Oczekiwania i obawy związane z wprowadzeniem do obrotu produktów i żywności pochodzących z modyfikacji genetycznych

• Autorzy: Małgorzata Kosicka-Gębska , Jerzy Gębski

Warianty tytułu

Expectations and Fears Connected with the Introduction of GMO Products and Food on the Market

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca ma charakter przeglądowy. Zawarte są w niej opinie konsumentów, wyniki badań oraz analiza materiałów pochodzących z krajowych oraz zagranicznych źródeł literaturowych. Przedstawione są zarówno korzyści oraz szanse, jak i zagrożenia związane z wpływem upraw roślin i hodowlą zwierząt zmodyfikowanych genetycznie na produkcję żywności i ludzkie zdrowie. Dodatkowo zawarte są przepisy prawne i regulacje obowiązujące w Polsce dotyczące możliwości dopuszczenia na rynek produktów transgenicznych. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper provides an overview of problems posed by transgenic food. It covers the consumers' opinions, survey results, and analysis of material from various national and foreign sources connected with the subject of genetically modified food. Moreover, the paper shows benefits from and barriers for an increase in growing plants and breeding animals that are genetically modified, as well as the potential impact of transgenic food production on human health. Additionally, it reviews the legal provisions and regulations binding in Poland on genetically modified organisms, including food. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Genetyczna Modyfikacja Organizmów (GMO); Żywność modyfikowana genetycznie; Prawodawstwo; Bezpieczna żywność

EN

Genetically Modified Organisms (GMO); Genetically modified food; Legislation; Safe food

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
• Rocznik: 2009
• Tom: 9(24)
• Strony: 65--76

Twórcy

autor

Małgorzata Kosicka-Gębska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Jerzy Gębski

