Hanser Verlag, Frankfurt, Berlin 1988, s. 321.
• Kutsch T., Wiswede G., Wirtschatfssoziologie, Ferdinand Enke Verlag, Stuttgard 1986, s. 229.
• Meissner S., Personalisierter massenkonsum und das Internet, w: Die zweidimensionale gesellschaft. Ein essay zur neokonsumistischen geisteshaltung, red. M. Prisching, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden 2006, s. 154.
• Ricardo D., Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, PWN, Warszawa 1957, s. 334.
• Rojek Ch., The Consumerist Syndrome in Contemporary Society. An interview with Zygmunt Bauman, "Journal of Consumer Culture" 2004, No. 4, s. 294.
• Rynkowe zachowania konsumentów, red. E. Kieżel, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Katowice 2000, s. 229.
• Schelke A., Transparente märkte in interaktiven wertschöpfungsprozessen, w: Die zweidimensionale gesellschaft. ein essay zur neokonsumistischen geisteshaltung, red. M. Prisching, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden 2006, s. 184.
• Scherhorn G., Die Grenzen der Manipulation, w: Konsum, red. K.E. Becker, Verlag Peter Lang GmbH, Frankfurt am Main, Bern, New York, Paris 1992, s. 377.
• Schneider N.F., Konsum und Gesellschaft, w: Konsum: soziologische, ökonomische und psychologische Perspektiven, red. D. Rosenbrandtz, Leske+ Budrich, Opladen 2000, s. 14.
• Solomon M., Bamossy G., Askegaard S., Konsumentenverhalten. Der europeische markt, Pearson Education Deutschland GmbH, München 2001, s. 146.
• Szczepański J., Konsumpcja a rozwój człowieka. Wstęp do antropologicznej teorii konsumpcji, PWE, Warszawa 1981, s. 146.
• Tanner J., Industrialisierung, rationalisierung und wandel des konsum  und geschmackverhaltens im europäisch-amerikanisch Vergleich, w: Europäische Konsumgeschichte: zur Gesellschafts- und Kulturgeschichte des Konsums (18. bis 20 Jahrhundert), red. H. Siegrist, Campus Verlag, Frankfurt/Main, New York 1997, s. 584.
• Tapscott D., Williams A.D., Wikinomia. O globalnej współpracy, która zmienia wszystko, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 215218.
• Toffler A., Trzecia fala, Wyd. Kurpisz, Poznań 2006, s. 306.
• Wiswede G., Konsumsoziologie  eine vergessene disziplin, w: Konsum: soziologische, ökonomische und psychologische perspektiven, red. D. Rosenbrantz, Leske+ Budrich, Opladen 2000, s. 4344.
• Wiswede G., Marktsoziologie, w: Handbuch der psychologe. halband. marktpsychologie als sozialwissenschaft, red. M. Irle, Verlag für Psychologie, Göttingen 1983, s. 185.