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Azavedo J.L., Araujo W.L. [2003]: Genetically modified crops: environmental and human heath concerns. Mutation Res. 544, ss. 223-233.
• Anioł A., Pruszyński S., Twardowski T. [2007]: Zielona Biotechnologia - korzyści i obawy, Polska Federacja Biotechnologii, Warszawa.
• Bogdan J., Tracz M. [2004]: Organizmy modyfikowane genetycznie - przegląd wybranych problemów. Higiena 1, ss. 12-15.
• Bawa S. [2005]: Ekologiczne GMO. Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, t. 4, z. 8, ss. 12-14.
• Biotechnologia pozyskiwania żywności. [2003]. [W:] Biotechnologia żywności. Bednarski W., Repsa A. (red.). Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, ss. 238-260.
• Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops. [2008]. [Tryb dostępu:] www.isaaa.org. [Data odczytu: 4.03.2009].
• GMO na Świecie w 2007 roku. [2009] [Tryb dostępu:] www.biotechnolog.pl/news-789.htm. [Data odczytu: 21.02.2009].
• Filimonow J., Berger S. [2005]: Możliwości zastosowania GMO w produkcji żywności. Przemysł spożywczy, t. 59, z. 5, ss. 39-41.
• Filimonow J., Berger S. [2004]: Genetyka pod społeczną kontrolą. Cz. 2. Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, t. 3, z. 5, ss. 36-38.
• International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications.[2009]. [Tryb dostępu:] www.isaaa.org. [Data odczytu: lipiec 2009].
• Kolodinsky J., DeSisto T.P., Narsana R. [2004]: Influences of questions wording on levels of support for genetically modified organisms. International Journal of Consumer Studies 28, ss. 154-167.
• Machalica B. [2008]: Czy GMO to zło?, [Tryb dostępu:] http://wiadomosci.onet.pl/1474319,242,1,kioskart.html. [Data odczytu: 17.09.2008].
• Malepszy S. [2004]: Rola postępu biologicznego w produkcji roślinnej. Postępy Nauk Rolniczych, t. 51, z. 3, ss. 53-57.
• Menu na następne tysiąclecie. [2009]. [Tryb dostępu:] www.foodnavigator.com. [Data odczytu: 24.02.2009].
• Ochocki Z., Stańczak A. [2005A]: Organizmy transgeniczne (zmodyfikowane genetycznie) - GMO. Żywność i leki przyszłości? Nadzieje czy zagrożenie? Część I. Lek w Polsce, t. 15, z. 9, ss.66-75.
• Ochocki Z., Stańczak A. [2005B]: Organizmy transgeniczne (zmodyfikowane genetycznie) - GMO. Żywność i leki przyszłości? Nadzieje czy zagrożenie? Część II. Lek w Polsce, t. 15, z. 11, ss. 48-58.
• Panuszko A., Stańczyk M. [2008]: Polskie pola dadzą modyfikowane plony. The Times, Polska. [Tryb dostępu:] http://www.polskatimes.pl/fakty/ekologicznapolska/56740,polskie-pola-dadza-modyfikowaneplony, id,t.html. [Data odczytu: 30.12.2008].
• PBS DGA. [2009]. [Tryb dostępu:] www.pbsdga.pl. [Data odczytu: 17.02.2009].
• Pierwszy Portal Rolny. [2009]. [Tryb dost􀄊pu:] www.ppr.pl. [Data odczytu: lipiec 2009].
• Pietrzyk S., Błoniarczyk K. [2007]: Żywność genetycznie modyfikowana. Laboratorium Przemysłowe. [Tryb dostępu:] http://www.laboratorium.elamed.pl/strona-numer-9-2007-1-3835.html. [Data odczytu: 17.09.2008].
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lutego 2002 roku w sprawie szczegółowego sposobu funkcjonowania Komisji ds. organizmów genetycznie zmodyfikowanych. [2002A]. Dz. U. nr 19, poz. 196.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2002 roku s sprawie przedmiotowego zakresu badań i wydawania opinii w dziedzinie organizmów genetycznie zmodyfikowanych. [2002B]. Dz. U. nr 73, poz. 674.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 roku w sprawie określenia wzorów wniosków dotyczących zgód i zezwoleń na działania w zakresie organizmów genetycznie zmodyfikowanych. [2002C]. Dz. U. nr 87, poz. 797.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 lipca 2002 roku w sprawie określenia szczegółowego sposobu przeprowadzania oceny zagrożeń dla zdrowia ludzi i środowiska w związku z podjęciem działań polegających na zamkniętym użyciu GMO, zamierzonym uwolnieniu GMO do środowiska, w tym wprowadzeniu do obrotu produktów GMO, oraz wymagań, jakie powinna spełniają dokumentacja zawierająca ustalenia takiej oceny [2002D]. Dz. U. nr 107, poz. 944.
• Sokalski M. [2009]: Zasady koegzystencji produkcji konwencjonalnej, ekologicznej oraz genetycznie zmodyfikowanej. Rolnictwo ekologiczne a GMO. [Tryb dostępu:] http://gmo-eko.net/referaty/sokalski.doc. [Data odczytu: lipiec 2009].
• Sowa S., Linkiewicz A. [2007]: Rośliny genetycznie zmodyfikowane. [W:] Organizmy genetycznie zmodyfikowane. Wyd. Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych Oddział Wielkopolski, Poznań, ss. 37-42. [Tryb dostępu:] http://www.ekoportal.pl/sep/cms/export/sites/default/Szkolenia/Dokumenty/PORADNIK_GMO.pdf. [Data odczytu: lipiec 2009].
• Stankiewicz D. [2000]: Organizmy zmodyfikowane genetycznie. Kancelaria Sejmu Biuro Studiów i Ekspertyz. Wydział Analiz Ekonomicznych i Społecznych. Nr 750.
• Stankiewicz D. [2007]: GMO - korzyści i zagrożenia. Biuro Analiz Sejmowych, Zagadnienia Społeczno-Gospodarcze. infos, nr19 z 22.08.2007. [Tryb dostępu:] www.parl.sejm.gov.pl. [Data odczytu: lipiec 2009].
• Szponar L., Traczyk I., Walkiewicz A., Jarzębska M. [2002]: Nowa żywność, w tym żywność GMO w świetle regulacji prawnych w Polsce i Unii Europejskiej. [W:] Żywienie człowieka i metabolizm.
• Twardowski T. [2005]: Biotechnologia i inżynieria genetyczna - zagadnienia wstępne. [W:] Biotechnologia żywności. Bednarski W., Reps A. (red.). Wydawnictwo Naukowo-Techniczne. Warszawa, ss. 13-17.
• Ustawa z dnia 11 maja 2001 roku o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia [2001A]. Dz. U. nr 63, poz. 634 ze zmianami]
• Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 roku o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. [2001B]. Dz. U. nr 76, poz. 811.
• Ustawa z dnia 21 maja 2003 roku o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywieni. [2003]. Dz. U. nr 130, poz. 1187.
• Zimny J. [2007]: Żywność modyfikowana genetycznie i bezpieczeństwo jej stosowania. Postępy Nauk Rolniczych 1, s. 31.
• Zwierzchowski L., Rosochacki S.J., Sakowski T. [2002]: Żywność i inne produkty uzyskiwane od zwierząt zmienionych genetycznie. [W:] Prace i materiały zootechniczne. Monografie i rozprawy, z. 3. Wydawnictwo IGiHŻ PAN, Jastrzębiec, ss. 6-37.
• www.menu2000.most.org.pl, Internet, 6.02.2009.